ONGWEDIVA – Wumwe wovakwateli komesho vomashenge moNamibia, Wendelinus Hamutenya-Jeremia okwa ti okwa shanga okambo ka nuninwa omashenge aeshe moshilongo.
Okambo aka otaka kwelengedja epukululo kovadali, ovaneumbo, oshoyo ovalumenhu nomashenge moNamibia.
Ashike omunambelewakulunhu wehongo Sanet Steenkamp okwa popya kutya, ouministeli ou na omilandu dao ngee tashi ya povanhu va hala okuyandja omauyelele a yooloka kovanafikola. Okwa popya yoo kutya ouministeli itau ka pitika nande omunhu ta ka yandja ouyelele itau twaafana nomilandu dehongo. “Ouyelele oo u li mokambo omo otu na okufya oshisho kutya itau ka pukifa nande omunhu, woo itau sheke nande omunhu ile oshinima shonhumba,” Steenkamp ta ti.
Meenghundafana naKundana Hamutenya-Jeremia okwa tumbula kutya elalakano laye kali shi oku tandavelifa oushenge moshiwana, ashike okuudifa ko oshiwana kutya omashengelumenhu nao oku na oufemba ngaashi ovanhu aveshe moNamibia.
Okwa weda po yoo kutya omashenge nao oku na oufemba okukala a fimanekwa nokwa pewa oufikepamwe ngaashi ovanhu aveshe. Hamutenya-Jeremia okwa twikila nokupopya kutya yee okwa hala okuyandja ehongo kovadali, ovatekuli nakeshe tuu ou e li momudingonoko umwe novanhu voludi eli.
“Okambo aka otaka popi kombinga nghee ovadali ve na okukala nokutekula ovanhu voludi eli,” ta fatulula.
Okwa weda po yoo kutya okwa didilika ounona vahapu ve na oukwatya woludi eli hava mono oixuna molwomashongo oo hava kala nokutaalela momidingoko taa udifa nai. Hamutenya-Jeremia okwa tumbula kutya ounona vahapu ohave li hange vehe na apa tava di shaashi ovadali vavo inava hala oku idilila nomashenge. Ta ti ounona vamwe ohave li yandje moixulo shaashi otava fi ondjala, oshinima osho hashi va etele omikifi.
“Vahapu ihava kala vali va hala nokuli okutwikila elihongo lavo shaashi inava va manguluka ngee ve li mofikola. “Onda hala nee okuxulifa po omahepeko oludi eli moshiwana opo ovanhu aveshe va talike ko onga ve fike pamwe,” Hamutenya-Jeremia.
Hamutenya-Jeremia okwa weda po yoo kutya okwa talela po eefikola donhumba, odo a anya di tumbulwe komadina, opo a shiivife okambo aka nokwamona lela omwaalu wounona va hapu ve na ohokwe muko. “Okambo aka otaka yandje omukumo koushengemati opo va kale ve shi apa eenghalamwenyo davo da finda,” Hamutenya-Jeremia ta denge po omufindo.
“Oministeli yehongo ngee oya ka kala i li omhinge nediladilo eli, ohandi ka kendabala ndi ka longife ekotamhango koshi youtendo tava ti, ‘keshe umwe oku na oufemba okukala a hongwa oshoyo okukala a uda ouyelele’, Ovanamibia nava pandule nokuli ohandi yandje ouyelele woludi eli kovakwashiwana oshali,” Hamutenya-Jeremia ta weda po.
Victory Shikonda oo eli omulongifikola nomudali okwa popya kutya edilaadilo latya ngaha otali eta edundakano nengwangwano movanafikola.
Okwa weda po yoo kutya eshi otashi djuupalele unene ovanafikola vakwao unene tuu ava ve li momihandjo shaashi kave na kutya otave va topola ngahelipi. Shikonda okwa weda po kutya, eshi otashi ka pula eefikola di ka kale di na omihandjo domashange da yooloka.
“Eshi otashi maaleke ounona vetu,” Shikonda ta ti.
Ovadali vamwe natango ovo va pulwa vaha tumbulwe komadina, ova weda po kutya ove li omhinge nedilaadilo e li voo inava hala li pitikwe meefikola shaashi otali piyaaneke ovanafikola vakwao.