Customize Consent Preferences

We use cookies to help you navigate efficiently and perform certain functions. You will find detailed information about all cookies under each consent category below.

The cookies that are categorized as "Necessary" are stored on your browser as they are essential for enabling the basic functionalities of the site. ... 

Always Active

Necessary cookies are required to enable the basic features of this site, such as providing secure log-in or adjusting your consent preferences. These cookies do not store any personally identifiable data.

No cookies to display.

Functional cookies help perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collecting feedback, and other third-party features.

No cookies to display.

Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics such as the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.

No cookies to display.

Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.

No cookies to display.

Advertisement cookies are used to provide visitors with customized advertisements based on the pages you visited previously and to analyze the effectiveness of the ad campaigns.

No cookies to display.

Ya pewa omalongo nkene ye na okukandula po uulingilingi

Home National Ya pewa omalongo nkene ye na okukandula po uulingilingi

Victoria kaapanda

ONGWEDIVA – Okakomisi kokulwitha ulingilingi , Anti-Corruption Commission (ACC) oka li ka gandja omalongo gomasiku gatatu koPolisi yaNamibia mOshitopolwa shaShana nkene uulingilingi wu na okukandulwa po momahangano ga yooloka, sha ningwa Etiyali lya zi ko mOngwediva.

Omalongo oga li ga totwa kehangano lyoACC opamwe  noUnivesiti ya Namibia yUudhindoli nUutekenika (NUST) muJuni 2016, okupitila mosikola tayi ithanwa Harold  Pupkewitz Graduate School of Business (HPGSB). 

Aakuluntu yoosasiona oshowo aanambelewa aakaluntu ye li 34 yomoshitopolwa shaShana oya li ya thiki, shoka kwa li tashi ulike lela kutya oya li ye na ohokwe nompumbwe yomalongo gokukandula po uulingilingi moshitopolwa shaShana. 
Omunambelewa omukuluntu mombelewa yokukeelela uulingilingi yaACC, Helena N. Iitula okwa li a fatulula kutya elalakano lyokugandja omalongo ngono okushunitha uulingilingi pevi, okupitila moompango kehe dha tulwapo kendeki, nkene Iilonga yawo hayi shi ende opo ya kandulepo omukundu gontumba.

Iitula ta ti Namibia oku li hwepo miilongo yaAfrika mbyoka ya kondjitha oku kandulapo ulingilingi, e li ponomola ontitano nonando elalakano lyoHarambee okukala ponomola yotango momvula 2020.

Ta gwedhapo ta ti miikondo ayihe yepangelo omwa li mwa tothwa Uuministeli wEgameno owo wu li pombanda muulingilingi noopelesenda 48, taku landula Uuministeli wEtanga Lyegameno wu na 33% oshowo Uuministeli wUundjolowele  nOnkalonawa wu na 26% taku landula Uuministeli wEmona noo25% oshowo wahugunina Uuministeli Wiikwameni lyoshilongo wu na natango 25%, ndhoka odho ooministeli ntano dhi li pombanda mokulonga uulingilingi.

“Otwa hala kehe moshikando mu kale mu na okakomitiye hoka taka la haka ungaunga nuulingilingi, ihe mboka taya ka hogololwa otaya kala ye na uukwashili nokugana okulonga moshili kape na uulingilingi, uuna pe na okukutwa miilonga otaku kala haku konaakonwa kokakomitiye hoka ngele etaambo olya enda ngaa muukwashili”. Iitula ta ti ngaaka.
Omunambelewa gokukeelela uulingilingi moACC Ebba Kandjaba okwa li a popi ta ti elalakano okuthanga mo uulingilingi moshilongo, oshoka mpoka pe na uulingilingi kape na ehumokomeho.

Ta gwedha po ta ti kehe gumwe na kale ta lwitha uulingilingi oshoka ngele kehe gumwe okwa kala e li muukwashili nena uupyakadhi itawu kala mo moshilongo.

“Uunene mboka haya longo uulingilingi momahangano ga yooloka aakomeho oshoka oye shi shi kutya otaya vulu okuninga sha inaya lombwela aakwashigwana nenge yalwe yomiilonga”. Kandjaba ta ti ngaaka.
Kandjaba ta fatulula kutya onkalo ndjoka yokutala kungoka gumwe e shi nenge aapambele ohayi shunitha ehangano pevi oshoka pehala opwa  tulwa omuntu hamolwa ontseyo ihe omolwa ulingilingi,nopamukalo gu li ngaaka kehe gumwe ota ka nyengwa komawupapyakadhi taga shunitha iilonga monima, medhina lyomuntu ngwiya a pewa iilonga kee na ontseyo yawo.

Okwa li wo ya fatulula kutya onkalo yokufutwa ngele gumwe a pumbwa ekwatho lyasha owo uulingilingi wotango.
Ya gandja oshiholelwa kutya aapolisi yamwe ohaya longo Iilonga ya puka, ngaashi mboka ye li ya panga uufelende naamboka haya landitha nando iingangamithi, oto adha taya dhenge oongodhi kutya naya holeke oshoka oku na oshikonga esiku ndyoka, ihe mboka taya ka hila iingangamithi, esiku lya landula oyo taya kadhipaga moshigwana.
Omalongo ngono otaga ka taandelekwa miikando ayihe, oosikola, oongeleka, iipangelo nosho tuu, ngaashi aalongi yoLife Skills ye li 1000 moshitopolwa shaShana ya li ya pewa omalongo ngoka ye ga taandelithe kaalongwa.