MoVenduka-Koveli vantu vana kuuyunga asi moNamibia mwato ekuliko, nye kapi yina kutanta asi egano lyangesi kuna kara movantu navenye. Nahepa kumupamo pausupi asi dogoro papa yinke yina kuhoroka mosirongo nye kapi yina kutanta asi yelike yina kuhoroka mosirongo esi. Namibia kwamugaununa monomukunda 13, paupolitika ntani nopa ekonomi. Ano monomukunda nye odo yimo hena muna kara nomukunda horowero dina siki ko 107, omu epangero lyaturamo asi mwankenye mukunda mukare mukarelipo gepangero ntani sinkwa ntani yiyo nye katumwene Presidente gosirongo tatura vanguuru ndi asi vaGoverner mwankenye mukunda vakarerepo mukurona gosirongo mokutara asi nonkambadaro depangero mokureta ekuliko kovantu tadisiki nawa-nawa. Nguuru kuna karerepo mukurona gepangero momukunda nkenye nositambo asi nkenye eyi yina kuhoroka yoyiwa ndi yoyidona yahepa kusika komberewa zaPresidente gosirongo. Ano vakarelipo ny e nomukunda nawo nampili ngomu vapilire vamwe kuyihara vahepa kuhingira nomunasipundi gwawo ano muna sipundi gahepa nye kugava oyo vanatokora kwaNguuru.
Kuna kumoneka asi koveli vamwe vana kupira kudiva eyi,nokugazara asi awo kwato oku navavhura kugava nkenye eyi vana kukambadara momukunda gwawo. Vakarelipo vamwe kugazara asi vahepa kutuka vene vayamone Presidente nokutanta asi yiyo vana hara kurugana nye pwakara nompito zimwe edi tuna diva natuvenye asi kuvhura kugusapo udigu nkenye. Yimo ngosikwawo vakarelipo vamwe kapi ava yikwama oyo yimo hena novanguuru vamwe kunyoka asi vakarelipo epangero vahareta nkenye eyi vana kuyereka momukunda komberewa zendi. Vahewa nsene natukwameni magano aga kuvhura kureta eparu lyovantu vetu monaruwa yigusisepo asi nampo nepu nanirugana ngesi tavamono asi nguuru ana kuyirugana ndi asi mukarelipo mukunda nkenye ana kuyirugana. Tuzeni turesa asi yinke yatutumbukira ntani yinke vana hara vantu vetu twahakara tupu asi ame nayidiva nye muntu kuresa odive asi nkenye eyi ono kurugana kuna kuliza neyi vana hara vantu. Vantu wovanzi kuvhura vakare nombangi asi yinke tuna kuuyunga.
Nonzira,wovanzi kuuyunga asi nonzira kwato ogu adili, nye kuna kara asi simwe somutaro omu vantu vatunga mosirongo novadinguli vana kutjatjara mononzira edi yipo asi vakasike oku vana hara kudingura. Ntani ekuliko mwankenye ,mukunda kuna kuhoroka nampili moomu asi kapi lina kugenderera, nye mwaza mazuva kuvhura tukamone Yuma. Erongo, pwanare kwakere tupu novandokotora konyara walye murongo tupu ano nayina sinzi sovantu kuna kulirongera nye kukara ndokotora momaruha gokulisiga-siga. Simpe kuvhura tulipure asi vene owo vandokotora vana kara noyirugana ndi kuna kuhepa tupu mosirongo oku tavagendegura. Hawe kuvhura vakara kwato yirugana nye komeho oko tuna yuka mwaza nonyuku, kontinente zaAfrika kuvhura zika kare nelipakerero vantu owo tava kavapumbwa mwaza Afrika nazinye. Tukareni usili asi oku tuna kuyagendera hawe muntu gakara asi mutwe kurugana kapi ngatanta asi kwato yina kuhoroka mosirongo esi. Ose kunadingura mavango gokulisiga siga omu tunqa mono asi nkenye mukunda nampili mukare asi vantu vamo kuna kuhepa nye kuna kumoneka asi koyili yina kuhorokamo eyi vana kutara vantu asi kuvhura vagwanenemo uwa ntani eparu lyawo nalyo kuna kuza momuwa.
Matungo kuna kumoneka ntani nonzira nado kuna kuditura diawape,nampili nonzira domomawiza ngesi kuna kuditura garawe. Nosure kuna digwederere ntani yipangero nampili ngomu yina kara asi ose nye vana kutu ndi van ape sinka asi tuvhire sinka eyi lina kureta epangero kuna kuyiruganesa morupe dona ndi asi nononkedi nye edi dakara asi muntu kapi tovhuru kuyipura asi ogu mukwetu nage ngesi muNamibia ndi? Tuna hara kuhundira asi nkenye ogu van ape situmbukira sangesi mepangero mukwetu rugana omu yawapera. Apa samangurukire sirongo esi ose kwatamekere tupu nonomiliyuna ano nayina kuna kara nye noyimaliva yereko yina siki konobiliyuna. Munamali, diworoka asi nkenye muntu kuna kara nositumbukira separu lyoge.Kwato kugazara moomu yakere nare asi nepu hekuroge nehauto lyendi makura ezimo namuvenye kulikanganga asi hekurwetu kuna kara nehauto. Nayina kuna kara asi nkenye gumwe kugazara asi hawe eyi nakurugana kapisi youhunga. Nsene natuvenye kuna kara nousili, twahapatana asi eyi kapisi usili nkenye oku nogenda tomono vantu kuna kara marovhu yigo nye situmbukira somuhowo. Nayinye kuna kuwiza nye yitumbukira yauvali. Ntani koveli vanonakadi vana kugazara asi kugwana mugara ana kurugana makura nage ngoso eparu lyendi lina wapa. Vana vamali wokuhara gazara asi mugara ogo kuna kara nekoro lyendi koveli vamurera ntani yinke mwalitumbwidire nogo mugara. Siruwo santani kuna kara asi nkenye gumwe okare mukadi ndi mugara kulituramo otare asi eparu lyoge ngapi lina kara nomungali kakara komeho oko. Ogo muna vantu ono kugazara asi ono gwana nye akurere, nage kwamurera vakurona vendi kapi nye ngasiga vendi ayakukerere ove. Ndi asi nampo aya kare asi vakurona woge nawo vakara nye tavavarere ngwendi moomu arere vendi. Muntu nkenye kugava oku ana kumona asi nage kuna kugwanako Yuma. Ano nsene asi ove kuna kugazara tupu asi kureta vana ntani kuyamurera hawe oyo yikare nye sininke simwe sapita. Nkenye gumwe likorerera otare asi omu noparuka komeho oko ngapi. Epangero kuna kukondja nye twahayisesa eyi nokugazara asi hawe kwato eyi yina kuhoroka ose ngorooro atuparuka. Magano tuna kara nago kuna kara asi turuganeni ngwendi marumbasano, omu natutara asi nsene asi mukwetu kuna kuyirugana ame yinke nayivhurange. Yipo nsene tukara nositambo asi mukwetu kwaranda ehauto ame yinke yina kuvhurange nirugane ngoso. Vahewa tuzeni nomukunda dirumbasane ntani muntu ngomundinda nage gahepa kurumbasana novakwawo owo ana kara nawo. Nye kapisi turumbasaneni mokunwa marovhu. Nahara mvhura ezi zina kupwa komeho zikapwe nkenye gumwe ngowize moradio otante asi ame namuvho yiwo narugana eyi ntani ninaruganene mukunda gwange. Yaha kara asi komusininiko nye nkenye gumwe keharo lyamwene nokutanta asi eyi yiyo nahara kurugana ndi asi eyi yiyo naruganako.