I Petronella Sibeene
OTJOMUISE
Ohoromende mapeya ayiisapo otjitjamurongo kovihepwa ovinahepero tjimuna owitji okuweza koruhero nai kukuhina otjitjamurongo mongondjero yokuvatera ovature okuza momautiro wombura indji mberiveta komarondero wozoprysa zovikurya nomaze wOvaarapa.
Otjomyano peke peke kumakuripurirwa okuvatera ovature mberi kehi yomutuaro omuzeu wozondjo, Ohoromende mapeya aitie kutja ovaungurise vovihepwa avehasutu otjitjamurongo tjovirandua tjitjiri kowitji meraka rOtjingirisa tjitjitjiukwa otjo VAT. Mehungi re kuno New Era Oritjatatu, O Ministera Ondenga, Nahas Angula, watjere okomiti ndjatuwapo okutara motjiungra ihi kehi ye otjomuhaamise wovihavero, mayundju ondjivisiro okuza kokomiti onandjiviro kutja ohoromende omikee kambo mbimaiyenene okuungurisa okukutura ovature kozoprysa zokombanda zovikurya nomaze wOvaarapa. “Ohoromende maitjiwa ondjuriro yovandu ohunga noundiru wovikurya nu matukondjo okurora pumaturoro,” Angula watjere.
Ozoprysa zovikurya zayeruruka ape ovikando vivari noprysa yomaze wOvaarapa iyerurukira ko okutuna kovature avehe kutja vehupa vi. Otjiveke ihi o Ministera yOzongoporo Noviyakise, Erkki Nghimtina, watjivisire omayerurukiro warwe woprysa yomaze wOvaarapa noprysa yondisera yavaza o N$10. O Ministera Ondenga watja pena osuvaneno rukuru kotjitjamurongo koruhere nomahangu. Omutjangerepo Omukarerere mOninisteri yOtjimariva, Calle Schlettwein, wayauzire kutja otjitjamurongo kovihepwa vivari imbi ozoperesende o 15 zoprysa aihe yavyo. Angula wina watjere mapeya arire ohepero okutuapo orutu ndumarutjevere nokutarera ovarandise okutua momaunguriro osuvaneno indji kotjitjamurongo. Omyano vyarwe vyosuvaneno kovaungurise vovihepwa okuhungira kuna ovarandise otjovature ovanamerizirira okutizira ozoprysa pona pumazeyenene ondjatu yovahepe vovihepwa. Omwano warwe marire okutua eke nokuhina okutaviza kongotue kotjiungura tjohoromende tjokukondja kutja ehi riri ungurire ovikurya ryavyo orini tjimatjitjiukwa otjo Green Scheme. Otja ku Angula ehi riri mouzeu mokutja ekweze ndazuko rombura rari nourumbu nu indi riri momipupo.
“Ozoprysa zomaze wOvaarapa nderamba otjikamba meyuru zekuna ongaro yotjimariva otjingi pupehina ovirandua nu ihi tjituna kozoprysa zovikurya tjinene kutja ehi nai rikare mouzeu,” Angula watjere.
Munao Okomiti yOmbongarero yozoministera ndjina otjina Nomuhunga Novitjitua Ovitengerapo ndjihaamisiwa iyo Presidenda Hifikepunye Pohamba, yamuna ohepero yokupaha omwano wokuzirira kongaro indji. Opupazikirwa okomiti ndjihaamisiwa i Angula okukondonona ongaro indji ngunda apehiyatuwa omikambo vyosuvaneno. Omutjiwe motjitamba tjombwiko notjiuru otjipitise tjonganda indji o RMB yomananeno womawini, Martin Mwinga, matja kapena ombata kutja omayerurukiro woprysa yomaze wOvaarapa maetuara komayerurukiro warwe wozoprysa zovikurya.
Matja omasorero wovaungurise vovihepwa okuviranda yengundiparerako. Oprysa yomaze wOvaraapa otja tjiyayerurukire rukwao nai, warakizire kutja ovasyona ombumavemunu ouzeu ounene nene mena rokutja otjimariva tjawo tjondjambi otjingi ape ozoperesende o 60 nganduu ku 80 vetjiungurisa kovikurya. Watjere mbemuna ondjambi yokombanda mbeungurisa ape ozoperesende o 15 nganduu 20 zayo kovikurya, tjingetjo mavemunu ouzeu posyo ouzeu mbumavemunu tjinene maurire mokuryanga.