Yene abeleka mwaofesi yebona zakuongaonga sicaba (Community liaison) Joseph Mbuce ubulela kuli kutokwa masheleñi kufofalize pono yahae yakubata kuba muñoli walibuka yazibahala. Mbuce nahatisize libuka zahae zepeli Chisubia-English dictionary ni Chisubia Orthography mwasilimo sa 2019. Mbuce napepilwe la 7 Lungu 1958, kwa Nsundwa mwasilalanda sa Kabbe ya Mbowela, mwasikiliti sa Zambezi.
Nakeni sikolo sa lituto zakwalitopa
zakwatasi fasikolo sa Nsundwa, mi llituto zalitopa zepahami fasikolo sa Sanjo ni sikolo sa Kizito. Una ni pampampili mwalitaba za HIV/AIDS yana fumani kwasikolo sa Unam, pampili yepahami mwalitaba za HIV/AIDS yane afumani kwasikolo sa Stellenbosch, ni pampili mwalitaba za sikuwa ni lipolitiki yane afumani kwasikolo sa UNISA.
Mbuce ubulela kuli nabile nitakazo yakubata kuñolo libuka mwasilimo sa 2003, kasamulaho yapoto yamusebezi mwanaha Tanzania. “Neni katezehile hahulu kuikopanya nibabañwi hane nili mwanaha Tanzania, kacwalo seni leka buka yeshimbulula manzwi aSiswahili kuisa mwasikuwa (Swahili-English dictionary).
Kasamulaho akuibala seni ikupulela kuli mwendi nikona kuiñolela yaka mwamushobo waka,” nekubulezi Mbuce. Kono neli feela silimo sa 2018 Mbuce hakala kuñolo buka yeisa manzwi aSisubia mwasikuwa (Chisubiya-English dictionary), ili yene hatisizwe kasilimo sa 2019.
“Neni ñozi pili buka yetoloka manzwi aSisubia (Chisubiya Orthography) ili yene ini tusize kuñola Chisubiya-English dictionary. Musebezi waka seni uisa kwa ofesi yebona zakubuluka libuka mwanaha mi se uyo amuhelwa,” nekubulezi Mbuce. Kono ubulela kuli kutokwa masheleñi kumutibezi kuhatisa libuka zeñwi mwamishobo yamwasikiliti.
“Nifelize kuñola buka yetoloka manzwi aSikuwa mwaSisubia ni yetoloka manzwi aSifwe mwaSikuwa, kono bakeñisa kutokwa masheleñi halisika hatiswa kale,” nekubulezi Mbuce. Nafelelize kuli pono yahae kikuba nikabelo kakuñola libuka mwamishobo yefumaneha mwasikiliti, kono kutokwa masheleñi kusiala kuba sisitataliso
sesi tuna.