Aakiintu yAasan yomomukunda Am Di, gu li konyala ookilometa 80 okuza moTsumkwe, otaya nana nondatu okulanditha iilongomwa yawo mbyoka haya kutha miipeta yomayi goompo. 

Aakiintu mbaka ohaya hupu mokunyanga, muukongo osho wo miikulya yoshikukuta mbyoka hayi zi kepangelo. Ashike omupya omunene kaye na iiyemo nonande haya longitha iikaha yawo andola ya imonene po okathilinga. 

“Ohatu ningi oonyoka nuulanda wopiikeho opo andola tu imonene sha shomondjato, ashike omupya omunene ihatu mono aalandi. Otwa pumbwa aalandi, nehala mpoka tatu kala tatu landithile iinima yetu,” Tci!xo Bo, gumwe gwomaakiintu mboka ta ti. 

Okwa fatulula kutya okwi ilongele okuninga iilenda kuyina, nokontseyo hoka oko a tamekele ongeshefa ye, a longitha oshimaliwa shoka hashi pewa aanona ye kepangelo opo a tameke ongeshefa ye. 

Bo ta ti ongeshefa ye paife oya thikama oshoka ke wete aalandi. Ta ti monakuziwa oya li unene haya ka landitha iilongomwa yawo koTsumkwe hoka haya kapingakanithwa omawe gawo ya pewe iikulya.   

“Ashike ngashingeyi iinima oya lunduluika. Aantu ihaye ya we kutse, otwa ngundumanenwa owala komawe,” Bo ta ti. 

Onkulungu onkwawo, Xoa//a!Ai!ae, oya tsu kumwe naBo, ta ti aatelelipo oyo ya li unene aalandi yiilongomwa yawo, haya landa onyoka koN$150 nokalanda koposhikeho koN$100. Ta ti aatalelipo inaya fa Aanamibia mboka haya kala taya pula ya lande iinima kombiliha, ethimbo limwe ohaya iyadha taya landitha okalyenge hoka haya landitha koN$100 kaatalelipo koN$10 kAanamibia, shoka shi li ehepeko lyoonkondo dhawo. 

“Aatalelipo ihaye tu nyokoma, ohaya landa onyoka koN$150 nokalanda koposhikeho koN$100, manga aantu yetu taye tu pe owala oN$10 ndjoka omuntu ito vulu okulongitha wu ka lande iinima mbyoka to pumbwa opo wu ete po iilongomwa ya gwedhwa po,” ta ti ngaaka.  

Aakiintu mboka ye li komahala gokokule yo otaya longo unene nuudhigu oshoka ihaya vulu okuthika komalandithilo hoka taya mono aalandi.  “Uupyakadhi wetu owo mboka kutya aalandithi moTsumkwe oya kutha po ongeshefa yetu oshoka ngashingeyi ohaya landitha iilongomwa ya fa yetu, aalandi ihaya thiki ko we kutse, kaye na shoka taya ile ko, ” ta fatulula. 

Aakiintu mbaka otaya pula ekwatho opo ya tulwe momalandithilo nenge okutulwa mekwatathano naalandi mboka taya kala taya landa pauyuuki, itaaye ya kengelele. Oya hala okukala andola ye na aalandi ihaaya mwena po, opo ya vule okuyambidhidha oofamili dhawo. 

“Otatu ningi kehe shoka tatu vulu opo tu hupithe oofamili dhetu, ihe ngele  katu na omalandithilo, nena katu na shoka tatu vulu okuninga,” Bo ta ti.

Okuna etegelelo kutya omusahenda gumwe oteke ya po esiku limwe noku kwathela okulundululila iilonga yomake gawo mongeshefa ndjoka tayi ya etele iiyemo.