ǀAEǁGAMS
Katuturas ǂKhamkhoen ǁAxasib Senters (KAYECS) ge nî ai!gû ǁîs di ǂhâǂhâsa !oabade mās ǀkha, nausas ǀasa marisi ǂkhâ!nâde !hūǁî ǂharugu-aon tsî ǂnûiǂgāde xu ra ôas ka hâ xawe, ǁîs di skoli khao!gâ !oabade ra mā senterde huis ase, tib ge KAYECs di !Hoaǂharugus Mâisab, Nathan Wilkinsona ge mî.
Minister Jerry Ekandjob, ǂKhamkhoen, ǂGamǂgamsenǀhurun tsî ǁAesi !Oabas dib ge ǂoago wekheb ai ǂkhamkhoen ǀKhomas ǀKharib din xa ǁîn ra hō!â ǁgoaǂuide gere mâi-ai!âhe.
ǀGaisase gere mâǂoa tsî !goaxa ǁaeb KAYECs diba îganǀgeb !nâ mâi !khais ge īǁkhāsib hâsa KAYECs nî ǂgamams diba marisi ǂkhâ!nâs !nubusib xa ra !aromahese. ǁÎs nēsis kōse KAYECsa marisise !khōmâi hâ United States Agency for International Developments (USAID) ge ge mîǁgui ǁîs marisi huiba ǀnî proxramgu nēpa ra māhegu !aroma nî ǀû tamas ka io ǀoroǀorosa.
Wikinsoni ge ge mî “USAIDs ge ǂgae-oasen tama hâ, Namibiaǁîn di ǂhâsigan !gôa!gâ tama hâ xui-ao, ǁîn noxopa ra ai!gû ǂhâǂhâsa !oabade !kharaga !harigu !haosi omkhâisens digu ai mās ǀkha amaga. “Nēti ī !gûǀams United States ge !hanaba Namibiaba KAYECs di !huis !nâ-u !khoms dis ge gaxuse !hoahe !goaxa, ǁnāpa da !hūb !nâ marisi huiba nî hō ǁkhāse aitsama tsoatsoabahe da ge ǁuiba omkhâi tsî nî !khōǀgarase !hûǁîn di ǂkhâ!nâs tsî mâxōkhās ǀkha,”tib ge Wilkinsona ge mî.
KAYECs ǂGaes hîa Amerikaǁîn xa 2007ǁî kuriba xu tanihe !goaxas, !gōsase Namibiab ǀhûhâsiga huis în HIV ǁōs ǁgoaǂuidi ai oe-ams, ge nē aiǂhanuba sîsenū tsî United States Presidenti ǂŌǂōsib ǀAweǁguib AIDSa !Khamǂuis !âb (PEPFAR) diba ǁîb di buruxa marisihuib USAIDs !nâ-ū ge hâ ib !aroma gangansa ra mā.
KAYECs ge nē huib !nâ-ū ǂauna senterdi skoli khao!gâ hâ !oabade ǂkhamkhoesiba ra māde a ǂnuwi amaga.
KAYECs di Direkteri, Nelson Pradab ra mîsa !oas ge KAYECsa ǁkhaisa !ādi !nâ Namibiab a ǂhabase nēti ī senterde ge ǀhui-am, ǁaupexan 1 200 ǂkhamkhoena !ganga xu ū-oahe tsî ǁîn di !goaxa ǁaeba nē senterdi tawa ra māhe ǁaxasigu !nâ ǁhaos !nâ-ū ra ǁawoǁawose kurikorobe.
“PEPFARS ge noxopa Namibiaba HIVs tsî AIDsa oe-ams !aroma ra ǂkhâ!nâ tsî nē kurib !aromas tsîna N$64, 000,000 ge mā,” tib ge Pradaba ge mî.
KAYECs skoli khao!gâs ǁaxasin ge ǁnāti a !amǁaresa, ǁgau!nâsa ǂkhamkhoen skoli !nâ ai!gûs ǀkha ǁgoaǂuide ra hō!ân hîa Xrat 6sa xu Xrat 12s kōse hâna mā tsî ǁkhāti !aruǀî hâ ǁkhāǁkhāde HIVsa !kham!oa tsî ǁkhaubas, ǂkhamǀgôa ǀgamkhāb, ǂauxûib tsî ǀhubuǀhubusenxūna sîsenūs ǁkhōǁkhōsasigu ǂnamipe ra !khō!oa. 2012ǁî kuriba xu 2014ǁî kurib kōses ge KAYECsa 67%gu ǂkhamkhoen ǁîn di senterdi tawa ra ǁhaon ge ǁîn di Xrat 10 di !Hū!nāsi !âide a !kharusa ge īǁkhā kai.
Nēs !namab !nakas ge KAYECsa ǂgansa !hū!nāsi ǁguiri-aon tsî ǂharugu-aon ai marisihuib !aroma ra ǀkhoma in !hūb di !goaxa ǁaesa omkhâis ǀkha ai!gû tsî tā mā-am KAYECs di !gâi sîsenni nî ǀamsa.