[t4b-ticker]

Mayemo a muunda a sa zwelapili mwa Zambezi

Home Languages Mayemo a muunda a sa zwelapili mwa Zambezi

KATIMA MULILO – Muunda mwa Upa wa sikiliti sa Zambezi wo u swenyize likolo u sabonahala kuzwelapili, mwa nako yeo izibahalanga kuungumana kwa mezi mi ki yeo baba tibisizwe kimezi a muunda ba kutelanga kwa minzi ya bona.  Likolo ze peli za bo Muzii ni Nankuntwe nelisina buiketelo haisi kone liombokezi kwa Katima Mulilo, nako yeo likolo za bona limbwambama mwa mezi amuunda mwa kukwalula feela libiki ze peli ze felile. Ka libaka la kutokwa sibaka sakata, sikolo sa Mpukano nesi kwalilwe, ka cwalo likolo ze talu neli filwe kweli ilimwi ya pumulo kulitela mezi kuli a ungumane kona lita tateka ni lituto zazona. Bana ba sikolo ba palo ye fitelela mwanda basweli kufumana lituto za bona kakuyapana likeleke kwa sibaka sa Munzi wa Chesire kwande a Katima Mulilo. Muyemeli wa sichaba wa silalanda sa Kabbe yo hape ili yena muinasipula sa Katengo ka Sikiliti sa Zambezi, Mutompehi Raphael Mbala, u ize sikwata  sesi bona za kunyakisisa muunda, nesiswanezi kupotela libaka zeo liapesizwe ki muunda sunda yefelile kuyo shoka, kono nekupalile kakufumana kuli akuna chincheho. “Sikwata nesiswanezi kupotela  libaka zeo  la Mukibelo, kono lipiho ze luamuhezi ki zakuli mezi asali amaňata. Nihakulicwalo mezi asweli kuungumana, kono haili likolo ze talu zeo lisa mbwambami mwa mezi,” kwa bulelea Mbala. “Mezi anze akutela fafasi kazazi. Luboni kuli kulumela sikwata sa luna itabe kusinya lipulukelo za luna. Sikwata sitabe sifundukile kasa mulaho was lisunda ze peli ze taha, mi lusepa kuli nako yeo mezi sakabe a kutezi fafasi,” kwa bulelea muemeli wa silalanda. Nako ya napotezi sibaka sa muunda  mubihi wa makande mwa kweli yefelile mayemo alikolo ze tal;u zeo nabilaeza. Libaka za limbuzi kapa ona mayemelo nali amaswe, kuli nekusina buiketelo haisi kusebelisa mikolo kakubata kuipulusa, mukwa wo neubiza likwena ni matuku a masapo (born deceases). Nako yeo basika tutiswa kale, mezi nasatibisize likolo, mi matichele ni bana balikolo nenze bali mwa tuoli, mayemo nahapelelize matichele kubeya lipula  ni libyana za bona mwa malibela ni bulilo bwa sikolo. Nihaikekuli mezi anze a kutela fafasi cwalo, lipiho za babatalima za mezi (Hydrological Services) lisupeza kuli la Mukibelo butelele bwa mezi nebufita fa limita (meters) ze eza 5.41. Silimo se si felile mwanako yeswana sina ye mezi nayemi mwa buliba bwa limita zeli fa 3.75. Ba lipiho bazwezipili kutalusa kuli ka nako ya cwale ya silimo buliba bwa mezi buyemi fa limita ze eza 3.96.