WINDHOEK Ka kulyanganiswa hahulu ki litaba ze ÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±ata za bulyangelino ni busholi kwasikolo se sipahami ni kufita mwanaha sona sa Unibesiti, ili litaba kapa likezo ze ezwa ki mao-fisa ba bahulu baba etelezi maluko a maÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi a sikolo, baituti seba tabela kubona lipatisiso ze tuna ze tiile linze li hatiswa kwasikolo se sipahami. Sunda ye felile ba mutende o, neba kile ba ikopanya ni baituti ba baÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi ba sikolo kuutwa kamo, ba ikutwela kaza limpangaliko za cwale ze, zese bihilwe mwamitende mwalibiki ze felile. Hane kubulelwa ka nzila ya kusa zibahazwa fa mabizo, buÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±ata bwa baituti neba kile ba bulela feela kuli, libizo la sikolo seli silafezi hahulu mwamazazi a cwale a, ka limpangaliko kaufeela. “Libizo la sikolo ki kale li sinyeha maswe, libyana kau-feela zenze swelwi kuuzwa lilekiwangwa ka mashiliÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±i a luna ili nto ye maswe hahulu kakuli lika kaufeela zenze swelwi kuuzwa li swanela kuli kambe litahanga kwa-limbule za tuto ya luna isi kuno bona za ‘limba’ za bona maofisa hape,” muituti yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi hana tongoka. Limpangaliko kaufeela zenze sweli kuezahala li tokwa lipatisiso ze tuna ze tiile zeta tataula lika kaufeela ze ezahalanga fa sikolo hamohocwalo ni mwahala kamaiso ya sikolo. “Ki hande cwana kuli lika ze linze li swelwi kuhatiswa cwana ni kuwela mwamazebe a maÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±i ni maÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±i. Lu swanela kupatulula bulyangelino ka-kuli bu maswe mi mane buswana feela ni lico ze bo-lile,” muituti yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi hana fitisa maikuto a hae ni yena. Mwanzila ye swana hape, baituti ba bona kuli maemo sakata a sikolo sa kutezi fafasi luli ka libaka la zona lim-pangaliko ze kaufeela nto yeba bona kuli silelezo haisi kubeya kapa kuhatisa kapa kutiisa limbule zeÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi ze kwaluhile kuli limpangaliko ze swana sina ze li konwe kutibelwa mwabukamuso. “Ba swanela kunyakisisa lika ze kaufeela kakuli lika ze swana sina ze, li beya ni luna baituti mwalikayamana ni ha lutalima misebezi mwabu-kamuso kakuli ba baÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi batu baka lunga kuli ni luna lu masholi,” yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi muituti hape hana fitisa manzwi a hae ni yena. Yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi muituti hape na ekelize ka kubulela ka lisheya kuli sa ikutwa hahulu maswa-bi kuli ano tinanga likaushu ni litino zeÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi za sikolo ze ÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±ozwi libizo la sikolo kakuli sikolo si talimani ni likaya-mana mwanako ya cwale. “Halu swaneli kuamuhela lika ze swana sina ze. Kize maswe hahulu kuluna baituti. Sikolo sa luna se, si swanela kueza lika zeta bonisa bu-kwala kwasikolo ze nyinyani isi mutala o masila cwana. Mwendi ncinco ya maofisa ba kamaiso I swanelwa kuha-tiswa,” yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi muituti na akaleza. Baituti ba bona kuli koto yenze fiwa kwamaofisa kaufeela baba nze ba akalez-wa mwalimpangaliko za cwale zesa akalezwa kiye bu-bebe hahulu sina haba lilima-niswa feela fa misebezi ya bona inge basa fiwi lituwelo za bona nto yeo baituti ba bona kuli ha I yo hande. “Kubonahala feela kuli kwa ki kulifa mutu mashiliÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±i kuli a eze lika ze maswe hape.” Mwalibiki ze peli ze felile, sikolo se sipahami nesi kile sa lilimanisa maofisa ba sona ba bahulu ka kuakalezwa fa busholi bwa kuuzwa mako-mpyuta a sikolo. Yo muÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi muofisa yo muhulu mutompehi Martino Vonkie Olivier ya eteleli liluko la malobalo a baituti mwaofesi ye bona za linonge za baituti ni limbule zeÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±wi, na lilimanisizwe fa musebezi wa hae cwale-cwale ka kuakalez-wa ka busholi mwalimbule nyana za mazimumwangala mi na kilwe a tamwa kono na zwile mwatolongo kasamula-ho wa kutomenwa pene ye likana N$1 000. Olivier u akalezwa kuli na uzwize tuma Digital Satellite Receivers totu lalu ni kui-peyela tona isi kutuhatisa mwalibaka za malobalo a baituti bene ba swanela kuli ba tu sebelise. Mwalitaba hape ze bata kuswana mwasilimo se sife-lile, sikolo nesi kile sa lili-manisa maofisa baba lalu be-ne ba bona za litatubo za bai-tuti fa misebezi ya bona ka-samulaho wa kuakalezwa kuli neba cincanga linepo za bai-tuti bene basa ezangi hande mwamisebezi ya bona, nto yene ezwangwa ha kufiiwa mashiliÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚±i a kueza cwalo. Litaba hape za mapampili a litatubo ana kilwe a uzwa fa sikolo mwalinako ze felile neli patuluzwi fa sikolo se sipahami ni kufita.