Marythar Kambinda
Sikolo sesibona zalituto zabuikezezo sa Zambezi (ZVTC) nesifile mishukwe kwabaituti bamyanda yemilalu kabababeli viki yefelile.
Sikolo nesibile nikutabela lizazi lakufa mishukwe mwatasa mutomo otwi: TVET, kutahisa kuhula kwa sifumu. Baituti nebafilwe mishukwe mwalituto zecwale kanjimo, kulima bubeke nikubelekisa minshini yakulimisa, kuyala litina ni kukabisa, kuluha litino, kamuhelo ni bupoti, kubeta, kamaiso yaofesi, kufasulula ni kuyala mipila hamohocwalo nikunungahanya lisipi. Pumulo Maswahu naize tuto sakata yene bafumani ibafile makalelo atiile mwabupilo.
“Nibata kufa buipizezo kumina kaufela kunga kaufela zemuitutile kuli isa mwalifasi. Muzwelepili kueza hande kaufela komuyo ipumana mi sikolo se sizwelepili kufa mishukwe kwabaituti babañata,” nabulezi.
Ephraim Shamalaza natabile kufumana mushukwe mwalitaba zanjimo, mi naize usabata kuzwelapili kuituta.
Mubusisi wasikiliti sa Zambezi Lawrence Sampofu hane abala manzwi alikwambuyu walituto zepahami Itah Kandjii-Murangi, nahatelezi zabutokwa bwataba yakufiwa mishukwe kwabaituti kasamulaho akusebeza katata.
Nabulezi hape kuli mwakamaiso ya Richard Kambinda sikolo si ezize hande hahulu.
“Taba yabutokwa kikuli buikezezo, bufa buipizezo kwabaituti kaufela kuli bayo belekisa zibo yebafumani kuli bakone kuba baba tahisa misebezi, isi kubata feela misebezi,” nekubulezi likwambuyu.
Nahatelezi kuli baituti bafilwe zibo yetokwahala mi babasike kufumana misebezi bakakona kutahisa misebezi.
Nahatelezi zabutokwa bwalituto zabuikezezo, kuli babafumana mishukwe bafilwe lyano lakukona kuipeleka.
Muinasipula wakatengo katolopo ya Katima Mulilo John Ntemwa hana bala sitatimende sa muyemeli wakatengo katolopo Lister Shamalaza naize lilimo zakusebeza katata litisize kezahalo yabutokwa, ili yetisa tabo kwa katengo katolopo.
Yomuhulu wasikolo Kambinda nalumbile baituti ni kubasusueza kuli bazwelepili kuituta.