Katima Mulilo – Muňoli yo muhulu wa ofisi ya sikiliti sa Zambezi Regina Ndopu-Lubinda u kupile babanca mwa sikiliti kusebelisa butokwa bwabona kakuiponda kakutala mwa mikoloko ya zwelopili ya naha.
Na talusa zeo cwale-cwale fa kwa puteho ya biki-mukatengo ya babancha ya sikiliti yenelukisizwe ki ba Youth Forum ba sikiliti sa Zambezi. Ndopu-Lubinda, nafile mitala ya mifuta-futa ya mihupulo ye minca kuzwelela kubabanca ba lifasi mubu bao ba nchafalize lizwelopili za mipilelo, ka kubulela kuli zeo alisikaitinga feela kwa muuso kono kwa bayahi ba naha sihulu babancha bao balibelezwi kuyola buzamaisi bwa naha. “Lukutele mwa likiliti zelusimuluha kuzona.
Ni tabuza puzo. U itukiselize kueza sikamani kakuba yomunca wa sikiliti kuitenga mwa puso ya tato ya sichaba ni zwelopili? Mutala o nifile ki sisupo sakuli a ki muuso feela unosi, kono bayahi ba milelo ye yahisa ni babanca babaitukiselize kufetula mipilelo sakata ya sichaba,”kwa talusa Ndopu- Lubinda. U ize, ofisi ya sikiliti i sweli kubapala kalulo yayona kunanula mayemo a babanca mi i sepisa kuzwelapili kueza cwalo. “Ofisi ya sikiliti i fitile fa mulelo wa kusa sebelisa ba lipisinisi kuyaha tulimba-limba mwa sichaba saluna sa matakanyani. Luketile babanca ba mashumi a ketalizoho ka basupile ka bababeli kuzwelela kwa sikolo sa sikiliti sa bo mapangapanga kuyaha tulimba-limba twa basupali twapalo ye mianda ye mibeli. Ba konile kupeta musebezi wo handende. Luhupula kusebelisa babanca hape mwa misebezi yemimwi ye shutana-shutana,” a talusa.
Kakuya ka muňoli yo muhulu, ofisi ya sikiliti i fa musulo wa mali a fita fa N$50 000 kuba milelo ya misebezi ye nanula mayemo a babanyinyani,”a talusa. “Lu tusize babaňata babancha mwa mungendenge wa luna wa kuzwisezapili zwelopili mwa libaka za kwa nde a tolopo. Luitekezi kuamuhela likupo za lituso za butokwa. Lufa lituso za misulo kukalela mwa N$10 000 kuisa fa N$50 000. A ki amaňata kono ki makalelo,”a tatulusa. Ndopu- Lubinda, u fitisize maikuto a mbwetukisa akuli, babainyani basaitenga mwa mikwa yefosahalile ye lubaluba bupilo bwa bona, nihaike kuna ni lituso zefiwa ku ba bancha. “Ki maswabisa kuli kusafumaneha babanyinyani babaitengile mwa mipanda, kusebelisa maswe zekola, bubangoki mwa malapa, kuitwala kwa babanyinyani, buhwaba kwa likolo ni kusiyela likolo fahalihali, kunyefula babahulu, ni zemwi zeňataňata,” a tatulusa.
Ofisi ya sikiliti itisize mukwa wa kubizeza babanca mwa litaba zakubupa milao mwa lingambolo ili kuli milelo ya bona mwa litaba za zwelopili ikone kungiwa kuba ya butokwa. Lutokwa kufita kafo babanyinyani bafumaneha teni. Bana ni zeňata zebakona kulufa ni kuli lukone kuutwa milelo yabona ye minde. Lutaba ni likalulo za kuikambota ni babancha ze talu ku utwa maikuto abona kuamana ni zwelopili. Lingambolo za pili litaba mwa Mbuwana mi ze latelela litaba mwa Muyana ni Yenda 2015,” kwa talusa muňoli yo muhulu.