KATIMA MULILO – Baeteli mwa Zambezi bapakile Thaddeus Sinvula Malumo kuba ndwalume yana bapalile kalulo yetuna mwanako yandwa yatukuluho mwasikiliti sa Zambezi. Yane ali mubakweli kumuinasipula mwandu ya bubeli ya milao, ni mubusisi wasikiliti sa Zambezi sapili, Bernard Sibalatani naize hakukonwi kuambolwa zandwa yatukuluho mwasikiliti sa Zambezi kusa hupulwi libizo la Malumo.
“Malumo kimueteleli wanaha waniti. Kiyomuñwi wamisumo ya Swapo mwa Katima Mulilo kuzwa silimo sa 1975. Neni zibile Malumo kuzwa silimo sa 1975 nihane ni muziba ni kale. Nibulela silimo sa 1975 kakuli kona fone nimuzibezi mwalitaba zanaha, sihulu za Swapo. Neli kayona nako yeo nekubonahalile bayemeli ni baeteleli banaha, kapa bane batabela kulwanela naha kuli ilukuluhe kibomañi. Mwahala abona nekufumanehile kuli Malumo neli wababañwi bane balwanela tukuluho yahana mwahali, yana sika zwela kwande anaha,” nekubulezi Sibalatani.
Malumo ubihiwa kuli kiyomuñwi wabane balekisa makadi akopano ya Swapo, ili taba yene ihanisizwe mwanako yani. Ndwalume wandwa ya tukuluho Charles Lutokwa Sampati ili yana belekile ni Malumo namupakile kuba mutu yana tokomela babañwi mi nasabilaeli ni buiketo bwahae anosi. “Malumo neli mutu yana itombozi yana sasabi. Taba yeñwi yana eza neli kulekisa makadi akopano ya Swapo asasabi kuli uka tamiwa,” nekubulezi Sampati. “Kibumai bobutuna kulatehelwa batu babaswanasina Malumo inge basika supala inge na,” nekuekelize Sampati.
Muyemeli wasilalanda sa Kabbe ya Mbowela sapili, Raphael Mbala naize kasamulaho atukuluho Malumo kiyomuñwi wabane balwanezi kuli bale bane balwanela ndwa mwanaha, bane basika zwela kwande nibona bafiwe misebezi yabutokwa. “Kwabañoli babainelezi ni babakweli babona kekusina bane balwanela mwahali bane bafilwe litulo zeo, kuzwa silimo sa 1990 kutaha silimo sa 1990. Malumo nina ni babañwi selukala kulwanela taba yakuli bane bali mwahali bahupulwe… Kasamulaho aliketisa za 1999 selukala kubona bane bali mwahali bakala kufiwa misebezi. Buñata habazibi kuli mutu yo yelulila kiyomuñwi wabane balwanezi taba yeo,” nekubulezi Mbala. Malumo napepilwe la 8 Muyana 1954 mwa silalo sa Nsundwa mi natimezi la 11 Sikulu 2023. Litukiso za kepelo yahae lizwelapili.