Otjomuise- Ndoovazu ondero yOmbara Otjitambi yeurisiwa kutja ozombara peke peke zomuhoko omayuva wo ma suviro inga zekare punaye [poma zemburukiro oyetja 50 wondiro yOmbara Otjitambi omuyaruke Katjikururume Komombumbi Hosea Kutako, inga mapeya ayerire omautiro wombepo yondanaukiro.
Ombepo yo ndanaukiro mo ma utiro wo mbwaneno mo kati kotjiwaøa tjo va herero, tjinene pokati ko zo ndjuwo tjiva zo mauvara wombazu wOvaherero, no u Honapare Wombazu wOvaherero nai tjiva wao nge ha haama pomuriro umwe no u honapare wOmbazu wOvaherero kehi yOmbara Otjitambi, Vekuii Rukoro. Oritjatatu mu Keetute otja tji rirwe ama yazau omaøangero omapaturuke inga ko zo mbara ozengi zo muhoko wOvaherero nOvambanderu, ma tamunine, mu zo Ombara Otjitambi yOvambanderu, Omwara Karikondua Nguvauva, Ombara Manasse Zeraeua wa Maruru nu wOuhonapare wOmbazu wa Zeraeua, Ombara Kilus Nguvauva wOuhonapare wOmbazu wOvambanderu; Ombara Turimuro Hoveka wOuhonapare wOmbazu wa Hoveka nOmbara Sam Kambazembi, wa Tjozondjupa nOuhonapare wOmbazu wa Kambazembi.
Ombara Otjitambi Rukoro watjere otutuu two manangero wo zo mbara peke peke twa hindirwe nu tji tuhri atwa vaza kuzo okutja twari mondjira. Omutjange ingwi ma yauza kutja Oritjatatu omanangero inga wOmbara Turimuro Hoveka wOuhonapare wOmbazu wa Hoveka owo mburi wOtjiwana Tjombazu tja Tjimana tjandje yavaza nandarire kutja ouhonapare imbwi muwo wa raisirwe otjo ™Otjimana Traditional Authority∫. Omuuisane wa Keetute, Uzeraije Tjazerua, tja purire Ombara Otjitambi Rukoro kutja nu tjiii hapo omangero inga, nu tjinene ko zo mbara inda ndu ve hakayenda pamwe mayee kutja oun imbwi mbu ve tjita kutja ave hakayenda pamwe ohapo kautjipo rukwao w aka ngurwa, ombara kanaa yaziririre ko.
Posia ndoovazu ozombara zarwe za yakua omanangero inga, ngeri ko ma zemburukiro wa Kutako, eye ngwa wanekere omihoko avihe vyo Vaherero nOvambanderu, mapeya eye evesere ondaya ombwa nu nai ondjira yombwaneno yavyo, oyo nai ndjaingi no ma kwiya no vi rore peke peke ozombura no zo mbura, nambabo aiseruka ko mbwaneno ya katjotjiri. Ovandoitji tjivauta oku kambura ehi nongaro mehi oruveze indo ndaa ri tjiukwa otjo South West Africa, ayiuti oku zundapara kovakwatera, ovakwatera tjinene komamuho wehi na mo ndivitivi yaro, va piruka nu ihi otji tja twara kovita vyo 1904. Oruveze indo KuÞako no zo mbura o 34, arire umwe wo va yandjambo rovita posia akamburwa tjandje wa tendwa.
Eye wa kaza mo zondundu kombunda yovita vyo 1904 oku nana Ojtihupe the Paha ra Tjiute oku ve twara kOmongua mo 1923. Eye oka kautira oku kayendisa komurungu otjirwa tjo ngutukiro yehi ama kuu ko mi hoko avihe mehi oku ri kwamba ko tjirwa na ve hindi otutuu two mi tjemo kOmihoko Omikutasane. Eye ndinondi ma kare nondjozikiro ndje nayo otjomunane erike mouye nguna otjisasanekero tjo tjiuri tje mo mu rungu wo zo mberoo ozonene zOmihoko Omikutasane mo New York tjOmahi Omawane wa America. Eye wata tjiyari 18 ku Suramazeva mo 1970 nu wa pakwa mOkahandja morumbo rumwe tjimuna Kakuwoko Kwa Mukuru Wouye, omunane wOvakwena imba OvaAfrikera wina ngwaa tjiukwa otja Jonker Afrikanera.
Oku ritizira po ma zeva wo ru veze rouzeu mena ro mutjise wo Corona, ovandu kombanda ya 250 pu ve hasere oku worongana, Ombara Otjitambi Rukoro wa nanga ovito peke peke urir posia oku hina oku kapita otjivarero ihi. Nu munao eruiyarikana kotjikutundu tjo mu hoko oku hina okuvaza ko Khandja posia oku zemburukira ombara yawo pozo komando zawo epehe puveri mouparanga wehi. Okambumba Osondaha mo hambmbari yo muhoko munene otji ma ke nyinga nyinga okuvaza ko zo ngungu.