New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Konyara yirugana yokusika ko 15 000 tavakayitulisapo

Konyara yirugana yokusika ko 15 000 tavakayitulisapo

2023-06-22  Aletta Shikololo

Konyara yirugana yokusika ko 15 000 tavakayitulisapo

Kuna karapo nye ehuguvaro lyava vapira yirugana, morwa kuna kumoneka asi takukamoneka yirugana yovantu wokusika ko 15 000 moruha rwepangero omu vana kuyindindira yikahoroke mvhura zeezi. Yirugana yangesi nayikamoneka nye movapopeli, omu muna hamene vakwayita wosirongo, wokurugana konodorongo, ntani movaporosi nye vaNamibia. 

Omu kuna kwateromo hena yirugana yokaruwogona eyi nayikarako posiruwo sokuvarura vantu noyiweka yawo. katameko tupu lyomvhura zeezi, mberewa zovarugani konodorongo kwatambwire vantu wokusika ko 300 moyirugana. Omo vaporosi nawo vatamekere nelikwamo lyokukuta vaporosi wontateko mosirugana wokusika ko 1000. Owo vana kukwamako, kuna kara nye vakwayita ava vana gava mbudi sinkwa ntani asi tava kakuta konyara vakwayita wokusika ko 1400 dogoro 1600 wovape ngoso owo moyirugana. Egano nye twaromo lyangesi kuna kulimona asi kuna kara lyehuguvaro unene kwava vana pilire yirugana unene vadinkantu, ava vana kara asi kwanana unene noudigu mokupapara yirugana nomvhura donzi. 

Mepuragero kumwe nosayitunga zaNew Era, gumwe mudivi paekonomi Salomo Hei kageve ruhafo rwendi kuhamena eturo mosirugana eli kalihorokere sinkwa ntani kovapoeli, nokutanta asi nayireta erunduruko lyenene melikwamo eli lyokupira yirugana mosirongo. ‘’ Hansa pana kara ehuguvaro kwava vana pili yirugana navapitira nye moyirugana yekungo, nampi ngomu yina kara asi yokuvarura mambo yokukwateramo, projeka zonene ngesi ezi kuvhura kuretesapo elitjindjo meparu lyovantu vetu,’’ yimo ana kutanta Hei. Age simpe kayinkondopekere asi eturo moyirugana lyangesi kuna kulitambura nomawoko gavali, morwa nayigusapo udigu wounene ou vana kumona vantu moNamibia wokupira yirugana. Rui Tyitende, miutaruruli nombudi, nage kageve egano lyokulifana, omu nye kageve mulyo gokuvarura mambo nokukuta unene vadinkantu womoNamibia. "Eturo mosirugana lyovadinkantu vetu nayireta eparu lyewa unene omu nava kaparuka nawa. Nye nampili ngoso twahepa kudiworoka egano lyaPresidente Hage Geingob kuhamena varugani vemepangero. Nsene asi vakwayita kuna kukatura moyirugana vakwayita wovape, simpe kuna kumoneka asi sivaro sovarugani mepangeroi simpe tasi kazeruka unene, noyimaliwa nayo ngosikwawo. Yipo nye asi twahepa kutara yininke nayinye eyi," yimo ngoso ana kudidilika.

 Tyitende simpe katente asi epangero sitambo salyo kutulisapo mukaro gomuwa, omu nombunga dopaumwene vatulisepo yirugana yoyinzi. "Posiruwo nye epangero, lyahepa nye kukara nokutara asi ekonomi lyosirongo kuna kuza moomu lyawapera, simpe yina kara mulyo unene mokukara asi tumbangipare omu nalikakara elikwamo lyokukuta vantu ava moyirugana. Nye nampili ngoso twahepa kuyidiva asi kuvhura yipire kukagusapo epiro yirugana mosivaro sosinene, yimo ana kugava marondoro. President Hage Geingob kageve sinka sendi kuhamena epiro yirugana moNamibia, unene kovadinkantu, posiruwo oso kakere novagenda vana kutunda kosirongo sa India kembo lyepangero. Nokutanta asi nampili ngomu asi sirongo paupolitika kunwa wapa, epiro yirugana kuvhura kukaretesapo mapiyagano mosirongo. pwantani ngesi epiro yirugana kuna kuyihuguvarera asi kuna sikama po 35% omu vadinkantu kuna kara nye no 50% . 

Mukaro ogu guna kara asi gepiro yirugana kuna kara sina zeruka unene, kuyimonenena apa yina kukara asi vadinkantu vana vazigida komapuragero goyirugana,sivaro sawo kuna kukaponga wovanzi sili unene. Sivaro sokukuta vaporosi awo kwagwana nombapira dehundiro dokusika ko 42 967 nye awo kuna kupapara tupu 1000, mokukwama vaporosi, kuna kumoneka asi pana kara nye marumbasano gomanene, omu vana kukondjera mavango ogo. Simpe mosihorokwa simwe evango limwe kalipaparere varugana ntazimwe, nye mahundiro ogo kavagwene kagasikire ko 2000 vana kupapara sirugana, simpe yihorokwa yangoso yinzi unene.

 –shikololo@nepc.com.na


2023-06-22  Aletta Shikololo

Share on social media