New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Enota lyokuninga iikunino tali hili oyendji molwaNakaidhi

Enota lyokuninga iikunino tali hili oyendji molwaNakaidhi

2024-05-23  Correspondent

Enota lyokuninga iikunino tali hili oyendji molwaNakaidhi

Charles Ndeumane

Paulina Ndalikokule

 

Sha landula sho omvula inaayi loka nawa nuumvo nomimvo dha piti, ngashiingeyi aantu oyendji oye wete ompumbwe yokutameka oopoloyeka dhiikunino miikandjohogololo ayihe moshilongo. 

Namibia oshilongo shono sha dhengwa nayi koshikukuta omolwomvula ndjoka ihaayi loko we nawa, nethimbo lyomuloka olya ninga efupi. Oopoloyeka dha tya ngeyi otadhi vulu okunkondopeka aantu opo yi ilongele iikulya yawo yene. 

Momimvo dha piti epangelo olya li lya toto oopoloyeka dhiikunino miitopolwa ya yooloka monkambadhala yokukandulapo ondjala moshilongo, mongashingeyi iikunino oyindji oya sa po  nopwa kala owala iishona.

Aanafaalama aashona, ooyene yiikunino osho wo aaleli yiitopolwa ya yooloka oya gandja omaiyuvo gawo moshinima shika.

Omunapolitika a tseyika nawa ye omunafaalama Ephraim Nekongo okwa ti otashi vulika lela opo kehe oshikandjohogololo shi kale shi na opoloyeka yasho yoshikunino. Okwa ti edhiladhilo ewanawa, noopoloyeka dhiikunino otadhi vulu okutulwa mumwe niimuna ndele opoloyeka tayi ningi onene, yo yi vule okweeta po oompito dhiilonga miikandjogololo moka. 

 “Ompumbwe yomeya opo yi li ashike hasho tashi imbi oopoloyeka dhi ye komeho, oshoka ngele epangelo olya gandja omakwatho gopashimaliwa mpoka ga pumbiwa, aantu e taya kongo omikalo dhokugongela omeya gomvula, oopoloyeka otadhi ke shi enditha nawa. Opu na omikalo dhokutekela iimeno hadhi longitha omeya omashona osho wo okugamena iimeno koonte dhetango,” Nekongo ta ti.

Omunangeshefa gwomonooli Ileni Nandjato okwa ti oopoloyeka dhiikunino otadhi vulu okukwathela aantu miikandjohogololo opo yi ithikamene po yoyene ngele tashi ya kompumbwe yiipalutha.

“Aantu oyendji otaya kondjo nale nuukunino wawo, shika otashi ulike kutya ehalo opo lyi li, aantu oya hala okwiilongela iikulya yawo yene,” a popi ngaaka. 

Nandjato okwa gwedha po ta ti ompumbwe yomeya opo yi li, notayi vulu okungambeka oopoployeka dha tya ngeyi oshoka niitopolwa mbyoka yi na omeya ga gwana ngaashi Kavango noZambezi nayo otayi nyengwa oku shi pondola moopoloyeka dhiikunino, ashike shoka itashi ti oopoloyeka ndhika itadhi vulu oku shi pondola.

 “Ngele epangelo naanangeshefa yomiitopolwa ya yooloka oya longele kumwe e taya gandja omakwatho gopashimaliwa niikwatelwa yomeya gomvula kaakalimo yomiikandjohogololo, oopoloyeka ndhoka otadhi vulu ok ya komeho nawa. Ngele aantu momikunda oye ya kumwe e taya toto po oopoloyeka dhiikunino, otaya vulu okugwedha mo iimuna noondjuhwa shi vulithe okutala ashike kiimeno, shino otashi vulu okweeta iikulya ya gwana nomauwanawa galwe miitopolwa moka,” Nandjato osho a popi ngaaka.

Ngoloneya gwOhangwena Sebastian Ndeitunga naye okwa ti ok wete ompumbwe yomeya otayi vulu okuya oopoloyeka dhiikunino moshipala, ashike okwa gandja etsomukumo kwaamboka ye li popepi noomboola dhomeya ya tameke iikunino yawo opo ya longe iikulya yawo yene yo ya landithe yi imonene iiyemo. 

“Otwa pumbwa okukotoka twaa longithe omeya getu nuuhasha oshoka oshitopolwa shetu oshinene sho oshi na aantu kehe pamwe, ashike otu na oomboola dhomeya odhindji ndhoka twa fulilwa kepangelo, kakele miitopolwa yimwe omeya oge na oshimongwa, na ihaya longitha omeya ngoka,” Ndeitunga a tsikele ko. 

Ndeitunga okwi indile aanangeshefa opo ya kwathele okufula oomboola dha gwedhwa po moshitopolwa.

Ngoloneya gwaShana Elia Irimari okwa ti otashi kala oshiwanawa lela opo kehe oshikandjohogololo shi kale shi na opoloyeka yoshikunino, ashike uupyakadhi ehala mpoka tapu ningwa iikunino oshoka omahala otaga nyangwa. 

“Mongashiingeyi omahala ge li po ga andjuka moshitopolwa muka oge li ashike miitopolwahogololo ngaashi Uuvudhiya, Okatyali, Ompundja noshowo Uukwiyuushona. Miitoplwa iikwawo ito vulu okumona mo ehala,” a ti.

Ngoloneya gwoshitopolwa shaZambezi Lawrence Sampofu okwa lopotelwe miikundaneki kutya okwa li a indile aanangeshefa mboka ye na ehalo ya thike kombelewa ye opo ya mone omahala ya tameke iikuninga moshitopoplwa moka.

-mrndeumaneraycharles@gmail.com

-ndalikokulep@gmail.com


2024-05-23  Correspondent

Share on social media