KATIMA MULILO – Nihaike muzamaisi wakatengo kasikikiliti sa Zambezi Regina Ndopu-Lubinda uhanyeza taba yakuli hakuna kutwano mwahala katengo kasikiliti ni katengo katolopo ya Katima Mulilo, bupaki busupeza zisili. Zeo litaha kasamulaho muzamaisi wakatengo katolopo Raphael Liswaniso napatuluzi kanako yamukopano ni katengo kuzwelela kwandu yamilao kuli tutengo totubeli hatu lumelelani.
Nasupa kwa simu ya Katima-Liselo, yeo cwalecwale netambekilwe kwa ofesi yebona zalitolongo mwanaha. Kulatelela keto ya katengo ka makwambuyu ya 2023 ya kutambeka mubu walihekele ze 420 kwa likolo la mabasi. Taba yeo Liswaniso ubulela kuli ne ezizwe katengo katolopo kasazibi. Naize katengo katolopo neka lela kufetula simu kuba maino asicaba, ili kufukuza kwatokwahalo ya mubu mwa tolopo. Tolopo ya Katima Mulilo italimana ni tokwahalo ya mubu wakuyahela mandu alikana 6 000, mi neba lela kubakanya mayahelo amandu alikana 9 000 kwa simu yeo.
Lika kaufela neli lelilwe ni kulifelwa, kono cwale batu baluna bakaina lilimo zesilezi zetaha basina mubu. Mubu wakuyahela ni mikwakwa neli lelilwe. Neluna nikuisa feela lisebelezo za mezi. Mulelo neli kuli batu baiswe teñi kweli ye ya Yenda. Kona ze ezahala mwahala luna ni katengo ka sikiliti sa Zambezi, hakuna kutwano. Halubeleki hamoho. Tutengo twa sikiliti tukena mwa tutengo twa tolopo, nikueza zeba lata. Taba yeo itisa mifilifili,” nabulezi. Liswaniso naize neba kupile kampani ya Ongos kuisa mezi kwa simu pili basika tutiseza kwateni batu.
“Kona libaka Katima Mulilo haisa zweli pili. Haukoni kulela mubu wayakuhela mandu afitelela 8 000, mi purojekiti kaufela ya yundiswa kusina kuikambota. Cwale ubata kutaha kubabaza batu kuli baku botele. Baka ezañi? Habana mubu kapa maino,” nabifile. Nazwezi pili kutalusa kuli kutokwa swalisano mwahala mubuso ni tutengo twa tolopo kubeya katengo katolopo mwa butata, kakuli mubu obulelwa nokatusa kufukuza kwa nombolo ya bababata mubu.
Ku alabela kwa litaba zeo, Ndopu-Lubinda nakomokisizwe kilikakalezo zeo, naize tutengo totubeli tuna ni silikani sesinde. Naize katengo kasikiliti kamita kamemanga katengo katolopo kwa mikopano, ili kobayanga. “Nihaiba viki yefelile, nelubile ni mikopano yemibeli ni katengo katolopo ya Katima Mulilo ni katengo kamunzi wa Bukalo. Halu utwisisi. Zeniziba kikuli balukolota, mi bana ni kulu lifa,” nabulezi.
Ndopu-Lubinda naize katengo katolopo kakolota masheleñi akaswanela kulifa alikana 5%, ili asa fitelela bolule fasupile (N$7 million). “Hakuna zelubakolota. Lulifa lisebelezo zakatengo katolopo. Balukolota masheleñi, halusuti fataba yeo. Luna ni kubatisisa kuli kimañi wakubona yana ni butata ni luna, mi ki butata mañi,” nabulezi.
Muetapili wakatengo kandu ya milao mwalitaba za libulukelo za sicaba, Peter Kazongominja, naelezize kuli tutengo totubeli tuswanela kubeleka hamoho. “Hakuswaneli kuba ni misunga mwahala tutengo twa sikiliti ni litolopo. Mufilwe mata akuzamaisa sikiliti sa Zambezi,” nabulelezi muzamaisi wakatengo kasikiliti.