[t4b-ticker]

Makwambuyu bandu ya milao baelelizwe kusaba ni buikumuso

Home Languages Makwambuyu bandu ya milao baelelizwe kusaba ni buikumuso

WINDHOEK – Mueteleli wa naha Hifikepunye Pohamba Mabaani u kupile baandu ya milao kuba  libuwabui za sicaba seo ba yemela ni kuunga linonge zabona kulitambeka kuba mibuso kunga mihato. Na talusa zeo kwandu ya naha (State House) nako yeo yena kasibili ni musali wa pili (ba kubona), mufumahali Penehupifo Pohamba nako yene baamuhela makwambuyu bandu ya milao kwa mukitinyana (reception) wo ezezwanga bandu ya milao ka silimo. Pohamba nakupile kuli kuinamiswe litoho kakupuzo yabao  balutobezi ili  yeneli wa kopano ya  Nudo MP,  nyandi  Mulena Kuaima Ruruako, niyo neli  Nduna yo munyinyani wa Likolo latuto sapili Nyandi Buddy Wenty-worth, ili bao batimezi sunda yefelile. Nihaikekuli makwambuyu bandu ya milao nebamemilwe ni bafumahali babona, kono buṅata bwabona neba tile banosi seo sitisize Mueteleli wa naha kubuza taba yakuli bafumahali babona bakai.   

Mwa ngambolo ya hae ya simubuso naize makolo amuuso apatehile kusina miisilingo-silingo,mi likuta za naha nizona lipatehile ni misebezi yazona ya milao ni kufa likoto kubao balubaluba milao. “Luswanela kuikumusa kamukwa wa kuli lupila mwanaha yena ni kozo ni buiketo ko milao yetisa zwelopili ni kumbweshafaza bupilo bwa sicaba isweli kusebeliswa, mi aisweli kungundunganywa kamifilifili kapa mayemo-maswe,” kwa bulela Pohamba. Nihakulicwalo nafile mamela yakusaikumusa kwa sicaba, ni kueleza bandu ya milao kuokamela fa buino ni litaba zeo buṅta bwa sicaba sanaha sitalimani ni zona.  “Lumamele kuli kusana ni miaanda-anda ya bana ba Namibia bao ba zamaya misipili ye mitelele-telele  kufumana lisebelezo zeswana sina mezi akunwa akenile, lisebelezo za makete, tuto ni likuta cwalo,” kizeo natalusa.  Pohamba nainuzi baongiongi ba milao kwa litoho kakutalusa kuli ki misebezi yabona kubona kuli bafumana tatululo kwa linonge zeo sicaba batalimani ni zona, zeswana sina bunjebwe, sihulu mwa libaka za matakanyani ni bonaikahela mwa litolopo.  Nafile tumbo kwa katengo kakabona za pulukelo ya sicaba (Public Account Committee) kao cwanunu fa nekangile lieto kupotela likiliti kutatuba kamo misulo yelelezwi zwelopili (development budget) isebelisezwa ki makolo amuso, ni kuekeza kuli muuso auna kukeshebisa kunga mihato kabao bapalelwa kusebelisa milao ni linaneho ze lelilwe kuzuseza zwelopili. “Ni tabiswa kimihato yeo limembala zandu ya milao balikile kuongaonga kakuzamaya batatuba miyaho ya muuso naha kaufela. Ki kwabutokwa kubona kuli miyaho ya muuso ni lisebeliso zeǹwi alibi mwamayemo maswe,” kwa bulela Pohamba. “Muswanela kuba libuwabuwi za sicaba seo muyemela mwandu ya milao. Linonge za sicaba liswanela kuutwahala kamina kubulela zeo sicaba basitokwa, liswanelwa kuambolwa ni kubihiwa koo liswanela teni,” a talusa. “Ku musali wa Pili (mufumahali) nina kasibili kukopana hamoho kwa, kikwabutokwa kakuli ikaba lwamafelo kukona kumiamuhela kamukwa oswana sina wo wa silimo. Sina amuziba kuli Namibia itaba ni mueteleli yo munca ni muuso kanako yeswana sina ye silimo sesitaha.”  Na felelelize ka kukutela kususueza kuli kube ni liketisa la kozo, leo lisina saluluti nako yeo bana ba Namibia bataungeka liketisa mafelo asona silimo se.