Nā 100 xa a !nāsa Marisâuǂgae tama, xawe Marin ǀkha ra sîsen ǂNûiǂgādi (NBFI) hîa ge Namibiab Mariǁhōn ǂNûiǂgādi Mûǂamra ǂgaeǂguis (Namfisa)ge māǂui daoǁgauga sao tama īd,i xan ge 90% gu di ǂnûiǂgāde ǂkhariǀnōb marina ǀkhuwis !nâ a !â.
Namfisas di !huis ge, mariǁhōn di minister-es nî ǀawemā, marin ǀkha a sîsenxa ǂnûiǂgādi tsî mari!oabadi ǁaxasin ǂnamipe tsî ǁkhāti nē ǂnûiǂgāde mûǂamse.
ǂGuro hakaǁî!âb kurib dib (1 !Khanni disa xu 31 ǀKhūǁkhâb 2025), !nâ ge a māǂuihe !nurib !nâs ge Namfisasa ra mî, ǁnaetisa !aromadi hîa di ǂnûiǂgāde Namfisas ǂgaoǀkhādi ai dīǀoaǀoa tama ra idi !khōgā hân ge ǁaeb ai ǁgui-aisa !nuriga māǂgā tama is, !oabadi Namfisas ra mādi !aroman nî mātare maride mātare tama is tsî ôa!nâdi ra dīhes khao!gâ ra ǂganhe ǀkharaǀkharadi ai oe-am tama is hâna.
Nē ǂguro hakaǁî!âb di ǀams ais ge Namfisasa 1 065 ǂnûiǂgādi tsî 14 761 ǂnûiǂgādi hîamarin ǀkha nē-e xu nau-i ǁga !kharu kais ǀkha a dīxūxadi tsîna ūhâ.
Namfisas di !nurib ge ǁama-aon tamas ka i o nē mariǂnûiǂgādi xa ra !oabamāhe khoena ǁkhaubas tsîna tsâǀkhā tsî ra mî, 110 !gaesenden sîsenū-aona xu !khō!oa hâsa, nē ǂguro hakaǁî!âb !nâ ts !gâi!gâxase 89%gu nē 1gaesendi diga oresa a hōba !khaisa.
N$204 700 ge ǀhaob ai nē !gaesende ge māǂgā khoena ge ǀgoraǂuihe. !Nāsa !gaesendi ge ǂkhariǀnōb !nâ ra marina ǀkhuwi ǂnûiǂgādi !oagu ra ǂgâxa, 59%ga !khōǂgā hâse. ǀKhuwimaridi nē ǂnûiǂgāde xu hâdi ge N$7.6 biljuns kōse sī hâ tsî ǀkhuwi-aon di !gôaba 259 266 ai ra mâi. “Gangansa da ge ra mā, ǁnā ǂnûiǂgādi Namfisas mûǂams !naka hâ tsî ǁîdi sîsenǁareba ra made tsî nēs ǀkha sîsenū-aon di !gâiba !oa ra unu tsî gaxu ǁaebadi mariǁhōn ǀkha a dīxūxa ǂnûiǂgādenoxopa ǂâuǀoasasib !nâ !oabade nî māsa ra ǁawoǁawose,” tib ge Kenneth Matomolab, Namfisas dana sîsenǂuira mâisaba ge mî.
Matomolab ge nē !nurib di māǂuis ǁaxasib tawab gere !hoa soab ai ge mî NBFI !âb ge ǂgaoǀkhāsa !harib ai hâ sîsenna a dīsa, ǂguro hakaǁî!âb kurib dib !nâ. Aiǁgauseb ge !hū!nāsi ǀae!khōs ǂgaes, Sîsenǀûs kuriga sī!nâs ǀkha nî mātareǂuihese i ǁguiridi, ǂharugun ūhâsib tsîn ge !gâise a ǂharo !khaisa gere aimâi.

