MATA-MATA BORDER POST-Vakurona womapangero gatatu age kagakere lyaNamibia, Suid Afrika naBotswana, vapresidente vawo Hifikepunye Pohamba, Thabo Mbeki naFestus Mogae moutano wapiti kavazigwilire evango eli vana kumona asi kuvhura valiruganese vadinguli mokuwiza moyirongo eyi yitatu. Evango eli lyaMata-Mata Border Post kuna kulimona asi talireta unangesefa moyirongo eyi yitatu. Unene kuna kuligazarera asi apa navakadana mbara zokusanga mo2010, mosirongo saSuid Afrika uwa kuvhura kukawiza.
Yiruganeso yevango eli kwakara pevango vana kutumbura asi Kgalagadi Transfontier Park pokatji kaBotswana naNamibia. Apa kavauyungisire vantu vana siki ko500, presidente Mbeki katente asi turuganeni yitukukisa kovadinguli, ngava yakomoke asi nani nose tuna kara nomavango gomawa aga navavhura komeho oko kukagazara asi maudano vagarete moyirongo yaAfrika.
Tuvalikideni ngamoomu tuna kurongikida 2010, apa navayadanena nkinda zouzuni ntani nomvhura odo dina kuwiza.Nampili ngomu lina kara asi evango vana kuhwililira vadinguli ava vana kuwiza vaze moNamibia, Botswana naSuid Afrika, evango eli kwakara nokilometa 563, kutunda koKayiti nasopa (Keetmanshoop), nye kuna kulikida mpo zovantu ava vatungamo momukunda gwina.
Eturo paveta yiruganeso eyi kuna kukwama tupu nomvhura ntambali nomakwedi gatano aga vakasayinine elizuvho lyokuwapukurura evango eli lyaMata-Mata ndi asi Kgalagadi Transfontier Park po Twee Rivieren moSuid ASfrika. Evango eli kuna gwanekedesa kumwe nevango eli vana kutumbura asi AIS/!Ais Richterveld.
Presidente Pohamba age katente asi mavango gangesi kapisi kukoka vadinguli velike nye kuna kulikida hena mpo zetu ngovantu twatunga moyirongo eyi. Eyi kuna kulikida nawa-nawa asi vantu vatunga pevango lina navavakundurukida evango eli kuvhura vagwanenemo uwa nsene vaturako noprojeka edi vana kugazara asi kuvhura kugwanenamo eparu. Mukurona gepangero lyaNamibia katente asi vantu vetu kuvhura vagwane uwa morwa awo nare vatameka kuparuka mpo zimwe tupu,unene vava vakara poMata-mata.
Moruha rwendi presidente gwaBotswana Festus Mugae katente asi evango eli taliretamo yiwizomo moyirongo eyio yitatu. Age katente asi epiro yiruganeso kwaNamibia pevango eli kwayayidimbwilire momvhura 2000. asi yiyo yina kuninkisa vadinguli vapire kuwiza kevango eli.
Apa nye tuna kuyizegurura ngesi neina hawe tayi hafesa nkenye gumwe, morwa vadinguli tavahwilire noureru. Nahena kuvhura tugwanemo uwa ou twapira kundindira rumwe. yimo ana kutanta Mogae Mokugwedako, egendaguro lyoyikorama mevango eli lyono hekta 38 000, kuvhura vadinguli novanasure vagendemo nawa. Mevango eli kuvhura ogwanemo vanyime, mahumbu nayimwe ngoso eyi nomuvhura kulironga asi ngapi ayi paruka.
Evango limwe eli vana kugazara kulipakerera mokuliwapayika kuna kara lya Twee Rivieren eli kuna kara tupu pokatji kaSuid Afrika naBotswana. Ministera gwaNamibia gekungo nsitwe nogugwa Suid Afrika kavakazegwilire hena evango eli vana kutumbura asi Sendlingsdrift lyakara kombindakano.