BUKALO – Hala muhato omutuna mwakutahisa zwelopili, mubuso wanaha Namibia ushanguzi simubuso kuyahiwa kwamikwakwa ya Bukalo-Muyako-Ngoma ni Sikanjabuka-Sizimbukwa. Muleo okashiwa ki likwambuyu wa misebezi ni linzila John Mutorwa, kibupaki hala buitamo bwa naha kungungahanya sicaba sesi fumaneha mwalibaka zamatakanyani.

Hana bulela kanako yakutuba mubu Lamubulo, Mutorwa nayanduluzi butokwa bwa mikwakwa mwalibaka zamatakanyani teñi kuliba kwa lipatela ni likolo isali butata. “Mutiyo ki kungungahanya minzi yaluna, lilalanda ni lilalo za njimo – kokuna ni masimu ni limunanu zaluna. Mutokwa mikwakwa kuisa libyana kakuli musika ufumanaeha kwa tolopo. Lutokwa mikwakwa yengungeka inge wo,” nabulezi.

Kabutelele bobukopani bobulikana libima zemashumi asupile kazeketalizoho, mikwakwa yeo ika beiwa tala, kuyolisa girabelu yene bonahala kusa babalelwa hande nikufetuha sisitataliso kwabazamayi ni bakwaezi balimotikala. Mukwakwa hause ufelile uka nolofaza misipili ya sicaba sa Silumbi, Muyako, Mahundu, Ibbu, Mutikitila, Ioma, Isuswa ni Sizimbukwa.

Purojekiti ika eziwa mwa likalulo, mi kalulo yapili kiya libima zelishumi kuzwa Bukalo kuliba munzi wa Tololi. Kalulo yeo yesulezwi masheleñi alikana bolule bamashumi amalalu kabasupile ki mubuso wanaha Namibia ni katengo kakabona zamikwakwa mwanaha, itekezwi kufela mwa silimo. Taba yabutokwa 15% ya tifo ya masheleñi ikafiwa kwa lipisinisinyana, kamulelo wamubuso wakubata kutusa lipisinisinyana zefumaneha mwa sikiliti. Batu babalikana 250 bakafumana misebezi swalelele.

Mutorwa nabulezi hape kuli bakeñisa kutokwa masheleñi mikwakwa kaufela haikoni kuyahiwa kanako yeswana. “Bakeñisa kutokwa masheleñi ni butuna bwa naha, halukoni kutaleleza mapurojekiti kaufela kanako yeswana. 

Nihakulicwalo mubuso waluna uitamile kutahisa zwelopili ni ku alabela kwa litokwahalo zakuhulisa libaka zamatakanyani. 

Haki tukelo feela kono kipulukelo ya sicaba,” nabulezi. Muzamaisi wa Katengo kakabona za mikwakwa Conrad Lutombi naize papazo ya peleko yakuyaha mukwakwa netatafezi.

 “Makampani alishumi natahisize milelo yabona, yene tatubilwe kiofesi yelukela. Kono kampani yene ketilwe, tifo neli bolule bamashumi amane kababane kufitelela sifunda saluna sa bolule bamashumi amalalu. Kalibaka leo, lwa tambeka lika mwamazoho aka tengo kakatuna kakabona zalipeleko mwanaha Namibia (CPBN). La 5 Muimunene katengo ka CPBN kaiketela kukwala tahiso ya milelo nikukala sinca,” nekubulezi Lutombi. 

Peleko yenca ya babazwa la 14 Yenda 2024, kakuba yaputako mi makampani aswana alishumi nakupilwe kutisa milelo ya ona. Kasamulaho akunyatisisa, kampani ya Enigma Engineering CC ya ketiwa la 23 Sope 2025. Sinyehelo kaufela ya purojekiti ikaba bolule ba myanda iketalizoho (N$500 million). Mutorwa nahupulisize muyahi kuli nasika ketwa kasilibonda, kono naketilwe kakutahisa mulelo omunde, kacwalo aeze musebezi mokuswanelela.