Namibia okwa longo nuudhiginini moonkambadhala dhokuhulitha po etaandelo lyombuto yo-HIV okuza kuyina, okuya kokanona.
Okuza momvo2022 oopelesenda ashike 4 dhaanona ya kwatwa komukithi go-HIV okuza mooyina.
Ndhoka odha popiwa komuprimaminista Elijah Ngurare Etiyali sho kwa li kwa ningwa oshigongi shoINTEREST oshikando oshi-19 kombinga yomukithi go-HIV noku gu kelela.
“Namibia okwa pewa olupandu moonkambadhala dhe dhokukondjitha ombuto ndjoka sho a longo nuudhiginini mekondjitho lyombuto okupitila mopoloyeka yoINTEREST,” ta ti ngaaka.
Ta gwedha ko kutya Nambia natango okwa ndhindhilikwa oye tango muuyuni a mono epapa lyoshisiliveli okukelela omukithi goHepatitis B, okuza kuyina okuya kokanona.
Ngurare okwa ti, shoka otashi ulike nkene Namibia i itula mo okukelela omikithi osho wo okukwatela po uundjolowele womunamibia, osho wo oomwenyo dhawo.
“Shika osha yi miilonga sho omakwatho nomauyelele ga taandelekwa oshilongo ashihe sigo okuushayi, opo oshigwana shi vule okukutha omatokolo ge li mondjila okukela etaandelo lyomikithi,” ta popi ngaaka.
Ta tsikile kutya shoka itashi ti omukithi ogwa hula po ihe ogwa shonopalekwa omolwomiti, onkene ota kumagindha oshigwana shi tsikile naashoka tashi ningi, elalakano okuhulitha po omikithi.
Ngurare okwa pandula wo aapangi osho wo aanambelwa mboka ya kala nokulonga nuudhiginini okukwashilipaleka kutya omukithi go-HIV itagu taandele ihe otagu kelelwa nokushonopalekwa.
Minista guuhaku nonkalonawa Dr Esparance Luvindao esiku lyaapangi muuyuni ndyoka lya dhimbulukwa Omandaaha goshiwike shika, okwa pandula iilonga neyitulemo lyawo.
“Okwa li nda yi moonkundathana naapangi, ihe onda popi kutya okugandja omayakulo kaku shi okudhigu. Ngele pe na elongelokumwe ewanawa pokati kaantu yaali, nena eyakulo ohali kala wo ewanawa,” ta popi ngaaka.
Ta gwedha po ta ti aapangi esipa lyombunda lyuuhaku onkene oye na okusimanekwa.
Luvindao okwa pula oshigwana opo shi kale tashi gandja esimaneko kaapangi sho shi pewe wo omayakulo ge li nawa.
“Inamu kala we mu wete aapangi ongaantu aawinayi, oye lile po okukwatela po uundjolowele wetweni,” ta ti ngaaka. Ta ti aapangi otaya longo oshilonga sha simana okukaleka po uundjolowele waantu ayehe.
-vkaapanda@nepc.com.na

