Kwamwina kumwi okuza indu 28 Kambundu tji ra tjiukisirwe Otjeyuva rOmazemburukiro wOtjiṱiro Otjindjandja kotjiveta i yohoromende.
Oministera yOndjivisiro wOmapitisiro kOrukuiko, Emma Theofelus, Oritjavari rotjivike tji tja zuko otja tjivisire kehi na kouye kutja okuza kombura ndji mai yende, tji ye ri 28 ku Kambundu nambano ombura aihe mari rire eyuva romasuviro kotjiveta okuzemburuka Otjiṱiro Otjindjandja tjOvaherero, Ovambanderu nOvakwena. Otjeyuva okuzamba nambano ndi mari tjiukwa Otjeyuva rOtjiwaṋa rOmazemburukiro wOtjiṱiro Otjindjandja.
Ombuze indji yeere ozondekurona amaze zemburuka eyuva ndi pOnganda yOmbwikiro yOviuṋe Vyongutukiro mOtjomuise meṋe yonganda rukuru ndjaai tjiukwa otjOalte Feste, opo wina pu pe ri pu peri porutjandjandja romanyando rosikore indji Owindhoek High School ndu tjiukwa otjOvegkop, oro pu pa ri orumbo rumwe rwa Katjombonḓi. Ndwari rumwe rwotumbo oruveze rohuurire yEhi rOvandoitjiti maa mu ṱizirwa ovazoozu ovatumisiwa.
Okuza kombunra ndja zuko ozombara zOvaherero nOvambanderu otji za utire okuzemburuka omayuva nga kotjiveta kuzo ozeni otjokuyandja omasa kombepo ndja hitisiwa i yokaṋepo okakuru kOswanu mOmbongarero yOtjiwaṋa, Usutuaijie Maamberua, kutja tji ye ri 28 ku Kambundu, ngari varwe otjeyuva rOmazemburukurio wOtjiṱiro Otjindjandja.
Tjinga omayuva tji ya ri 28 ku Kambundu mo 1908, ohoromende yohuuurire yEhi rOvandoitji otji ya raa kutja nambano ondumbo, ma mu ṱizirwa ovandu avehe ovazoozu, matu patwa.
Pendje nozondekurona tjiva nḓa raisire ouzeu wazo nomayuva nga tjimuna orupa rumwe rouhonapare wombazu wOvaherero kehi yOmbara Onongo Mutjinde Katjiua, na wina ehika rovanane vombazu vOvakwena, mbe nouzeu nomayuva nga, ngamba ozondekurona ozengi kaze ya raisa kutja maze munu kovi ohunga nombuze ndji.
Ngahino ngunda amaze i yoora tjazumba ze zirireko kutja maze yauza nokutunduuza omayuva nga poo indee.
Tjinga ape nomaumune yarwe tjiva ngu maye munu kutja ya sere kurira tji ye ri 2 ku Seninani, ndiri eyuva romatjiukisiro weraa romayandekero wOvaherero nOvambanderu i Lothar von Trotha.
Ongwena munda imbo wayo wina ai vanga tji ye ri 12 ku Kozonjanga, 1893, ndiri eyuva rOvita vya Hornkranz ku nOkorota tji vya hangwa i yOvandoitji.