Oyendji inaya tseya kutya omukiintu ta  mitikwa oshikando shotango oha futwa uuna a tula mo oshipotha kompangu yopamuthigululwakalo.

Oompango odhindji okwa li dha lunduluka konima omalelo gopamuthigululwakalo  ga li ga gongala, mwa kwatelwa ndhoka dhofuto.

Oompango dhofuto odha ikwatelela, uuna omukiintu a mitikwa nenge a pewa etegelelo oshikando shotango.

Omunashipundi gomalelo gopamuthigululwakalo gokonooli Herman Ndilimani Iipumbu okwa fatululile onzonkundaneki ndjika kutya, uuna omukiintu a hala okufutwa, sho a yonwa  oku na okuthika pomalelo gopamuthigululwakalo e ta tulamo oshipotha kutya okwa hala okufutwa.

“Oshipotha shoka ngele sha yi mo, ohashi talika nokukonaakonwa, taku talika kutya omukiintu ngoka okakadhona kanakatyepa ngaa, nenge omanga inaa mona omulumentu ngoka e mu mitika, okwa li mekwatathano naalumentu yalwe.” Ta fatulula ngaaka.

Ta ti, momakonakono moka omwa kwatelwa kutya okwa kala e li peni nonande ina valithwa ko nenge ina mitikwa nale.

Ndilimani okwa ti, shika okwa li ye shi tokola konima ya dhimbulula kutya oyendji otaya futwa, ihe kaye shi aakadhona yanakatyepa.

“Ofuta oya li ya tulilwa po aakiintu mboka ya yonwa, omolwa omatompelo ge li po. Omuntu ngele okushuwikile omahokololo kutya okwa kala mo makwatathano go pahole naalumetu ya  yoloka, nena ngoka ite keshi pondola mohofa,” ta ti ngaaka.

Ta gwedhapo ta ti, shoka tashi ulike omukandhona gwanakatyepa oshike?

Ethimbo alihe ndyoka a kala e li miihole inayi pitikwa, okwa kalamo ngiini.

“Ngoka keshi omukiintu gwa nakatyepa, onkene ita futwa. Kehe ngoka a hala okufutwa okwa manguluka okukatulamo oshipotha, ihe ayihe mbyoka oyina okukonakonwa,” ta fatulula ngaaka.

Ndilimani okwa ti, ofuto natango oyi li pomwaalu mpoka ya kala nale, oongombe mbali nenge oshimaliwa N$3000 .

Ta ti, ofuto okwa li yina okulunduluka, ihe ompito yoku tokola elunduluko lyofuto ka kwali lya monika, omolwa omukithi gwocorona ngoka gwa li gwa ponokele moshilongo.

Eliaser Neshunga ngoka ena uunona wu na ooyina ya yooloka, wuli uhamano okwa ti, okuuvite nawa ketokolo ndyoka oshoka oya kala taya kengelelwa ethimbo ele,” ta ti ngaaka.

“Ooyina yuunona wandje ayehe ondeya futa, ihe sigo ompaka ka pena ngoka ndili naye mekwatathano lyopahole,” ta popi ngaaka.

Ta pula ta ti, omukiintu oshike ena okufutwa ngele haye a kala naye tango mekwatathano lyopahole, ka pena ngoka  eshi shoka sha holoka po.

Ta ti, oshihwepo ya kale haya futwa una ya mitikwa komulumentu ngoka a kalanaye tango mekwatathno lyopahole.

“Aanyasha yo payife oya piyagana, ohaya longo iilonga iinene. Gumwe ota ti, kena okanona, ihe nani okuna okanona ka pita po, akuthamo epunda nenge teka holeke,” ta popi ngaaka.

Neshunga ta pula ota ti, eyoloko olyi li peni, naye ngoka emuvalitha, okanona keshiwike. 

“Etokolo ndyoka ota li ka mangulula oyendji oshoka aalumentu oya kala noku thiminikilwa koongundhi kaakuluntu ya fute aanona yawo,” ta ti ngaaka.

Ta ti, molwa okwaana ontseyo kombinga yoshinima shika, natango aalumentu yamwe oya talela uupyakadhi wolundhi nduka.

Taimi Hishekwa okwati, nonando shika osha tokolwa nale komalelo omanene gwopamuthigululwakalo noompango dhawo ka dhina ku kundwa, ineshi nyanyukilwa.

“Omanga omulumentu ngoka oye a kuthandje kuukiintu, eeta po omuntu ewetike, okuna okufutandje,” ta popi ngaaka.

Ta ti, aakiintu ohaya kala muupyakadhi, ohaya humbata okanona oomwedhi hamano, taya mono okanona, taya yamitha sigo taya ko keke okanona.

Ta popi, Ngele omukiintu ngoka  ohayi koskola okuna okuthiga po osikola manga oomvula mbali.

Ta popi ta ti, ethimbo lya wo oha li manwa po, omanga omulumentu keena nando uupyakadhi.

“Aalumentu aashona haya kala yena esiloshimpwiyu naanona yawo, ihe oyendji sha ya mitike, yo otaya tondoka po. Onkene una ya futa oshi vulithe owala,” Hishekwa ta popi ngaaka.

Ta ti, iimaliwa mbyoka iishona natango, omanga omuntu eku yona, ye teku thigipo.

Hishekwa okwa ti, uuna omulumentu, ina hala okufuta, na kale aakwalishipaleka komalelo omanene gwopamuthigululwakalo kutya omukiintu ngoka , itemu futu oshoka otemukutha, te mu hombola po.

“Omulumentu ngoka, ta gandja etompelo lyoku hokana, ngeno kena okufuta, oshoka ngoka okwa tokola okukutha omukiintu gwe kuukandhona okumuninga omukukandhi gwe,” ta fatulula ngaaka. – vkaapanda@nepc.com.na