Aanafaalama yomomapya otaya nyenyeta ya hala iikulya yoshikukuta ya gwana nuumvo, oshoka otaku kala ondjala.

Omanyenyeto ngoka oga zi kaakakalimo ya yooloka yomiitopolwa ine yomonooli, konima ya kanitha iilya yawo komutenya sho omvula ya kala nokupititha po ethimbo itaayi loko.

Ookansela yamwe monooli otaya nyenyeta kutya aakalimo yamwe ihaya mono oshikukuta nonando oya taalela omaupyakadhi ga faathana naamboka taya pewa oshikukuta.

“Oshikukuta osha nuninwa oshigwana shoka sha taalela omaupyakadhi ga yooloka oshowo ondjala ya etwa komaupyakadhi ihaaga vulu okukeelelwa,’’ taya fatulula ngaaka.

Taya ti ohaya totha mo ashike yamwe oshoka iikulya ihayi kala ya gwana, shoka hashi eta uutondwe moshigwana oshoka yamwe ohaya mono ya patelwa kondje.

Kansela gwOutapi Timoteus Shikongo okwa ti aantu oyendji oya ishangitha oshikukuta omolwomatempelo ga yooloka.

“Oshikukuta osha pumbwa okugwedhelwa opo kehe ngoka a gumwa a mone oshikukuta,” ta ti ngaaka.

Kansela gwoshikandjohogololo Oshikuku Mathew Gabriel okwa ti aakalimo ye inaya likola mo sha nuumvo.

“Omvula oya kala nokuloka shanamundonda. Aanafaalama yomomapya itaya teya sha nuumvo,” ta popi ngaaka.

Ta ti oshigwana osha pumbwa eyambidhidho lyiikulya lela.

Sho Kundana a li a yi moonkundathana noongoloneya yiitopolwa mbyoka, oya popi kutya oye li metifa okuyalula nkene taya ka gandja omwaalu gwahugunina.

Ombelewa yOmuprima oya popi kutya aanambelewa oye li metifa okukundathana nokugongela omwaalu gwahugunina opo ku vulwe ku kuthwe etokolo lyahugunina. 

Nonando nuumvo aanafaalama yomomapya oya li ya longo nuudhiginini omapya gawo, oyendji oya hepitha oonkondo dhawo, sho iilya ya si po omolwomutenya sho oshowo omvula inaayi loka nawa. 

Yamwe oya li ya popi kutya oya kala neyikwatopomutima kutya otaya ka sa ondjala komasiku gokomeho, oshoka omata gonuumvo kaga li ga gwana.

Maria Kaluwapa gwomomukunda Omuthitugwonyama okwa ti oya li ya tokola okulonga nuumvo ihe omvula oya li ya hulile ondjilakati. 

“Nuumvo otwa li tu na omukumo kutya out na okulonga omapya getu, opo tu vule oku ka kutha mo natango iilya yokulanditha, opo tu vule okwiihupitha moomvula dha landula ko,” Kaluwapa ta ti ngaaka. 

Ta gwedha po ta ti, oya hepeka iimaliwa yawo yokupulula, oshoka iilya yawo oya si po komutenya.

“Otwa li twa longitha N$3 000 okupulula epya alihe. Ondjala nuumvo otwa li tu shi otwe yi pa omuthi, oshoka okwa li twa tokola okulonga,” ta popi ngaaka. 

Tresia Neshuku gwomOshiku shaShipya okwa ti mepya lye nuumvo ina mona mo nando olata yimwe. Ta ti epya lye alihe olya mona iihuna, iilya ayihe oya sa po komutenya. Neshuku ta ti, ope na natango omagumbo gamwe momukunda gwawo ge na iilya ya sa po thiluthilu komutenya. 

Johannes Johannes gwomomukunda Elim okwa ti, epya lye inali pululwa nuumvo, oshoka okwa kala a tegelela omuloka omuhwepo opo a vule okupululitha. 

“Shika onda kala nde shi tegelela nale, omvula yotango sho ya loko, okwa li ya shololitha ndje. Kanda li nda pulula, onda li nda mono kutya otandi hepitha oonkondo dhandje niimaliwa,” ta popi ngaaka. 

Okwa kumagidha oshigwana shi kale tashi lesha onkalo yombepo, opo aluhe kaashi ihepithe oshowo iimaliwa yawo.

Omukulupe gumwe a yambuka momukunda Ekulo moshitopolwa shaShikoto, Selma Nashiko okwa li a hokolola nkene omvula hayi ka talwa kEwale uuna itaayi loko. 

“Nkene tatu putuka omvula ohayi ka talwa uuna ya kala ko. 

Ope na omilandu hadhi landulwa kwaamboka ye na uunongo opo omvula yi loke,” ta fatulula ngaaka. 

Ta gwedha po kutya mongashiingeyi oshilongo shika oshi na iinima oyindji ya lunduluka omolwuukriste.

“Kandi na we ontseyo ngele natango ohashi ningwa moshilongo shetu muka, ihe osha kala ko. Omvula mOndonga oya kala hayi ka talwa kAakuusinda, mboka yezimo lyetu,’’ ta ti ngaaka. 

Ta popi ta ti mboka ya kala haye shi ningi oya hula ko onkene kaku na we ngoka e na uunongo mboka woku shi ninga. 

Nashiko okwa ti koAngola oshinima shoka ohashi ningwa natango, oshoka mboka ye na uunongo mboka oko ye li natango. 

- vkaapanda@nepc.com.na