Festus Hamalwa

Ominista younamapya nomeva nomatulululo omadu Calle Schlettwein okwa ninga oshiongalele mexuliloshivike la dja ko kOutapi moshitukulwa Omusati omo a shakena nomalelo opamufyuululwakalo novanafaalama vomomudingonoko omo.
Elalakano loshigongi eshi okukundafana nghee omukifi wekondo nelaka u na okukandulwa po moitukulwa ngaashi Oshikoto, Kavango East noKavango West, Oshana nOhangwena omo mwa monika oibofa yomukifi ou.

Minista okwa yelifa kutya epangelo ole lilongekida okulwifa omukifi ou nokukwashipaleka kutya eengobe adishe oda tunilwa neudo.
“Namibia ota xupu mounamapya onghee eengobe odo dimwe da fimana ngeenge tashi ya kouxupilo woshilongo shetu shaashi ohatu mono oimaliwa tai pitile mokulandifa ombelela meni nokondje yoshilongo,” Minista ta ti.
Schlettwein okwa ti Namibia ota twikile nokutula po eendjidjikila edi tadi konaakona omalinyengo oimuna moshilongo unene tuu koitukulwa oku kuna omukifi tau dana onghandangala opo kushonopekwe etandavelo lomukifi.

Ta twikile ta ti epangelo otali ka tunila omwaalu weengobe dihapu, neengobe edi di na omufiki otadi ke likalekelwa.
Omwaalu wovanailonga ve li 150 vokulonga noimuna opo ve li nale va longekidwa kepangelo, noshimaliwa shi fike pomiliona N$1,7 osha longekindwa okulongifwa okuvendwa, onghee oimuna aishe oya telelikwa opo i kale ya vendwa luvali. 
Okwa yelifa kutya ovenda yotete otai ka kwafela ovakwaita volutu voshimuna opo va kale ve na eenghono omanga ovenda itivali otai vatele oimuna i kale i na oukolele molutu.

Okwa kunghulila ovanafaalama opa va longele kumwe nepangelo opo va shiive okukondjifa omukifi wekondo nelaka. 
Oimuna ei i nai vendwa inai pitikwa i dje mo moitukulwa nande nande, yee ta ti ombelela manga inai tumwa kondje yoshilongo nai kale ya ningilwa omakonaakono ngeenge otai dulu tuu okulandifa kondje ile meni.
Oimuna aishe nayi kale ya talwa peenhele domakanghameno, yoo nayi kale i na oupapa komatwi ou tau ulike kutya oshimuna osha pewa oufemba wokuya moitukulwa ilili nokuli.

Okwa popya kutya Namibia oku na oshisho novanafaalama aveshe onghee ota lalakanene kutya oimuna aishe oi na okukala ya vendwa meendelelo ngaashi tashi dulika. 
Yee ta yelifa kutya omiti dokuvenda oimuna oda fika nale moshilongo onghee okwa teelelwa omwaalu u li lo po 800 000 weengobe di kale da vendwa.
“Omalelo mopamifyuululwakalo nokansela nava kale ve na oshinakuwanifa shokukwashipaleka kutya omalinyengo oimuna naa kale taa konaakonwa momidingonoko davo opo tu shunifeni etandavelo lomikifi pedu,” Schlettwein ta ti.