Ndinondi ve rire ova Vitoto nokuti onguza kwarwe ombura oure wozombura mu i ha roko, katjiṋa otji rihakwa nungwari tji tja tanderwa wina kutja ave he ritungu.

Ombara Otjitambi yOuhonapare wOmbazu wOvaherero, Hoze Riruako, ma tja. Eye wa ri omuhungire weyuva pomazemburukiro wozombura esere zorutjindo rwa Vitoto mOkandjira Oroviungura. Tjingetjo wina omahongero ngaaye tjiukwa otjoyomuhoko imbwi wOvambandu, ya tyerwe kutja omuhoko au he rivatere kutja omongorongova. “Ya memenwe momuano wokutja kongaaruhe ve tu ṱizire moruveze rwetu,” Riruako ma tja. 

Na rakiza otjiwaṋa kutja mokutunga ovyatjo kai sere okurira monyengo nomapindi nungwari orondu tji mave yandjere ovapwike varwe okukambura otjihorera tjimuna tjaimba mba tye okutungira Ovitoto osikore. Otjihorera tjokupwika otjimariva tjavo mOvitoto. Wa tja ndoondoo kombara Vipuira Kapuuo nOmbara Turimuro Hoveka wa Tjimana okuripurira kokuzemburuka ozombura esere zorutjindo rwa Vitoto na Pukiro. Okuzemburukisa ondjuriro omuhoko ndji wa toorere mu mu nouhepe wehi ndi wa yekwa. Nu oure wozombura mu u ha munu omazengururiro omanaupore. Tjinga ngamba Ovaherero nOvakwena ave nonyota yehi muro ngamba mu ve hi ya rora okumuna ongutukiro. Tjinga ihi Kapuuo na Hoveka tji va tjiti ama tjirire tjimwe tji matji pendura otjimbi tji tjiri movandu mba yekwa ehi rawo nandarire indi rotjizeero. “Vazapamwe ehi rotjizeero ouatjiri. Epu romayekero wehi ouatjiri. Otjiṋa tjokuyekwa ehi rotjizeero ouatjiri. Otjiṋa tjokuyekwa ouini woye auhe ouatjiri,” Riruako ma tja.

Ma tja kape nomuano warwe pendje nokuyaruka momakuruhungi nokuteza omambo nga tenenwe i Malcolm X ngwa tjere: “ongunḓe youtumbe auhe ehi”.  Na tanga “ovandu voyandambi” kutja ovazeu mena rokutja nandaku va ri ovapupu atja ve rira ondjora youye. Ke nokumuna kutja okusekama kwavo kuri kokure posi ya maku hepa kutja ve ye pamwe, ve kamburasane pomawoko nomundu auhe ma tjiwe ouzeu womukwao kutja ve yende komurungu.