Ovandangwa idilileni ookatali veni

Ovandangwa idilileni ookatali veni

Auleria Wakudumo 

Elelo lodoolopa yaNdangwa ola indila ovakalimo vomodoolopa opo va file oshisho eembwa davo nokukwashilipaleka kutya odi li momidingililo domaumbo. 

Omupopiliko wodoolopa, Petrina Shitalangaho-Mutikisha okwa holola kutya elelo lodoolopa ola didilika omukalo weembwa dihapu tadi yelaana nodoolopa aishe. 

Shitalangaho-Mutikisha okwa ti eembwa ohadi nyateke odoolopa eshi tadi livatele ashike keshe pamwe, osho yo okutula ongushu yodoolopa pedu. 

“Elelo lodoolopa ola mona omakemo mahapu kombinga yeembwa odo vati da kalela ashike omaumbo ovanhu. Eshi itashi tu kumwe noveta youkoshoki hano oGeneral Health Regulations (GN 121 ko 14 Octoba 1969) osho yo okatendo 56 kouhaku noukoshoki moshiwana, okatendo 1 ko2025,” Shitalangaho-Mutikisha ta ti. 

Shitalangaho-Mutikisha okwa holola kutya keshe ou ta ka tauluka omulandu ou ota dulu okukala a pewa ehandukilo loshimaliwa shi fike poN$2 000, a kale modolongo oule weemwedi mbali ile a pewe ehandukilo loshimaliwa nodolongo. 

“Eshi otashi dulu okuningwa she likolelela kokatendo kokukeelela eembwa modoolopa okatendo oka-17 konomola 23 ko1992,” Shitalangaho-Mutikisha ta holola. 

Omupopiliko wodoolopa okwa yelifa kutya paife elelo otali ka longifa okatendo kokukeelela eembwa mokati kovanhu haka ifanwa oModel Regulations for the Control of Dogs in Local Authority Areas (2008-166). 

Elelo lodoolopa yaNdangwa otali indile keshe umwe e na ombwa opo i kale momudingonoko wamwene, pomuvelo weumbo napa kale epulakata la shangwa kutya omu na eembwa meumbo ile la shangwa kutya ovanhu nava ende noukeka molweembwa meumbo omo. 

“Oovene veembwa otava indilwa va tule aishe ei moilonga opo ku keelelwe ovanhu tava lika keembwa ile oinima yovanhu tai hanaunwa po. Inashi pitikwa okukala u na ombwa hai kuu ile tai ningi eweelelo la pitilila,” Shitalangaho-Mutikisha ta yelifa ngaho. 

Okwa twikila ta ti oovene veembwa ova pumbwa okukwashilipaleka kutya eembwa oda vedwa. Shitalangaho-Mutikisha okwa indila ovakwashiwana va shangife eembwa davo opo di kale di na oukalata veembwa. Okwa ti nonande oukalata veembwa itava dengele, ovakwashiwana ova pumbwa okuningila eembwa oukalata. Eshi otashi kwafele okushikula ondjokonona yovenda ile oudu wonhumba. 

-wakudumoauleria@gmail.com