KATIMA MULILO – Tiyeho ya kufeza mapurojekiti mwa silalanda se sitibiswa kimezi amuunda sa Kabbe ya mbowela mwa sikiliti sa Zambezi ifilikanya muyemeli John Likando. Muuna wa lipolitiki ubulela kuli hakiswanelo kuli lilimo ze 34 kasamulaho atukuluho ya naha, sicaba sa Kabbe ya Mbowela si siyalezi hala zwelopili. Hala zeñwi Likando nanyazize tiyeho ya kufeza kuyaha purojekiti yamasheleñi alikana bolule babane (N$4.4 million) ya sipatelanyana sa Muzii, ni maino aba beleki.

Purojekiti yene kalile mwa kweli ya Lungu 2020, neswanela kufela mwa Yenda 2021. Kono kuyaha kuyemi. Kuekeza tiyeho yakuwubela likolo mwalibaka zetibiswa kimezi amuunda, sihulu Namiyundu, Nankuntwe, Muzii ni Mpukano kizeñwi zetokwisa Likando buloko. “Muzii kiyeñwi ya libaka mwa sikiliti se yefilwe masheleñi abatolikana bolule bamwanda (N$100 million). Alikaba bolule ba N$96 ateñi kuli likolo liwubelwe, kono hakuna ze ezahala. Sipatelanyana neli purojekiti yalikweli zelobapeli, seli lilimo liketalizoho haifeli,” nabulezi.

Muyemeli hape naize silalanda sa hae sina ni likolo zene zesina mulilo wa magesi kasamulaho purojekiti ya kuisa mulilo wa magesi iyemela fa Nankuntwe. “Mulelowakuli likolo kaufela lifumane mulilo wa magesi neli 2020. Nilumela kuli masheleñi alikana bolule ba ba beli kuzwelela kwa likolo la milafo hakuna kwa kaluisa. Mukona kuitekela cwañi banana babasina mulilo wa magesi kueza hande, inge babana ni mulilo wa magesi) Nilumela kuli luswanela kufumana tatululo ya kuisa mulilo wa magesi kwalikolo,” nekubulezi muyemeli.

Naize ha kinto yende kuli kasamulaho alilimo zemashumi amalalu kazene zatukuluho, libaka zeñwi mwanaha halina mulilo wa magesi. Likando nabulezi zeo hana fa maikuto ahae kanako yeo mubusisi wa sikiliti sa Zambezi Lawrence Sampofu nafa manzwi ahae hala mayemo ni zwelopili mwa sikiliti (Sora) viki yefelile. Nafitisize maswabi ahae kuli Sampofu nasikafa manzwi hala mapurojekiti abulezwi.

Sampofu na alabile kuli niyena ubilaezwa ki purojekiti ya sipatela sa Muzii, mi na bulelezwi kuli purojekiti neyemisizwe bakeñisa kuli yana filwe peleko napalezwi kueza musebezi. Naize likolo lika hatisa sinca peleko.  “Kiñi haili purojekiti ya butokwa? Munahanisise mwalibaka zetibiswa kimezi amuunda, mutu wakula. Uswanela kufuluha kuzwa kwa Muzii haisi kwa Luhonono kapa kwa Itomba kona kokuna ni sipatelanyana sesili bukaufi. Hakuyo hande. Kuna ni likwena, linoha ni likubu. Halukoni kupila cwana. Lubone kuli mapurojekiti afela kanako, Aluyeme luyo kokota mwa liofesi za makwambuyu kuamana ni lipilaelo zaluna,” nabulezi.