Heather Erdmann
Ominista yiilonga niiyenditho Veikko Nekundi okwa ti ehangano lyiiyenditho yiipundi iheyali (uulefa nenge uusevensita) otali dhana onkandangala moshilongo, notali yambulapo nokuyambula po eliko lyoshilongo.
“Aahingi oyo haya dhana onkandangala mokusa oshimpwiyu kutya aayendindjila otaya vulu okuza pehala limwe nokuya pekwawo, taya ende oondjila oonde moshilongo. Iiyenditho mbika ohayi gwedha ko keliko lyoshilongo, shika otashi ti oya simana,” Nekundi ta ti.
Nekundi okwa li a kuutumba nehangano ndika moshilandopangelo omasiku ga za ko.
Okwa ti ehangano ndika olya dhana onkandangala unene mosheetwapo shika.
Okwa gwedha po ishewe ta ti iinyangadhalwa yopaveta oya pa aahingi yiiyenditho mbika uuthemba opo ya vule okumona iiyemo, yo ya kwathele aapambele yawo, nokufuta ishewe iihohela yepangelo.
Nekundi okwa ti engambeko ndyoka kwa li lya tulwa miilonga lyookilometa 250, olya ninga ehulilo, no kali li we miilonga, oshoka olya kuthwa po thiluthilu.
“Naya tameke ashike okukonga oo pelemeta oompe”.
Shika otashi ya kwathele opo ya vule okuhinga kehe oshinano moshilongo, kehe mpoka ya hala.
Shika oshi li pekotampango lyaNamibia, okuyandja uuthemba kAanamibia opo ya ngeshefe mushoka kehe ya hala, shampa ashike sha uthwa paveta.
“Oyo yene ye na owino kutya ondjila yini taya vulu okumona iiyemo.” Nekundi okwa popi pambelewa ta ti olutu lwehangano lyuumbesa nuutaksi (NABTA), olya shangithwa kohi yuuMinisteli wopaveta naaniilonga.
Ombelewa yiilonga niiyenditho oya tseyithwa pambelewa kutya ehangano lyoNABTA olya kuthwa mo momambo gawo, nombelewa yawo itayi ka longa nolutu talu ithanwa NABTA. Ashike Nekundi shika okwe shi ipatana, ta ti ehangano ndika olyi li natango miilonga.
Ominista oya li ya kunkilile ayehe mboka ya ishangitha kehangano ndika lyoNABTA ye na uupyakadhi ye shi ninge kohi yehangano lyiiyenditho yiipundi iheyali.
Shika otashi ya kwathele opo ya tothe mo uupyakadhi nuunkundi mboka wu li mokati kawo.
Okuza momasiku 8 gwomwedhi nguka, kapu na we ngoka ta ka tindilwa okuninga eindilo lyoombapila dhuuthemba wokufelefula.
Nekundi okwa ti ye okwa gandja nale etumwalaka kwaayehe mpoka ya pewa oshinakugwanithwa shika. Okwa gwedha po ishewe ta ti oonkondo adhihe odhi li kohi yombelewa yaMinista.
Nekundi okwa gwedha po ta ti ombelewa ye otayi thaneke, nokutula omilandu pomahala, opo ayehe mboka taya ka ngeshafa okuziilila kehangano ndika ya kale ye na oompito dhi thike pamwe, kaapu na oongamba.
Okwa kunkilile ta ti okuza 8 Apilili, kapu na we mboka taya ka taambathana nenge okulongitha oombapila ndhoka dhokungeshefa tadhi hiilwa, nenge kaadhi li komadhina gawo, nakehe gumwe na konge ye.
Pethimbo ta popi ngaa okwa li a ti okugandja oombapila ndhika kaashi li pamulandu, nenge tashi pitile pambambo, uukwamuhoko osho oshinima oshinene sha li sha hololwa kombelewa yaminista ethimbo ele.
Okwa ti ye okwa gandja elombwelo kaalongi pamwe naye, ya hulithe po oshinima shika, yo ya kale taya lopota kombelewa yakehe omwedhi.
“Okuza paife ngele oya mono omuniilonga ta ka gandja oombapila dhika kaashi li pamulandu, naya lopote kombelewa ye, opo pu katukiwe onkatu.” Nekundi okwa kunkilile opo ehangano ndika lyi longe ayehe mboka ya ishangitha opo ya kale taya landula nokwiiyutha koompango dhomondjila nodhokufelafula.
“Atuhe otwa hogololwa kaakalimo ayehe, naanambelewa ayehe naya gandje omayakulo kukehe ngoka e ga pumbwa, kaape na okatongo. Aalongithi ayehe naya itayele kutya otaya vulu okuya kombelewa yaminista opo ya kandule po uudhigu mboka ye na.”
Omaiuvo
Aahingi mboka yuulefa oya gandja enyanyu lyawo kuminista okuya pa uuthemba mbuka wa ukilila opo ya vule okufelafula ya manguluka.
Ekondjitho ndika lyomikanda dhamanguluka olya zi nale okuza mo2011.
Oshifo shaNew Era osha li sha talelepo ehala lyo-B1, mpoka hapu londekele uulefa nokupopya naahingi yamwepo.
Omuhingilondeki gumwe Pecks Sheehama (34) okwa ti oya kala nokukondjitha oshinima shika ethimbo ele.
“Atu pandula epangelo lyaNamibia sho lyu uvu ko omakemo getu. Aanambelewa yeendjila oya kala noku tu sheka omolwaashoka anuwa kaatu na omikanda, shika oshinima oshiwanawa, otwa pandula.”
Sheehama okwa ti ye oha kwathele aapambele ye okuza miilonga mbika.
Okwa gwedha po ta ti, aahingi itaya ka pewa we uutekete mboka hawu yi sigo N$4 000.
Okwa ti iimaliwa mbyoka hayi futwa keekastoma, oyo haya longitha okufuta mboka haya londeke, aahingi osho wo aapopileko yawo ohayi ka fundja oondjo ndhoka dhuutekete.
“Okuhinga oyo oonzo dhiiyemo. Oshinima oshiwa nawa sho epangelo lye tu tala, naantu oyendji oya tala mutse.” Jonas Panduleni (23), ngu a kala ha hingi okuza moshilando okuya mOmbaye noSwakopmund okwa ti ye okwa nyanyukwa kompito ndjika.
“Epangelo nali tu kwathe ishewe opo li tu kongele omahala gwokulondekela ge na ondando dhi li hwepo, mpoka pu na uundjugo, aayopaleki, naatalimaliko opo ya kaleke po ehala lyi na egameno.”
Monde Kaulinge, ngoka a kala noku londeka oomvula hetatu, okwa kala nokugamena omaliko gaalondi yuulefa, koombudhi oshoka kapu na sha aatalimaliko.
“Ohatu kambadha okukaleka po elandulathano aluhe.”
-herdmann@nepc.com.na