Otjiwarongos
Ûitsamaxūn, !hanaǂgās tsî haiǂgā-aon ge kaise Otjiwarongos tsî ǁîs ǂnamipeb !nâ dâ hâ ǁnāpan ge a !khō!oa ǀgaisa tsî ǂkhîǂkhîsa ǀnanub !aroma. ǀKhūǁkhâb di tsoatsoasa xu !Hoaǂkhaib tsoatsoas kōsen ge nē ǁanǂgāsabena ǁaupexa 100 milimetergu (mm) di ǀnanuba ge !khō!oa, tis ge !hū-omkhâis mâisas Saima Nambulis, texnise !harib ai hâs hîa Ministeris !Hū-omkhâis, ǁGam-i tsî !Hanaǂgās dis !naka a sîsenxasa Nampasa ge mîba, ǁnāpas ge Nampasa ǁîna xu gere ǂan ǂgao mâtin ra tsâ !khaisa ǁnāpab ge nē !â!âb Otjiwarongos diba !khanni tsî !Khanǀgôab nē kurib dikha !nâ kaise ǂkhawusa ǀnanub, 27 mm tsî 57 mm dib ǀguiba !khō!oa hâ i tsî ǀKhūǁkhâb tsî !Hoaǂkhaib hâkha !nâ 93 mm ga !nā hâ ǀnanuba a !khō!oas khao!gâ. “ǀHomaib tsîn ge îxa tsî !âubasensa ra ǂgari-aon !nâ ūkhâi īsiba ra ǁgau, tsî ta ge sida ǀgaisase ra ǂgom noxopa da !amku ǀnanuba nî !khō!oasa, ǀorodomma ǁaegub !Hoaǂkhaib dib kōse,” tis ge Nambulisa ge mî. ǂGari-aob hîa pirin tsî gomaǂgarib !nâ !hana hâb, Ludwig Tjirareb, Otjiwarongos !â!âb !nâ ra ǂgarib ge Nampasa ge mîba, ǁîb di ûitsamaxūn ge hoaragase a khoba !khaisa, îxa ǀnanub xa !aromahe hâse tsîb !û-aib tsîna khoets ǁgoara ǀgapiseb kōse ǁhao mâsa. “Nēb ge ǀnōheǁoasa tsâsib mâ ǂgari-ao-i hoa-i diba. Tita ge kaise Hôasoreb 2017ǁî kurib diba xu ǀgaisa ǂâiǂhansendi !nâ ge hâ i, !û-aib âtab tsîn gere ǂkhawutsoatsoa amaga.” Nē ǀnanub nî !Hoaǂkhaib ǁaegub kōse ai!gûs kara on ge ti ûitsamaxūna kaise !gâise nî kau tsî nē kuriba supuse nî ûi!kharu’” tib ge Tjirareba noxopa gere mî. Otjiveg !hanagu, di ǀhonkhoeb Hendrick Morosib ge kaise a ǂkhî !khō!oan ge ǀnanub !aroma tsî ra mî kaisen ge !gâi ǀnanuba a !khō!oa tsîb harase ǁîb !hanaǂûna nî ǂgābasen tsî ais ǁga !gâise ûisa. Hoa!nâ-aixasen ge ǂgari-aon tsî !hanaǂgā-aona kaise a ǂkhî ǀnanub !aroma tsî ǀgores ǀguisa ra dī, in !gâi hōdawa-amde ǀams ai hō ǁkhā ǂgarib tsî !hanadīsa xu. – Nampas