Maria Amakali
Windhoek
Kalulo yakuzibahaza kuli banasikolo bakunokena mahala mwasitopa sesitatama samakalelo, kasilimo sa 2012, ise itisize kuli nombolo yabanabasikolo iekeze mwalikolo. Nombolo yabanana mwasitopa sesitatama samakalelo iekelize kuzwa mwa 22,000 kasilimo sa 2012, kuiswa mwa 41,091 kanako yacwale.
Liluko la Tuto Lipapali ni Sizo libulela kuli nombola yabanana iekelize kalipesenti zefitelela mashumi asilezi. “Hakubulelwa zalisuba mwahala tuto nibunjebwe, ye kitulo yetuna mwanaha Namibia. Taba yakutisa litopa zetatama zamakalelo mwalifasi lote kimuhato omunde mwakutisa tuto yeketahani kakuli ihulisa mayemo atuto kumañi nimañi isi feela kubaba kona kukwanisa,” nekubulezi sibuabui waliluko la tuto Absalom Absalom.
“Lituto zamwasitopa sesitatama samakalelo litisa kuituta kokuketahani kutusa banana babasafokolo, mi kuhulisa mayemo abona akuikopanyana nibabamwi kwanda lubasi,” nekuekelize Absalom. Tuto yamahala mwasitopa sesitatama samakalelo ikafelisa kalulo yakusalikanelela. Liluko lilumela kuli banana babazwelela mwamabasi ashebile habafumani lituto zeswanela habanze bahula. Taba yeñwi yetisize kuli nombolo iekezehe kimukushuko wakwasikolo one ukalile kasilimo sa 1997.
“Kikalulo yetiile yesusueza banana babashebile kuli baye kwasikolo. Sihulu hakubulelelwa zabunjebwe, kamukwa ocwa kiswanelo kuli kalulo yeo ibe sinotolo samulao mwakutisa tuto yamahala kwabatu kaufela,” nekubulezi Absalom. Kutisa cwale, mukushuko wakwasiko ona ‘mulyo’ use utusize banana babalikana 350,000 mwanaha kaufela.