OSHAKATI – Aakalimo yomomukunda Othingo ngoka gu li konyala ookilometa mbali okuza mOshakati otaya nyenyeta kutya elelo lyondoolopa lyOshakati itali kutha onkatu sho omankolo gawo taga tsikile okuhanagulwa po komulilo hagu zi metoto lyiiyagaya.
Gumwe gwomaakalimo Iiyambo Paulus okwa ti okwa ningi ethimbo ta gandja omanyenyeto ge ihe kape na shoka tashi ningwa po. “Sho tandi popi ngeyika otandi zi kiilonga ndi ka dhime omulilo, shika otashi ti ngiini? Masiku otatu adha omagumbo getu ga fikwa po uuna inaagu monenwa ko,” ta nyenyeta ngaaka. Laina Erastus naye gomomukunda Othingo okwa ti omwedhi gwa zi ko okwa fikilwa enkolo lye komulilo gwa zi metoto lyOshakati. Ta ti omwedhi gwa zi ko omulilo ogwa hanagula po ondhalate ye noopaala osho wo omwiidhi gwiimuna ye ngoka a kala a ikolelela mugo.
“Omulilo ngoka ogwa dhenge ndje pevi oshoka ogwa hanagula po ehala lyandje lyuulithilo, shoka tashi ka pula ndje wo oku ka landa omwiidhi gwiimuna omanga nda li ndi na gwa gwana,” ta nyenyeta ngaaka.
Ta popi kutya shoka kashi shi oshikando shotango omulilo tagu zi metoto moka tagu fike enkolo lye.
Ta hokolola kutya omimvo dha zi ko natango omindilo oku za metoto lyiiyagaya okwa li gwa halakanitha po enkolo lye, shoka a li anuwa a lopota kelelo lyondoolopa yOshakati, ihe kape na shoka sha li sha ningwa po. Erastus okwa ti ngeno okwa li pe na mboka taya kondolola omulilo kaagu ye kondje yetoto lyiiyagaya ngeno inagu fika po ekoye lyuulithulo wiimuna ye.
Mayola gwondoolopa yOshakati Leonald Hango pethimbo a li a dhengelwa koshifokundaneki shika okwa ti ina lopotelwa natango oshiningwanima shi li ngaaka. “Ashike ngele osha holoka, ketoto lyiiyagaya oku na okukala ku na aaniilonga mboka taya kondolola omulilo kaagu ye kondje yetoto,’’ ta popi ngaaka.
Ta gwedha ko kutya natago otashi vulika gwa taandalekwa kombepo.
Hango okwa pula kutya oshike inaaya lopota iiningwanima ya holoka, sho taya kashi shi oshikando shotango. “Mombelewa yandje inamu ya olopota yenkolo lya fikwa komulilo tagu zi metoto lyiiyagaya nando olumwe,” ta popi ngaaka.
Okwa fatulula kutya ngele elelo lyondoolopa olyo lya etitha efiko lyenkolo ndyoka, otali shi tula miilonga nkene ye na okugandja omakwatho ga pumbiwa.
Ashike okwa ti ota ka kuutumba naanambelewa mboka ye na sha nuundjolowele opo ya kundathane shoka sha holoka po. Omunamukunda gumwe Sam Shilongo okwa ti okwa nyenyeta kutya etoto lyiiyagaya olya kala uupyakadhi kuyo.
“Elelo lyondoolopa olya landa ashike ehala kugumwe gomaashinda yetu, ee tali tula po etoto, ihe inaya yalula uundjolowele wetu,” ta nyenyeta ngaaka.
Shilongo okwa ti, etoto olya tula oonkalamwenyo dhawo moshiponga omolwolwithi talu tsina kehe ethimbo, osho wo iimuna tayi li oonayilona.
Omanyenyeto ga faathana oga kala taga zi maakalimo ya yooloka konooli.
Aakalimo yamwe yomomikunda dha dhingoloka etoto lyOkahao, moonkundathana noshifokundaneki shika omwedhi gwa zi ko nayo oya nyenyeta kutya otaya mono iihuna kolwithi oluluudhe halu zi metoto ndoka lyelelondoolopa.
Aanamukundaoyanyenyetawokombinga yoongombe dhawo hadhi si molwaashoka hadhi li oonayilona ndhoka hadhi pepwa kombepo nokuhalakana momudhingoloko, mpoka hapu napa iimuna yawo.
Omusamane gwomukulupe gumwe okwa ti omanyenyeto oga kala nokuhololwa kaanamukunda ihe inapu ningwa sha.
“Uupyakadhi uunene owo mboka kutya iiyagaya ayihe mbyoka hayi zi mondoolopa ohayi umbilwa petoto mpoka, nangele tayi fikwa olwithi oluluudhe ohalu pwipwike nokugwilila po omukunda aguhe, shoka hashi etitha mpoka aanamukunda oyendji ya tameke okukolola omolwolwithi olundji,” ta popi ngaaka. Ta ti, iimuna yawo oya kala yi li moshiponga oshoka omweelo gwetoto inagu kala hagu edhilwa.
-vkaapanda@nepc.com.na