[t4b-ticker]

Ombara ya Tuirisiwa

Home Archived Ombara ya Tuirisiwa

I Kae Matundu-Tjiparuro OKAKARARA Ozondjuwo zouhona zOvaherero nOvambanderu zari orupa rovimbumba omasere mbya hatoire omatuirisiro wombara yOuhona wa Kambazembi, Uaakutjo Kambazembi, pomuvanda wonguatjindu muno Orovyungura. Oruhindo ronganda youhona wo tji Katjamuaha rwa nanenwe iyOmbara oini, Kaihepovazandu Maharero Nonganda youhona wo Tjizemba iyOmbara Eerike Zeraeua. Ombara Otjitambi yOvaherero, Kuaima Riruako, wina wari povitjitua imbi otjo mukwatua wonganda indji ngunda ouhona wa Vita Thom wa hindire Mike Kavekotora, ouhonapare wo tji Kaoko a u kuramenwapo I Ngeke Katjangua nonganda youhona wOvandonga yahindire Filemon Nangolo, wina nguri omurumate wo tjihavero tjOmbara Elifas Kauluma. Ovitjitua imbi vyari no tjivara tjapeke tjinga wina ozoserekaze zonganda yo Nguatjindu azehari po mazuko porwe nunguari wina azari mo vahungire veyuva. Ozoserekaze inda ndahungirire povitjitua imbi yari Kazuuo Kasetura na Huuve Kazenango otjorupa rotjimbumba tjo Nguatjindi tji tja yandjere ekuruhungi wonganda no merinaneno wayo. Ovahungire peke peke imba, mu mwari onongo no mukwatua wonganda indji, Tjitana Ngavirue, va hangununine onganda yao. Tja raisire ongongorerasaneno yovanane vo uhonapare imbwi, Ngavirue watjere Ombara Kambazembi mo serekaze ye ondenga, Kaaua, wari novanatje ovazandu vetatu Kazetjimuvazere, Kombamba wina ngwaa tjiukwa otja Salatiel, na Uamihe. Mo serekaze oitjavari, Katjikuva, wari no muzandona umwe, Kaperive nu mu indjo oitjatatu, Hivaka, wari no muzandona Kaunjonjua poo David Kambazembi. Moserekaze oitjaine, Jakutira, wari no vazandona vevari, Kamuheze na Katjendjinda. Mondiro yaihe Ombara Kambazembi, Kombamba na Kaunjonjua vayaruka motjivahero. Kombanmba otjo muzandona wo serekaze ondenga wa yaruka mo muriro wa ihe nawina arire ombara ya Tjozondjupa nu Kaunjonjua, ngwa ka tura kOtjihuramene, wa nana otjihupe tjotjiwana tja Kambazembi. Posyo Kaunjonjua we riraisa otjo munane wovita wa katjoruhonga movita vyo Vaherero nOvandoitji na taurire ko Tjauana puna Ombara Samuel Maharero. Harukuru wa kaya ko Transvaal ko South Africa ka ka kokera. Kombamba okurondera kepango epame ndari naro kuna ozombara zOvandonga, tjinene Nehale lya Mpingana, wa taurira komanene wehi. Potuveze peke peke wa kakara mOuhonapare wOvandonga ina, Kaaua, ka katira nawina mOngandjera. Kombunda wa ka kara kEvanda puna Vita ko mamuho wa Angola. Eye notjingi tjovandu ve vakotoka mo 1915 ovimbumba vyo vita vyo Vandoitji tji vye riyandja po Khorab. Wakotoka mOtjozondjupa mo 1919 ombura indji ehi rOvandoitji tji ra yekwa omahi waro omahuure pombongarero ya Versailles mehi rOvafransose. Otjihavero mondiro ya Kombamba poo Salatiel mo 1941 tjarumatua iyomwatje wo mwangu we Uamihe, Josaphat. Josaphat tjata mo 1960 ovarumate votjihavero yari omwatje we omwini Rinaani poo Julius, wina ngwaa tjiukwa otja Hijatjititjozosinga, na Tuvahi poo David Kambazembi omutiti omwatje wo mwatje wa Kaunjonjua. Posyo mena rombango yOmbara Josaphat omwini atjitiziwa i David Tjatjitua mena rokutja tjandje Julius na David ovatiti. Nandarire kutja Julius ongwaso kutja watenga motjivahero wata ngunda aeri omutanda nu munao Davi opa yaruka mutjo. Uaakutjo onguri omwatje omuzandu erike wa Julius. Warwe omukazona, Isabella. Munao Kutjo otjeri omuni ngwasere okuyaruka motjihavero ihi. Eye Ombara oitja hamboimwe mo tji Kambazembi posyo mo Nguatjindu oitja 17 okuza ku Hevita. Ovahungire vo Nguatjindu tji vazire no kuserura ondjira yo matuirisiro wombara no ma kuruhungi wonganda yao no u honapare wayo, omupuee Kaongua wa yanene ombara nomuhendu wonganda indji, Daniel Kananihoo Urika, e i tuirisa motjihavero ne ipe okati kouvara. Okuzambo otjiungura tja kayendere komurungu no zombinika zovahenendu peke peke mu mwari ozombara zouvara peke peke novahindua vazo. Wina povitjtua imbi pari ovahenendu peke peke tjimuna ounepo wOmbongarero yOtjiwana, Asser Mbai na McHenry Venaani no mukuramenpo wohoromende yOvandoitji, Arne von Kittlitz. Ozondererera zopehi na koukambe zapere otjiungura ihi ourenga na zetjatisa otjiungura ihi.