Mubihi wa Mutende
WINDOKO – Bakuli bane bazamaya musipili walibima zebato eza likiti zepeli kuya kwa Windoko nikukuta, kuli bayofumana likalo zalipiyo, sebakona kukatuluha kasamulaho wakukwalulwa kwasipatela salipiyo mwa Katima Mulilo. Ñaka wakwamukunda Dr Glendah Kalunga ili caziba mwalikalafo zalipiyo kiyena muña sipatela seo, ili sana ilo kwalula kasamulaho akubona tokwahalo yateñi, nikususuezwa kikamaiso yasikiliti.
Kanako yacwale utusiwa kibaoki babalalu nimukenisi alimuñwi. Sipatelanyana sikayo kwalukwa simubuso kilikwambuyu wamakete Kalumbi Shangula la 11 Sikulu. “Kitaba yenanula maikuto, neli musipili omutelele mi tibelelo ibile yasakata,” nabulezi. Naekelize kuli kanako yacwale sipatelanyana sina ni mishini yemibeli, ili kayona bakuli balobapeli bakona kuamuhela likalafo zabona kazazi. Kono nabonisize kuli nombolo yamishini ika ekeza tokwahalo haikaba teñi, nabulezi hape kuli kuna nibuiketelo bwakuli sipatelanyana sino beleka lihola ze 24 zalizazi. Sipatelanyana hape sikatusa bakuli kuli bapile bupilo sakata.
Hala matata ane batalimana niona bakuli, mukuli yomuñwi nalifa N$3500, kuzwa kwalibala la lifulai la Mpanca kutaha kwalibala la Eros mwa Windoko kwalikalafo habeli kaviki. Mi babañwi bakuli nebasebelisa nzila yamukwakwa yecipile hainyani, kakulifa N$1000 kaviki kuya kwalikalafo kwa Windoko. Kwanda kulifela linzila bakuli nebana nikulifela maino mi nese baimelwa. Mukuli yomuñwi yanasalati kuzizwa kabaka lakubata kusileleza mayemo ahae, naize kukwalulwa kwa sipatelanyana kukamusunda kuli akutele kwahae, kuzwa mwa Ongwediva mwana tutezi silimo sa 2017 bakeñisa makulano. Kututa kwahae neku mukauhanyize nilubasi lwahae mi nana nikuyofumana maino akulifela. “Lutabile hahulu ku utwa kuli Katima sena ni sipatelanyana sabakuli balipiyo. Senikuta cwale niyoba ni lubasi lwaka, nilakaza kuli baekeze nombolo yamishini kuzwa kuyemibeli kuya kuyemine,” nabulezi. Naize bakuli balipiyo mwasikiliti sa Zambezi balibelezi zwelopili ye kanako yetelele, mi nakupile muuso kuli uleke mishini yakufumanela likalafo, kakuli mishini yefumaneha mwa Rundu ni Ongwediva iluilwe kiliñaka zakwamukunda.
Mukuli yomuñwi ili yo Labubeli, Labune ni Lasabata nana nikusinyehelwa N$1300, kuzamaya libima zesikiti nikunwisa mota yahae kuya kwa Rundu nikukuta, niyena nafitisize manzwi ahae abuitumelo mi kanako yacwale ukaba ninako yeñata yakuina nilubasi lwahae. Mukuli yana kupile kusazibwa naize “Nitabile hahulu kalulo ye ikalutusa hahulu nikufelisa lipilaelo, nikulutisa bukaufi nimabasi aluna, kakuli sapili nelukandeka feela hahulu nimabasi aluna famafoni, nenisakoni ku alabela kwalitokwahalo zalubasi kakuli nako kaufela nelukandeka feela fafoni. Naize nasinyehezwi hahulu kulifela maino mi linako zeñwi nayanga kwa Windoko, mi kukwalukwa kwa sipatelanyana kukatusa kuli yena nibakuli babañwi balipiyo “babuluke mali amañata.” Kalafo yalipiyo iezahala kakuzwisa mezi amasila mwamibili yabatu bao lipiyo zabona halisakona kueza kalulo yeo. Mi taba yeo hape itusa kutalima kunanuha kwamali mwamubuli. Mi batu babakula lipiyo bakona kutimela lishumi kapa mashumi amabeli haminahanywa hakubapanywa nibatu kaufela.