Auleria Wakudumo
Omanga vamwe va hala epangwe li pitikwe paveta moNamibia, omalelo opamufyuululwakalo okwa holola kutya kaena efiku a twe kumwe nepitiko lelongifo lomapangwe moNamibia.
Elenga la kula lUukwambi nomunashipundi womalelo opamufyuululwakalo Ovawambo Herman Ndilimani Iipumbu okwa holola kutya epitiko lelongifo lepangwe otali teya po oshilongo nokushi etela oupwidi.
Ndilimani okwa ti elongifo lepangwe ohali eta oumbudi movanyasha nokuhena efimaneko lovakulunhu.
“Ngeenge ova nyengwa nale eshi tave livakele epangwe, mbele ngeenge ola pitikwa otava kale ngahelipi,” Ndilimani ta pula.
Ndilimani okwa weda po ta ti ava tava ti kutya epangwe ohali va kwafele okukofa, eestressa, okuyandja ehalo lokulya naikwao oonakuli longifa otaveli popile ashike shaashi va hala okukala “tava longifa omaima avo va manguluka”.
“Oilonga moshilongo otai longwa koolyelye ngeenge otwa pitike epangwe? Eshi hava kala nale vafa vafya ngaho ngeenge ova pitikwa otashi kala ngahelipi,” Ndilimani ta pula natango.
Ndilimani okwa ti okupitika oshinima shonhumba inashi kalela po ashike ovo va hala ndele nava tale ouwa nowii oo tau etwa moshiwana.
Okwa ti mokuputuka kwavo, ka kwali hava nu omalodu ile okulongifa oingangamifi.
“Ava va hala epangwe li pitikwe otave li popile ashike. Opo ta veya okushinga oimuna yovanhu ile tava yelaula ovanhu shaashi ve wete ve fike poudidi,” Ndilimani ta ti.
Omupopiliko welelo laNgandjera, Sakeus Shangula okwa holola kutya ina kala omutumba nelelo opo va kundafana oshinima osho ashike oku undite kutya oshilongo otashi keli hanga shina omaudjuu ma hapu ngeenge osha pitike elongifo lepangwe.
“Nokomukunda otu udite ovanhu paife tava nu omapangwe. Ashike ngeenge owa udu oilonga oyo tava longo oto kumwa,” Sahangula ta ti.
Shangula okwa ti ovanhu ova nyengwa nale koikolwifa ei ili po. “Ngeenge owa udu oimbuluma oyo ya longwa kwaavo veli koshi yodungo ile yomapangwe, oinima ei ito hale i tumbulwe nokondadalunde.
“Omutengenekwamuvalu wepangelo owa wedela omalodu, omakaya noingangamifi. Eshi osha hala kutya epangelo otali kendabala ngeno okuxulifa po elongifo loinima ei moshiwana,” Shangula ta ti.
Ongudu ya kwatelwa komesho komunandjungu womapangwe Borro Ndungula oshoyo oilyo yoGanja Users of Namibia (GUN) oya ninga omunyanyo wopambili tava pula epangelo opo li talulule oveta elongifo lepangwe Omaandaxa moshilando pangelo.
Efiku lepangwe mounyuni hano oInternational Cannabis Day ohali dimbulukwa alushe mo21 Apilili.
Ndungula okwa holola kutya itava pula va pitikwe opo va kale hava shili epangwe shaashi vati havapu ohave shi ningi nale ashike otava pula elongifo lepangwe opo li pitikwe okulongifa paunamiti.
Ova pula epangelo opo li talulule nokupitika elongifo lomapangwe.