Heather Erdmann
!Nari!oabadi ministeri, Veikko Nekundib ge ra mî, hû-ǂnû!khaide ūhâ !gae-auto !nari-aon ǀhûs ra ǀgaisa !âsa sada !hūb !nâ ǀhuru !khaisa, nē !nari-aon !hūsâuǁkhāsib ǀomkhâis !nâ ra hui amaga. “ǁÎn ra ī kai !khais ge ǁanǂgāsaben !āsa xu !ās ǁga a !nari ǁkhā !khaisa, Namibiab kaise a ǂhawa tsî gaxu !naride !khōǂgā hâ xui-ao. ǁKhāti di ge nē hû-ǂnû!khaide ūhâ autode sâuǁkhāsib di kai !âb !nâ ra !âǀhuru, tsî ǁnā-amaga kaise a ǂhâǂhâsa,” tib ge -ǁîba ǁnāpab ge ǀgūǁae nē !nari-aon ǀhûs ǁanin ǀkha ǀhao hâ i soab ai gere mî. Ai!âb Nekundiba ge mîs ge, ǂhanusi ǂan!gâs tsî mā-ams nē autodi dis !nari-aon di !gâise ûi tsî omaridi âna kō!gâs tsî ǁkhāti nē tamas ka i o nau ǀgaub ai sâuǁkhāsiba nî omkhâisa. Ai!ân ge mā-amhe hâ i, 250km !nâ ǀguin a !nari ǁkhās permetdi tsîn ge nēsi !aruǀî sîsenxa tide. “An !nari-aona nēsi ǀasa permetdi !aroma ǂganamsende dī hîa ǁîna ǂhâban ra !nūsiba !narisa ra mā-amsa. Nēs ge Namibiab !Hūǂhanub ǀkha ra !gûǁ-are, mî rase mâ Namibiab !hūǁî-i hoa-i ǂhanuba ūhâ, ǁî-i ǂharuguba dīsa, hoaran ǂhanusise nēsa ra dīs kōse,” tib ge ministera ge mî. ǁÎb ge ai!â hû-ǂnû!khaide ūhâ !gae-auto !nari-aon ǀhûsa gere ǂgans ge, ǁanina ǁkhāǁkhākhâisa in ǁguisa ǁgaragu tsî ǀgaugu !nari!oabas ǂharugub dina !gôa!gâ tsî -îgu !naka māsen. “Sada ge !hūǁîn xa ǁhûihe hâ tsî ǁîna ǂhau!nâse, ǀguitikōse tsî ǀgora-e dī tamase nî !oaba. !Nari-aona ra ǂnûǁkhaeba hûs ge ǂâis !nâ nî ūhâ, !gomsin nî hâs karao, os ministeri daosa a ǁkhowa-amsa tsîn ǁîn !gomsina oresa a hōbahe ǁkhā !khaisa,” tib ge Nekundiba ǀhûs ǁanina ge mîba. Hû-ǂnû!khaide ūhâ !gae-auto !nari-aon ge buruxa dâb ǀkha nē huiba !khō!oa tsî ministera ǁîb di mā-ams ǀasa permetdi ǀkhan a tsoatsoa ǁkhās !aroma ge gangan. Nē !khams ge 2011ǁî kuriba xu !goaxa. New Erab ge B1 !khauǁnuib ǁai!khaiba sari tsî ǀnî !nari-aon ǀkha gere ǁgam. Pecks Sheehamab, 34 kurixab ge ge mî, “Sida ge kaise gaxuse nētsēsa ge !khamba ts !âu hâ i, tsî da ge kaise ǂgaeǂgui ra ǂhanuba ra gangan sida āde ǁnâu tsî permetde mās !aroma. !Nari!oabas mâisana xu da ge permetde ūhâ tama is !aroma !gomma gere tsâ.” Jonas Pandulenib, 23 kurixab hîa ǀAeǁgamsa xu !Gomenǁgams tsî Tsoaxubams ǁga gere !narib, tsîn ge ǁîb gangans ǀguisa gere mā. Nēsin ge !aruǀî ǁnā ǁkharab maris N$4 000 disa mātare tide.