New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Ndando zokuzeruka kuna kara udigu unene mevhu lyomonkarapamwe Sampofu

Ndando zokuzeruka kuna kara udigu unene mevhu lyomonkarapamwe Sampofu

2024-02-29  Aron Mushaukwa

Ndando zokuzeruka kuna kara udigu unene mevhu lyomonkarapamwe Sampofu

Katima Mulilo –Ndando zokuzeruka unene ntani kurandesa evhu lyonofarama dongesefa mevhu lyompongasano  ngesi kapi tuna kuvhura hena kuyikeverera, nguuru gomukunda Zambezi Lawarance Sampofu yimo ngoso ana kutanta.

‘’Evhu ngesi lina kara ndiro. Evhu, lyompongazano vatura asi lyuonofarama, ngesi kuna kulirandesa nkenye ogu, eyi yina kara asi ngano kapisi yimo yawapera. Yilye nawa nawa gakara nononkondo dokutara asi eli evhu eli yingapi nalivhura kupura? Vantu kuna kuwiza tupu makura tatara asi eli esunda limwe reta yimaliwa yokusika ko N$60 000. 

Ano gumwe nye ana kara megendeso age tapura yimaliwa yokusika ko N$100 000 ano gumwe esimbi age taka pura N$3 000. Yilye nawa nawa atura as I evhu eli lyahepa kukosa yimaliwa yokuhura apa? Eyi kapisi yihoroke hena. 

Ose twadiva ntani kuyuzuvha mulyo gonompitisili dopampo, nampili asi moZambezi, Kavango ndi moHardap ngorooro ngoso. Pwahepa kukara elizuvho megendeso lyetu lyopampo,’’ yimo ana kuyinkondopeka ngoso.  

Nguuru kageve kageve nonkango edi posiruwo sezegururo edeuro lyokuhamena untu womuntu vatulisapo womberewa zaOmbudsmans kumwe nombunga zaAdenauer –Stiftung Namibia –Angola. 

Epongo eli lyomazuva gatatu, lina kara asi kuna pongo po vahameni wokulisiga siga, vana veta , vaporosi ntani nkarapamwe, kuna kuzogera yokuhamena untu womuntu, kuvaka vantu vavatware kopeke, eninkiliromo parudi vharwa, unankondo womuntu aparuka nourema ntani omu nalitjangesa muntu ndi navamutjangesa age simpe mukeke. 

Sampofu kantete asi yinzi yina pumbwa kuyitarurura. ‘’Murudi gwetu poKatima yipo avapitisire unene vantu vana kutwara vakarandese ndi vakavaweke. 

Vantu wokutunda ure ngwendi Ethiopia, Somalia, Kenya, DRC ntani yirongo yokoutokero waAfrika navenye yipo ava pitire apa. 

Mokugavako nage sihuyungwa, mukurona godoropa zaKatima John Ntemwa kahundilire vahamenimo asi vahepa kulironga momunene eyi vana kuvatanetra, ntani nawo vahepa kugava magano gawo. 

‘’ Mokuruganena kumwe kuvhura nye tuze komeho mokutara asi nkenye muntu gahepa kugwana uwa moomu yawapera, yipo asi nkenye eyi tuna kaugazara yehepa kuza melikwamo lyewa. 

Konrad –Adenauer –Stiftungs Natalie Russman age katente asi yina kara mulyo mokutwara nokuhanesa eyi zina kurugana mberewa zaOmbudsman komeho. 

Age kagwedreko asi mbunga zendi nazivatera momunene mokutura asi veta ntani egendeso lyoveta likare lina sikimo. 

‘’Ose sitambo setu kutura demokarasi moyirugana, veta, ntani ngen=deseso zoveta zize mosirugana. 

Ose mberewa zetu nezi zaOmbudsman kuruganena kumwe, yiyo nye yina kumoneka asi mulyo unene kuruganena kumwe. 

*Aron Mushaukwa murugani gokombrewa zam=inisteli zomapukururo, momukunda horowero gwaZambezi. 


2024-02-29  Aron Mushaukwa

Share on social media