Bayahi ba Katima Mulilo ya matakanyani bafitisize lipilaelo za bona kuamana ni tiyeho ya kuyaha mukwakwa wa Bukalo-Muyako-Ibbu-Ngoma. Sicaba se si bilaela sene si cauzi viki yefelile, sibilaela kuli mukwakwa one basepisizwe lilimo zelishumi zefelile usiala usika yahiwa. Hana bulela kuyemela sicaba Induna wa munzi wa Iseke Michael Kawana nabulezi hala bunya bwa kuyaha mukwakwa. Sicaba si ikutwa kuli nihasili sa bubeli hala palo ya batu kasamulaho asilalanda sa Katima ya tolopo, silalanda si mwamulaho hala zwelopili hakubapanywa ni lilalanda zeñwi mwasikiliti sa Zambezi.
“Mwasilimo sa 2020 kanako ya lipapazo za liketisa, muyemeli ya tompeha (Warden Simushi) hañatañata mwalibaka zeshelashelana nabulela za zwelopili yene ika bonahala mwasilalanda. Hala zeñwi neli kuyahiwa kwa mukwakwa wa Bukalo-Muyako-Ibbu-Ngoma, kuli ube watala. Peleko ya kuyaha mukwakwa nepatalalizwe la 3 Ñulule 2020, lika kaufela neli swanela kuli kambe seli felile,” nekubulezi Kawana.
Kulika kufumana bupaki
kuzwelela ku Simushi neku palile viki mukatumbi. Sicaba si bulela kuli kuzwelela peleko haipatalazwa hakuna zeba bulelezwi, kacwalo tiyeho yakuyaha mukwakwa ya banyemisa. “Haiba lupalelwa kufumana tumelelano kuli purojekiti ika talelezwa lili, kakuba sicaba, lwaswaba likezo zeo sicaba sika eza,” neba fumbezi. Sicaba si ezize katengo kane kaikambotile ni muyemeli Simushi kuamana ni mukwakwa. Kono mukopano hakuna tatululo yene utisize. Babulela kuli kasamulaho akusafumana hande likalabo kwa ofesi ya muyemeli, neba ñolezi likwambuyu wa misebezi ni linzila, mubakweli Ngambela John Mutorwa, kuli aeze sesiñwi. “Kalabo ya likwambuyu nekashelize katengo kwa ofesi ya muyemeli kuli alu alabe, nikuli katengo kakabona za mikwakwa kalemuse sicaba moli zamaela lika. Hakuna likalabo zelufumani kwa ma ofesi ao kutisa cwale,” nekubulezi Kawana. Babulela hape kuli silalanda sikona kuhula mwalitaba za lipisinisi.
“Kiona mukwakwa oswana ofita kwa Lisa la Lyambezi, ili simbule sesi tuna sa litapi ni njimo. Kona hape kokufumaneha hahulu giravelu yende mwasikiliti. Isali teñi hape kufumaneha limbule zeñata,’’ nekubulezi Induna. Zeñwi zefumaneha mwasilalanda kikuli silalanda si ipa museto ni naha Botswana, ili kwa makenelo mwahala Muyako ni Mahundu kuzwelela Satau mwanaha Botswana. Hape kusa fumaneha likolo za muuso zesupile ni lipatelanyana.
Kawana ubulela kuli sicaba sa nyanda. Naize kuyahiwa kwa siliba sa mezi kuli butata bwa mezi butatululwe ki purojekiti yeñwi ye lelezwi Muyako. ‘’Kono purojekiti yeo haina bukamuso, hakuna ze ezahala. Kikale lukatala lisepiso za mbango kusina ze ezahala. Kakuba sicaba lubata kuli lika liezahale. Haluna kuamuhela lisepiso za mbango kuba lipolitiki kuzwa cwale kakuli fa se babata kubotelwa kakuli liketisa li atumezi. Baswanela kueza sesiñwi onafa. Halusikataba. Lubata kuli mukwakwa waluna ubeiwa tala, nikuli lufumane mezi akenile akunwa mwasilalanda kaufela,’’ sicaba nesi bulezi mwaliñolo la linonge.