“Opuwo, opuwo”, ozondekurona zOvaherero nOvambanderu maze tja, naze weza ko kutja kanaaze uhara amaze haama uriri aza pata omake mumwe okutarera nokuyandjera kangamwa, kutja ohoromende ya Namibia nongwao yEhi rOvandoitji.
Okuryama komurungu nokutomba omausemba wawo otjovakwatera, okuvenyengurisa nokuvezunḓira mOtjiṱiro Otjindjandja okutjitwapo nokuvekuramenapo mutjo pu pe he ri. Ozombara kehi yEhika razo ra Kandjoze za tjere nao Osondaha mOtjomuise pomazemburukiro wondjembo yo 1904 tji ya ri 12 ku Rozonḓu mOkahandja.
Nga zemburukirwe nongumbiro i yozombongo pekepeke.
Naze yaruka momambo wOmuniovita Samuel Maharero mo 1904 tja hanga ovita ku nOvandoitji tja tjere: “Opuwo!, Opuwo!”. Amaze tja ohoromende ya Namibia nOyehi rOvandoitji ze hendeka nokuṱizira kehi ozonḓero nozombango zawo mOtjiṱiro Otjindjandja nokuzesisika kehi yozondando zazo azeembari.
“Mu nao, otji tu hi nomuano warwe pendje nokunakaura omaitaverero wOkambineta wOnḓuvasaneno Yapamwe, nondjiviro kaparukaze yongurameno yozengi, tje he ri azehe zozondekurona mOtjiṱiro Otjindjandja.
Matu munu omaitaverero inga otjotjiṋa tji tji he ri tjarwe pendje nokuhinondengero na eṱe otjoviwaṋa vyozondekurona zOtjiṱiro Otjindjandja.”
Tji za purirwe kutja hapo tji maze tja: “opuwo!, opuwo!” omambo motjinyo uriri poo ze notjiṋa tji za tanda, Gebardt Kandanga, ngwa resere orutuu kozombuze ma tja ovo ve noviṋa mbi va tanda mu mu nokuyera omeho ku maaku kazira ombatero yazo, tjimuna orutu rwomahi worukondwa rwa Africa kehi komamuho, OSADC, motutu twarwe. Posi ya ngunda imbi ovyundikwa vyazo ozeni “ombi kai yaherwa momuhunga”.
Ombara Onene Tjinaaṋi Maharero wa yakurire mbeere po jiitjitua ihi , tjitja patururirwe ru nongumbiro i yOmuhonge Omunene wOkehi wOmbongo ya Afrika, Ngetujame Makari, nOmuhonge wOmbongo yOruuano, Lazarus Venepiko Ketjijere, a rese na zuvarisa ekondua etenga ra Joshua ezeva o-7 no-9. Nu wina a pata otjiungura tji nomgumbiro nondaya.