New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Ovalumenhu omafele ve limangeleka okudja odula ya dja ko

Ovalumenhu omafele ve limangeleka okudja odula ya dja ko

2023-11-27  Festus Hamalwa

Ovalumenhu omafele ve limangeleka okudja odula ya dja ko

Okudja omudo wa djako fiyo oneudo okwa lopotwa ovalumenhu 559 va xulifa eshi ve limangeleka.

Edi oda popiwa komupeduminista wovanhu ve na oulema noshoyo oshiwana shovayelele  Royal Johan Kxao IUiloloo pefimbo kwa li ta patulula omutumba wovalumenhu pambelewa koKeetmanshoop oshivike sha dja ko.

Neudo omutumba owa dimbulukiwa koshi yoshipalanyole “Okuxwaxwameka ovalumenhu vaha longe oimbuluma.”

Omutumba wovalumenhu owa ningwa lwoshikando oshititatu paife omo ovalumenhu va dja koitukulwa ya yooloka hava shakene nokukundafana kombinga yoipopiwa ya pamba ovalumenhu.

Elalakano lomutumbu wovalumenhu okukundafana kombinga yomaupyakadi a pamba ovalumenhu noshoyo okutopolelafana ouyelele nghene ovalumenhu ve na okuxulifa po okulonga oilonga ya kaka noshoyo okulikufa eemwenyo.

Uiloloo okwa ti omitumba dovalumenhu oda fimana molwaashi ota di yandje ehongo nouyelele kovalumenhu nghene ve na okuxulifa po omahepeko omomaumbo.

Onghee okwa ti osha fimana ngeenge ovalumenhu tava kufa ombinga momitumba doludi eli.

“Omitumba otadi tu ovalumenhu omukumo opo vaha longele ovakainhu vavo ominyonena ngaashi omakwatonghonga ile okuningila ounona omahepeko omomaumbo,” ta ti.

Okwa kumaida ovalumenhu opo va kale tava ka konga omakwafo kovaxungimwenyo ile kovafitaongalo ngeenge ve lihanga ve na omaupyakadi novakainhu vavo shaashi okudipaa kaku shi ekandule po lomukundu.

“Ovalumenhu ulikeni oshihopaenenwa shiwa kounona veni voumati momaumbo. Onghee ngeenge omulumenhu ota longo oilonga youxwapindi komesho ounona vaye otashi eta ounona navo osho va ka longe ngeenge va kulu,” ta ti.

Okwa kumaida yoo vali ovalumenhu opo va kale tave ke likonakonifa ombuto yo-HIV/AIDS opo ku kelelwe etandavelo lombuto.

Lwopokati opo, Uiloloo okwa ti ovakainhu 120 ova lopotwa ve li kufa eemwenyo omudo wa djako.

Onghee okwa ti naashi osha eta kumwe mivalu 679 dovanhu ve limangeleka va lopotwa okudja omudo 2022.

Ovalumenhu va kufa ombinga komutumba ou ova lombwela Kundana tava ti ove lihonga shihapu kombinga yokulela omahepeko omomaumbo noshoyo nghene elikufo leemwenyo li na okukelelwa.

“Otwa hala omitumba dovalumenhu di kale tadi ningwa lwoikando ya yooloka modula unene tuu komikunda opo ovalumenhu komikunda va pewe ehongo,” Hangula Timoteus ta ti.

Timoteus okwa kufa ombinga komutumba wovalumenhu, onghee okwa twa ovalumenhu vakwao omukumo opo va kale alushe tava kufa ombinga momitumba dovalumenhu.

- fhamalwa@nepc.com.na


2023-11-27  Festus Hamalwa

Share on social media