[t4b-ticker]

Tuzeniko Kembo

Home Archived Tuzeniko Kembo

Konyima tupu zosiruwo esi vatokwere asi awo tavarara poruhayera rombongarero zanavenye omu vana kurwanesa veta zomarovhu,venya nombaha ngesi vanaligu kumwe asi tavatengauka komambo gawo. Mosondaha presidente gombunga zovanambaha vana kutumbura asi Namibia Shebeen Association (NASA) Gekuto Veripi Kandenge kayinkondopekere kwaNew Era asi konyima apa vanaturapo malikundo nonompitisili dokulisigasiga rambangako novaministera navamwe ngoso . ano NASA nage kaligwire kumwe netokoro lyokuninka asi aka gusemo vantu vendi mevango lyombongarero zanavenye. Ose ngesi kuna kundindira tupu nobesa diwize yipo tuvarondeke vatengauke,nsene kapisi neina ntudi mungura yilyo ezuva lyawo lyoku hulilira kukara pevango lina,yimo ana kutanta Kandenge. Mbunga zendi kuna kukorangeda vahameni vazo asi awo vana siki pontambo ezi vahere asi vavazuvhe nomuvarugana ko eyi vahere kurugana. Age kagwedereko asi epangero lina pura asi veta ezi zoyikunwa zomo 1998 (Act 6 of 1998)kapi zawapa asi ngano vaziture moyirugana moomu tupu zina kara ngesi zina pumbwa ewapukururo. Konyara yivike yitatu yina pitipo venya nombaha kwageve mbapira zawo zorunyegenyo komuuyungi gombongarero zanavenye, Theo Ben Gurirab, omu vahundilire epangero lyaNamibia vahagekese yirugana eyi vana kurugana vaporosi eyi yokupatesa nombaha edi dapira nombapira pulisiro dokurandesa yikorwesa. Vanambaha ava kwatura etokoro lyokukwateramo varuganese evango lyombongarero zanavenye likare embo lyawo siruwo oso vanakundindira epangero livatantere asi vakapaturire nombaha dawo. Nampili ngomu asi Presidente Pohamba nonompitisili dimwe kwalituliremo nokutantera vanambaha ava asi vatengure komambo gawo, nye awo yiyo vanyoka kutengura nokupura asi awo navatengura nsene asi navavalimburura komapuro gawo aga vana kupura kepangero. Nombudi edi dina kara asi kapisi paveta kuna kutanta asi vampitisili ava vana kara kevango eli kavazigidire presidente goSWAPO kamarada Sam Nujoma ogu kava hundilire asi vatengure komambo gawo. Ntumwaraka kazitundire koministeli zonongesa nomarandesero ezi kazi pitilire moministeli zomapukururo nonombudi kazi tente asi ehundiro lyaNASA, ngepangero kava lizuvhire nahena kuna kugwana ekeverero lyewa. Konyima tupu apa vaturapo mbungagona ezi zinakwa-teremo vaministera tupu wongandi ezi gapulisira presidente Pohamba mbunga ezi kuna kutarurura veta ezi nahena vanalituramo asi udigu ou vaugusepo yipo yirerupire ava vana kugusa nombapira odo. Yina divikwa asi nonkambadaro nadinye tadikara monda zoveta yipo asi vantu vahepa kufumadeka edi veta lyosirongo. Eyi nayigusa ngendeseso yipo asi vayigave kovadivi noveta vatjangi yipo vakaziture melikwamo lyonoveta. Uministeli simpe kuna kutanta asi mokukatura nayinye ndi asi veta moyirugana simpe navarugana moomu varugene asi veta ezi zize kovantu vakatarurure mo yipo zahaka reta hena malipatano ngwendi moomu vana kulipatana ezi vatulirepo mo 1998. Mo 2001, apa zawizire veta ezi moyirugana vaporosi kapi vademenene unene vatare asi wolye vanapili nombapira domarandeseso yikorwesa. Mokukwama uministeli vaporosi awo kwalituliremo tupu asi vasesupike ukorokotji,ano uministeli awo kuna kulikunda novayinagumu,rambangako NASA,yipo vatare asi veta ezi zize mouta wakora. Apa nye vatuliremo vantu navenye ava kwagazarere asi nampo kuvhura yirete eruganeno kumwe novaweki nombaha ntani nampo kuvhura vature nongesefa dawo paveta. Konda zimwe zakaramo veta kuna kutanta asi mwenya ngesefa gahepa kutungisapo yikasayise yivali, pwa neina ngesi vasesu navavhura kuyirugana oyo. Simpe kwagwedako asi mbapira ezi zoyikorwesa kapi ava zipe muntu ngomundinda gwendi,nye kuzigava kevango eli ava randesere yikorwesa oyo, yimo zina kutanta veta zodoropa mokuhamena yikorwesa ezi vatulirepo mo 1954, nomora 18, omu ava tara asi lyene olyo evango ngapi lyafana. Sinzi sonombaha kapi tadigwanesapo yihepwa oyo ntani hena yido dimwe dina pili nombapira pulisiro. Apa nye kavatarwirwire veta ozo uministeli yipo kavamwene asi veta ezi zonodoropa zakurupa kapi zina ku-pulisira vanangesefa gona ndi ava vanahara kutateka ngesefa ndi asi valiture vene moyirugana. Yiponye asi eyi yina pumbwa veta ezi vazirundurure yipo zipulisire vantu vetu.Kandenge katente asi tuna yadimburura asi kapi tuna kuruganena epangero lyetu uwa yipo katu tokwere asi tupe epangero lyetu siruwo vatare udigu wetu. Ngesi tuna diva asi udigu wetu kuna kuutara ose natundi-ndira nokutara asi kupi natukahagera.