Yimaliwa yokusika N$118 yonomiliyuna kayitengwire mosikesa sepangero

Home National Yimaliwa yokusika N$118 yonomiliyuna kayitengwire mosikesa sepangero

WINDHOEK – Ministeli zokugusapo ruhepo nefiro sinka, kazitengwidire yimaliwa yokusika ko N$118.3 yonomiliyuna yitengure komisteli zoyimaliwa yina kara asi kapi vayiruganesa meyereko lyosimaliva lyakereko mvhura ezi zina pu dogoro mokwedi kwaNsinano mvhura ezi. 

Eyi kuna kwama ruha nye oru arugendesa simaliwa sepangero, apa nye kavatere asi ava vakuta asi vasikisemo egano lyankenye ministeli asi simaliwa ngapi navayiruganesa awo vatere nye asi yinke vana kuyiruganesa. Mutaruruli nombapira depangero edi ava ruganesa yimaliwa Junias Kandjeke, moyitundwamo yendi sinkwa ntani kavageve mombongarero zanavenye moutatu una puko, katnte asi ministeli maruha gazo nagenye gatono kapi varuganesa yimaliwa yokusika konoperesenta mbali 2% . 

Ministeli simpe kuvhura nye kugava mafatururo gamwe, nye nayinye yiturapo noyitumbwidira yawo awo vayisikisamo yimo ngoso zina kutanta ntumwaraka zomutarururli ntoni.  Age katente asi ministeli zahepa kusikisamo magano nagenye aga vagwana kutunda kwava ava gava yimaliwa ntani vayimone asi nayinye vayikwame. Kandjeke katente asi nampili ngomu asi awo kwagwene magano aga kutunda kowo ava gava simaliwa, asi varuganese yimaliva yimwe eyi vapungura, mokugwana marundururo asi vayiruganese nako peke momvhura ozo, awo makura maruha gatatu kwaruganesa yimaliwa eyi mepitakaneno nonomiliyuna dokusika ko N$4.2. 

Age mokukwama mwendi katente asi epulisiro olyo kapi lina wapa mokukwama veta ndi asi Act, omu yina kutanta asi mukevereli simaliwa gahepa kuturapo nonkambadaro yipo asi vahakara noyimaliwa vana ruganesa mwahana asi monaruwa yipo asi komeho oko ndi nomvhura odo vakarugana hepa epuko lyangoso. Mokukwama mwendi, ministeli muntu gwazo ogu gokufira sinka yimaliwa kuna kumoneka asi kapi gakara nosinka asi ngano varuganese simaliva ozo moomu yawapera dogoro kehagero lyokuruganesa yimaliwa. Mokugava nye nonzapo kuna kulikida asi elituromo kuna kara tupu nonomiliyuna dokusika koN$105.6  Nampili ngomu vagwene mapukururo kowo ava vape yimaliwa, mukevereli yimaliwa gahepa kuturapo nonkambadaro omu natjanga asi ngapi vana kurugunesa simaliwa komeho vakature asi owo ava vape yiruganeso ngapi navarugana. Makura magano nagenye ogo vahepa nye kugatuma kovagavi yiruganeso patjangwa yipo asi vatare asi ngapi navafuta yimaliwa oyo komeho kwedi kwaNsinano kukapwe. Nampili ngomu asi mutareli yimaliwa ogu gatjanga asi ngapi omu vayasika yimaliwa yimwe vapire kuyiruganesa, ntani kukwama nzapo omu ava gavere yimaliwa oyo, nokonda edi gagava kapi dina kuninkisa muntu asi oyitambure. Age kuna kuhundira asi mukevereli yimaliva ogu simpe gahepa kutjanga mbapira agave efatururo noumbangi koyo yina pilire kuzera ntani nokutara asi magano gava wokugava yimaliwa kuna kugasikisamo.