Otjiwana tjayakura omuhonge okuza kOtjongamburiro

Home Languages Otjiwana tjayakura omuhonge okuza kOtjongamburiro

I Kae Matundu-Tjiparuro

OTJOMUISE­- Omuyaruke Omuhonge Otjiuru Otjinene tjOmbongo yo Ruuano, Asaria Cleophas Kamburona, Oritjatatu wayakurirue iyovimbumba viomarapi eyeyetatu noawina ihombonge ye pOkomando oitjavari yErapi rOtjiserandu muno.

Oritjatatu omuyaruke omuhonge, Kamburona, nguaÞire omueze mbuazuko tjiyari 27 nozombura o 82, Oritjatatu otjazire kondua ye ya Tjongamburiri kEpukiro pakararere ongurova ya Ritjavari. Potjongamburiro imba va Pukiro eye matura vakarere nondjozikiro oseinina nOritjatatu akotoka muno eye ndino mumazu okuhungama Okahandja kumakasuvisiwa puna ozombanga¿e zarue zomuhoko.

Oritjatatu eye wayakurirue nozombimbi nondoro tjayatere po Komando oitjavari yErapi rOtjiserandu ngunda aihiyakapita kozondjuuwo zoutaazu okukangunda amazuva ngunda aihiyakotoka mombongo ye erero mumuatokererue ondjozikiro oseinina. Oritjatatu tjingetjo patokererue ondjozikiro oseinina pOkomando Oitjavari muno kehi yerapi rOtjiserandu pupari ovahungire peke peke tjimuna erapi orini, orutu romutenda, OtjiÞiro Otjindjandja , Ombara Otjitambi navarue.

Eye wari omundu nguaahatira ohonga yoruvio tjinkueya kokuhungirira ongutukiro yehindi oruveze rumue otjitandji nuruarue ongozu nuwari omundu omutatua mombongo ye yOruuano. Omuyaruke omuhonge Kamburona wakuaterua mokarongo o Mosita mozondendera za Mafikenga mo South Africa tjiyari yetano ku Tjikukutu mo 1932 akuatua i Salinde Kamburona na Cleophas Karambi Kamburona. Eye watjindira mo Namibia, oruveze indo ndari o South West Africa mo 1942 nautu omahongero we mOmauezonjanda. Kombunda ongundue Gabriela G. Mbuende, ihe yOnongo Kaire Mbuende, wemutoora nekemukurisira komongua kekemihitisa oskole mo Rietquelle.

Tjama ohamboumue wa kapaha oviungura kEpako noviungura vie ovitenga viari okukomba orutjandja romatoneno wokambere nu kombunda arire omuvatere mombaanga indji o Standard. Warira omupiuke moporotika mo 1955 otjoka¿epo kOtjirata tjOmbara Hosea KuÞako. Wauta okuruhonga ouhonge kehi ya Ronald Gestwicki nguazisre ko Uniona posia omerihongero inga aye kondikana Gestwicki tjarambua mehi. Weye kaeindisa orurama. Eye wari uumue wovaute vo NUDO mo 1964 nu mo 1976 arire omuworongansie wayo. Eye wakara norupa orunene mokuvatera ovaruire vongutukiro tjimuna Operesidenda Ondenga, Sam Nujoma, Hidipo Hamutennya, Nicky Iyambo tjinga eevehoroke mondjuwo ndjari nonomora o 409 mEpako ngunda ovo avehiyakapita okuhena mehi okuhenena kOtjauana.

Omuyaruke Omuhonge Kamburona wasieko ovanatje omurongo naimue womukazendu omutenga, Gotfriedine Kaunatjike nguaÞa mo 2004. Muwo muna Rudolf Kamburona nguari okanepo korutu orunane rotjira ihi o Rally for Democracy and Progress (RDP). Eye wina wari novanatje vane pendje norukupoi. Eye waseko omukazendu we outjavari, Plentine Kavenejova Hoveka, nguarumata kerumbi re, Lazarus Vaanda Hoveka.

Ovimbumba ndionondi otjimavizu muno okuhungama Okahandja pumapetokrerua otjiungura tjondjozikiro oseinina po Komando Ondenga yErapi rOtjiserandu nganduu muhuka nOsondaha apekongorere otjiugnura tjombankero uriri iyombongo.