Ondjozikiro oseinina komurue omukuru okanepo okaÞakame ko Swanu ya Namibia, Kuzeeko Kanguehi, iri ndinondi mapeta okuza moine mo mbongo yOruhindo indji Oinner City komaturiro wa Tjomuise wokotokero.
Ndji tiukua otjombongo yomuhonge Ngeno Nakamehla. Muhuka ndiri Oroviungura otji ma toora ouyenda o u seinina mouye imbui aka yata kosarama ye Otjondaja nakaya kOmongua ku ma kasuvisiwa Osondaha.
Pe nomambo otuwondja nga tjangwa ohunga novanaviṱo moporotika nga yende zombura okuza komutjange wozombuze omukuru omuyaruke Joe Poets ngu ma sokutja ongwa tjangere embo etenga.
Korusenina ngeeku tjangwa i Graham Hopwood, Otjiuru tjonganda ongonḓonone yomihunga vyotjiwaṋa, O Institute for Public Policy Research, ousupi OIPPR. Muwo mu mu novaheṋendu pekepeke mounyaṋu wawo motjitamba tjoporotika ngandu moungetjefa na moviṱo vyarwe pekepeke kutja omozongondjero zehupo zovandu mehi ngandu komausemba wawo. Nandarire kutja ovaheṋendu mba ve novivara pekepeke otja komahaṋikiro noupapi nouparanga woviṱo mehi, tji kweeya kotjira tjoporotika omundu ko nokukara au he nokuvarura Kuzeeko Kangueehi. Umwe moporotika yehi ndi noruveze orukwaṋi rohuurire mehi ngwa kuramana otjotjiku tja Tjaveva.
Na indji ondjuriro yohaṋi yoporotika ndjaai hohizirwa wina ayo wina ohaṋi youmuhoko nganda eṱunḓu rawo rOtjikangueehi mu mwari erumbi re Sondagh Kangueehi, eye wina ngwari oruvao moukoto wehi rotjirwa tjongutukiro yehi na ma piririroyotjihoromende tjombangu yotjivara tja South Afrika yozomburu.
Nganda ave nyosisa ozondjuwo zawo kOmongua omayuva ngo. ODTA kaai vanga okuhonaparera ko. Noyo nOswana yari tjimuna omeva nomuriro.
Eye omundu ngu hi na wa ungurire pozomburu mena rouṱakame we motjirwa tjongutukiro na motjira tje tjOswanu. Tji tja tjita okutja monyengo ye yohoromende yozomburu yombangu ma kaungure otjomiṱiri kOtjite kosikore yoruhindo indji Omartin Luthera. Ovengi vovahongwa va pitira muyo monyengo yotjimburu mozosikore zovazoozu nomahongero wina wovazoozu tjinga omahongero wovavapa novazoozu mena romabangu aaye haṋika.
Wa nana Oswanu oruveze oruzeu rozoveta zoṋiṋikizire mozombura inḓa zopokati ko 1980 oruveze ndo ndwari oruveze romahaṋikiro wozondjira. Inḓa zokutjayera nokuyandja otjiwova kouye kutja ovakwatera va Namibia ve zera ohoromende yombwaneno yotjingi. Notjitjitwa hi tjaatji panḓere pokutja ondjira komurungu ongutukiro yakatjotjiri ndji he ri yotjiwova. Ndjari yokukuramena ongutukiro momurungu. Otjirwa oruveze indo tjaatji hongorerwa po i yOswanu nOswapo. KK mOswanu ngwari umwe wozohoroose.
Ave kuramene ohoromende yozomburu na imba mbaave ungura ku na yo mongamburiro yokutja munda imbo wawo ve kondjera ongutukiro yohange ndji he ri yondjembo.
Oruveze ndwo tjandje kehi youpanga ku nOtjina, owo mbu mau tezewa koruveze rwa Jariretundu Kozonguizi, ngwa kahungirire omambo omayahisandutwe pombongarero yOAPSO . Otjimbumba tjomerikutiro kumwe womayandjero woruvara kovarwire vongutukiro ya Afrika. Nganda mo 1989 ongutiro yOmihoko Omikutasane indji o-435 i tuwe momaunguriro ehi rikutuke.