Easy access at the tip of your fingers, subscribe to our daily ePaper version of our New Era Newspaper.
Home / Katengo ka talima Tumelelano yalibizo la Ya Toivo kwalibala lalifulai
Katengo ka talima Tumelelano yalibizo la Ya Toivo kwalibala lalifulai
2017-07-03Staff Report 2 Kuzeeko Tjitemba Windhoek-Mueteleli wa naha Hage Geingob ulumelelana ni mulelo wa kubeya libala lalifulai la Ondangwa libizo lanyandi “Ya Toivo” kacwalo kulaezwi bakalulo ya kamaiso kutateka kueza zeswanelwa. Ze lilatelela pizo ya mueteleli sapili Hifikepunye Pohamba yabile ni mulelo wa kuli, ki kwabutokwa kuli libala lalifulai Laondangwa libeiwe sinca libizo landwalume. “Niboni piho mwamutende omumwi mokufitisizwe maikuto akuli, libala lalifulai Laondangwa libeiwe sinca libizo lanyandi Ya Toivo mi nina nimaikuto akuli, kimuhupulo omunde ahulu,”kwa talusa Pohamba kwasebelezo ya kupuzo Labutanu. Mafelo abiki, yaetelezi taba yazamubu nanozi linolo leliya kwa Namibia Airport Company (NAC), Swapo nibaeteleli ba mubuso mwa kweli ya Sikulu 2014 kuli libala lalifulai libizwe kalibizo la Ya Toivo. Pohamba neli mueteleli wa naha ni kopano ya Swapo mwanako yeswana, kamo Amupanda utalusa kuli muhupulo wo neukungulezwi kwatuko. Pohamba naize, nyandi Ya Toivo neli yomumwi wa lindwalume zabana ba Namibia yasebelelize ahulu sichaba sa naha. “Ki ndwalume wa niti, ndume, mutomo wa tukuluho ya naha, mulwani wa lifasi mubu, ya napikile tolongo ya Robben Island mwalitaba zanaha,” kwa talusa Pohamba. Aekeza, Ya Toivo neli mutu wa batu, mueteleli yanana ni pono, muuna wa milelo sakata, yo bupilo bwa hae neli bwalitiko ni chiseho ya kulwanela tukuluho, buiketo ni buipuso bwabatu bahae. “Ya Toivo, yo ulobezi fapata luna fa, utabe ahupuzwi kuyakwile kachiseho yahae ni tundamo mwandwa ya tukuluho ni buipuso,”aekeza. Kuzwateni, mueteleli wa naha sapili naize, bana ba Namibia baswanela kutaba ni kuikola miselo yezwa famifufuzo ya ndwa yetelele yatukuluho ni buipuso. “Ya Toivo nana nitundamo kufitela Namibia ifumana tukuluho. Pohamba naize, kalibaka lakukashiwa kwa South Africa kazamubuso wa yona wabukoba, ki ba Swapo ni bamachaba, Ya Toivo hamoho-cwalo ni limembala zemwi nebalukuluzwi hamano binduka lilimo zelishumi kazesilezi. “Halube nikupuzo yamisebezi yahae yebukiti,ni mifufuzo Ya Toivo yananyandile kayona mwa Robben Island mwalilimo zelishumi kazesilezi kuli ibe mwalitaba zasimuluho ya Namibia. Pohamba uize, kuzwa Ya Toivo halukululwa mwatolongo ya Robben Island ka 1984 nasika zwafa, kukutela ngombemongo mwakulwanela tukuluho ni buipuso. “Kaputako ayokopana ni bahabo yena ni bazamaisi ba Swapo kwande anaha.” “Kalulo yahae mwanako yani mwakamaiso ya Swapo itahatiswa mwalitaba zasimuluho ya Swapo ni mwandwa yakulwanela tukuluho ya naha Namibia. Pohamba naize, Ya Toivo ufwekile misebezi yahae ya kulukulula Namibia mwapuso ya bukoba ni buhateleli bwanaha South Africa nako yeo yena ni babamwi habakutela kwa hae mwa 1989. Wize, Ya Toivo neli yomumwi wa baeteleli ba Swapo yatisize mutomopuso wa naha Namibia wolumbwa kibamachaba. “Halutabele kalulo ya bapalile nyandi Ya Toivo kakubupa naha ye kuzwa kufumaniwa tukuluho,”a talusa. 2017-07-03Staff Report 2
