KATIMA MULILO – Yomuhulu wasipokola mwasikiliti sa Zambezi uli kalulo yabubeli yamuseco walihalaupa la Kalahari izamaya hande mwasikiliti.
Mapokola mwasikiliti sebatamile lifosi ze 171 hala milatu yeshelashelana, yengelezi cwalo ni busholi bwa likomu ili bobutumile hahulu mwasikiliti, kutuba mandu, nikukenisa batu mwanaha isi kamulao. Ba 131 neli mazwahule bane bakeni isi kamulao kuzwelela mwanaha Zambia mi nebakutisizwe. Libyana zehanisizwe zecwale ka milyani, likwai, mafula, litipa, masabule ni litobolo, hamoho cwalo ni mafoni ane auzwizwe neli swelwi kimapokola mwamuseco ozwelapili ili kaswalisano nilimembala zasisole sanaha. Theron naize bubangoki bwakutuba mandu nikuuzwa likomu buezwa hahulu kimazwahule kuzwelela mwanaha Zambia.
Naize buñata bwa balimi mwasikiliti sa Zambezi bakenya bayahi banaha Zambia misebezi yakulisa likomu kusina mapampili abalumelela kueza cwalo. Naize ona mazwahule bao kona babafumaneha hahulu mwalitaba zabusholi bwa likomu. “Kuna nitumelelano yakuli bana banaha Zambia habataha mo batahe nimapampili abuizibahazo mi bato ñoliswa ni mutu kapa mulimi yabakenya musebezi, kono taba yeo haiezahali,” nekutolokile yomuhulu wasipokola.
“Mukafumana imutongo inge asweli kunwa bucwala kwamanwelo abucwala, likomu zona selili kwamuseto wanaha Zambia ni Namibia. Balisana balikomu habateli kulisa likomu batela zisili, kikafo busholi bwalikomu buzwelapili, fokunwi litaba zakubitelela – bayahi banaha Zambia ili babafilwe musebezi wabulisana bwalikomu, babitelela basali ni basizana baluna mwasikiliti sa Zambezi, mi kasamulaho akueza likezo zeo bamatela mwa Zambia,” nabulezi.
Nabulezi hape kuli litaba zakukenya batu mwanaha isi kamulao nizona seli zeñata mwasikiliti mi basizananyana banze batiswa mwanaha kuzwa mwanaha Zambia kutokenywa misebezi, mi babañwi habalifiwi. “Basizananyana batiswa mwanaha kutobeleka famandu, mi hababalifi, bamatela kwamapokola banze bali ngete ni ngete nanitisize mi kutisa cwale hanilifi. Kikayona nako yeo luna mapokola lulemuha kuli kibanana bane bakenisizwe isi kamulao,” nabulezi. Yomuhulu wasipokola mwasikiliti nabulezi hape kuli mapokola mwasikiliti baka sebeza katata kubona kuli bubangoki bwalundulwa mwasikiliti. Kalulo yabubeli yezibahala ka museco walihalaupa la Kalahari nekalile la 12 Muyana, mi ibata kulwanisa bubangoki nikutisa buiketo mwa naha.