New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Omatoto ga ningi uupyakadhi konooli

Omatoto ga ningi uupyakadhi konooli

2023-10-04  Victoria Kaapanda

Omatoto ga ningi uupyakadhi konooli

OSHIKUKU -Omatoto giiyagaya ge li popepi noondoolopa oge li uupyakadhi, unene miitopolwa yokonooli.

Aakwashigwana momindhingoloko ngaashi Oshikuku, Oniipa, Omuthiya noHelao Nafidi oya kala nokunyenyeta omatoto giiyaga ngoka ge li popepi nomagumbo gawo, kutya nee omomikunda nenge moondoolopaa.

Aantu ye na omagumbo popepi nomatoto ngoka ohaya nyenyeta iimuna yawo tayi li oonailona, yo aantu oye li muudhigu woluthi hali zi komatoto, shoka shanika oshiponga kaantu niinamwenyo.

Minista gwoondoolopa nomayambulepo gokuushayi Erastus Uutoni okwa li a indile omalelo goondoolopa opo ge ye po nomatoto, goku fumbikilwa pitahaya, ngoka taga tulwa kokule noondoolopa.

‘’Otandi indile natango omalelo gopamuthiguluwakalo opo ga gandje omahala komalelo goondoolopa ga ninge omatoto ngoka haga fumbikilwa iiyagaya,’’ ta indile ngaaka.  

Jona Shikongo ngoka e na egumbo lye popepi netoto ndyoka mOshikuku, okwa ti, ngele elelo lyondoolopa olyi na edhiladhilo lyoku tedha po etoto, ngaashi e shi kundana oshi li mondjila.

 “Osha kala she tu limbililika kutya otatu tungu popepi netoto. Ihe shika naye shi ninge meendelelo oshoka ondoolopa ndjika otayi ende yu uka komeho,’’ ta ti ngaaka.

 Ta gwedha po kutya olwithi ndoka halu zi metoto ndika olwa nika oshiponga, onkene shika osha pumbwa okukandulwa po mbala.

“Uunona wetu omo to wu adha moka, shoka tashi ka eta uupyakadhi ishiwe,’’ ta popi ngaaka.

Omuniilonga gopetoto mpoka mOshikuku, okwa li a lombwele omutoolinkundana kutya metoto omwa nika oshiponga onkene ina hedha popepi nalyo nando.

“Olwithi ndoka talu tsina, kalu shi oluwanawa, otalu vulu okweetela omuntu uuwehame, oshoka omu na inima oyindji ya fikilwa mo,’’ ta kumagidha ngaaka.  

Omupevimayola gwelelo lyondoolopa yaShikuku Petrus Petrus okwa ti, elelo lyondoolopa olya longekidha nale ehala kokule nondoolopa hoka taku ka  tembundhilwa etoto. 

“Etoto ndyoka okwa li lye ya po omimvo dhonale, onkene shika otashi ulike kutya ondoolopa yaShikuku otayi humu komeho,” ta fatulula ngaaka.

 Ta gwedha po kutya shika otaye ke shi ninga omolwuundjolowele woshigwana.

 Omagumbo ngoka omape taga tungwa, otaga pitilile nale etoto ndyoka.

 ‘’Ehala lya tya ngaaka inali wapa okukala mokati kaantu, sho osho shoka tatu longekidha oku li tembudha po,” ta popi ngaaka.  Mayola ta ti, shoka she ya kwata, oshimaliwa, nonando ya ningi omayindilo kepangelo, oya tegelela ashike eyamukulo. 

Ta ti, ngele oya etha etoto lyi kale mpoka, osha nika oshiponga kuukalinawa waakalimo yomondoolopa moka. 

Shika otashi ka hila wo aakalimo mboka ye li popepi netoto ndika ya ye ko nelalakano lyokutoola iikulya nomakende, oondooha oshowo iipumbiwanima yilwe mbyoka haya ka landitha. 

Komatoto ohaku ekelwahi iinima oyindji, mwa kwatelwa iikulya ya ninga nayi, sho hashi vulu okuhila aantu ye li moluhepo ya konge uuhupilo wawo hoka. 

Elelo lyondoolopa Helao Nafidi natango olyi li metifa okulongekidha okutembudha etoto lyiiyagaya ndyoka lyi li ngashiingeyi mondoolopa Omafo, okuya kEngela.

 Mayola gondoolopa yaHelao Nafidi Darius Shaalukeni okwa ti shoka otaye ke shi ningi omolwuundjolowele negameno lyoshigwana.

 “Otwa li twa gongele oshimaliwa, nokutembudha aakalimo mboka ye li pooha netoto, oshoka olwithi lwa kala nokuza metoto moka olwa kala oshiponga kaakalimo unene ye li popepi,” ta fatulula ngaaka.  Ta ti, hoka taya tembudhile etoto lyiiyagaya, oya pewa nale epitikilo nonzapo okuza kuuministeli womidhingoloko.

 “Out shi shi nawa kutya etoto mpoka lyi li olya pumbwa okutembudhwa po meendeelelo, onkene otatu shi ningi mbala. Oshigwana nashi idhidhimikile okathimbo hoka tatu ka kwata, oshoka otatu shi ningi,” ta ti ngaaka.

 Ta ti shoka she ya kwata pethimbo ndika omilandu ndhoka ye na okulandula oshowo oshimaliwa. 

Ta kumagidha oshigwana shi hulithe po okutema omililo metoto oshoka osha nika oshiponga naangoka ta ka adhika te shi ningi otaka pewa egeelo. 

vkaapanda@nepc.com.na

 

 


2023-10-04  Victoria Kaapanda

Share on social media