Otjomuise- Nandarire mo vingi ehi mura Þona mo mananeno, ngunda mo mbwiro yovandu no ngorongova mu na o vingi mbiri ko mbunda.

“Ovandu vetu ovengi tjinene pe yapa yuva va ha verwa iyo o ngana yo u kaiya ngunda a pena o ru tjiva o ru nene mo tji ma riva mo u tumbe no tji mariva o tji hite mena ro ngaro ndjaripo o ru kapita veze yok u patera pendje. Ongaro ndji rip o indji ka i sere oku ka yenda ko mu rungu no hendi yo ndungiro indji ma i tunwa,” Otjiuru tjehi, Hegi Geiongoba matja. Eye wa tjere nao Oritjatatu muno tja pa tururire o mbongarero onene yo me kurisiro wo ngorongova ndja pa tere  erero.  Geingoba wa tjere o ku zira kehi ro ko ngotwe indi na wina ongaro ndji ripo nai mo ngorongova, eye mehungi re rombura aihe ko tjiwana ombura ndjazuko, opa tjivisira o ndando yo ho horomende o ku haamisa o mbongarero yo ngorongova yo nÿengu indji.  Mu Tengarindi o mbura indji wa zika otjimbumba tjo kombanda tjo ngorongova  o ku vyavyanga  o ma zengururiro   ngu ma ye yeta o ndanaukiro nu ng ahu ngama o ma tokero ye tatu wo u hepe wo vyungura, o ku hina o ndekasaneno mo u tumbe no tjimariva o tji hite no u kaiya,”Geigoba wa tjere.

Munao o mbongarero yo  ngorongova indji o tjiiri o tji hape tja peke tjo vyungura vyo Tjimbumba Tjokombanda tjo Ngorongova nu ma yi u ndjirwa o ku kwata o ma tutumunino woi ngorongova ngu ma ye hangatenwa iyo orupa ro mbirivate noro horomende. “O kuza mo tji kasuka, me pambarere o hepero o na makurungi wo tji tjitjitwa ihi, me na ro kutja indji ka mbongarero yo mbwiko ya ka uriri posia o me riyandjero wo ku kaka o u yenda wo mbwiko yehi retu,” Otjiuru tjehi tja tja.  Wa weza ko na tja o hepero o ku ka yenda no mbwaneno, no ndando, o mu hunga nu no ku hina enyando ku tja pe kare onÿoneno no mbwiro ku avehe Ma tja ko ru seinina o vandu va Namibia oveni pu na ova zapamwe vawo, mbu ma ve yenene o kutia ku tja ma ve Þona poo ma ve putara. 

Otjiungura tji tji hina o ma yandero tjo ndungiro yehi, o nawa nawa orondu ovandu tji va woronganisa o u rizemburuka wawo avehe pamwe, o zo ndjiviro no zo ndunge zawo avehe o ku rambera ondando imwe yawo avehe pamwe. “O tjo vature vo Ndjuwo ya Namibia, tji ri kweÞe  ohunga o ku mena otutuu two ma unguriro tu ma tu kwizike ondoneno mo ngorongova. Out tuu itwi ma tuso o ku tara ko wa tjiri wo ndunino yo tjiwa¿a no nagro yo ngorongova  o Namibia nai mu riri. “O ru veze rwa horo oku ya ru kira rukwao o ma i taverasaneno ya vetatu ko tjikamangarate tjo ngorongova tji tji hina o ku patera pendje. “Imbi mbi ma vi undjirwa o ku za mo mbongarero indji  vyasere o ku tanaukira mo vi¿a ovi tunge nu vyo ru veze orure omundu mbi mo ye nene [oku Þuna ko no kumuna komeho],”Geingoba matja.

Ma tja o ngaro ongorongova yehi mu iri nai ya hinga ehi kutja ri ri purire rukwao  kondjira yo me kurisiro, oyo nai tjinene ndji Þanÿera  ko tji mariva o tji ungurisiwa tjo horomende.  Ma tja mo ndjira onde ihi o tjina tji tji hina ma tji yenene o ku tjindwa nu munao otje ri o hepero o ku tunduuza o zo ngondjero nÿe ripo nai o ku kondja kutja o tjitamba tjo zo ngejtefa tji ngare ma tji pwireko no ku henununa ongono ndjiri mo vaungure mbasere o ku vatera otjitamba ihi. 

Tjingetjo Otjiuru tjehi ma tji tja o ma wova rorero wo tjiungura tjo tji mariva tjo horomende ma ye kayenda ko mu rungu o tjo tjiungura tja vimwe vyo viungura ovitenga o horomende ngu ma iyandja o mbango kutja mo mwano imbwi wina pekare ondanaukiro yo tji vara mo ngorongova na mo nÿunino yo tji wa¿a ozomburo ama ze ta naurirwa ko viungura ovinene mbi ma viyeta o vi kwatwa vyo kombanda.  “Mo mbepo tjingeyo ma tu pe zemburuka  kutja ongorongova  omberuke no namasa no ngure  tji za kwata oviungura  oviwa nu mbi ma vi kotora, o hepero ko me kurisiro wo tjitamba tjo mbirivate mo ru veze rwo pokati nganduu o rure. “Ami me ya ruka po kutja tu tutumune ongorongova mo mwano o mu karerere, atuhe twa sere o ku kara norupa- ohoromende nawina otutu ohinga ko horomende, ombirivate, otjiwa¿a tjo va kwatera, otuwano two vaungure no vaza pamwe mo me kurisiro. “Ombirivate otjo ingina yo me kurisiro wo ngorongova ma i so munao o ku ri kutuka ko ndando yetu ko me kurisiro waa vehe no mbwiro o hanasanewa,”Geingoba watja.