Ounona vovayelele otava tu ofikola okati 

Ounona vovayelele otava tu ofikola okati 

GUINAS – Oshiwana shovayelele koshikandjohoololo shaGuinas moshitukulwa shaShikoto osha ninga oihakanwa yokufiya po ofikola unene tuu ondodo onhinhano fiyo 10.

Pefimbo Kundana a talela po oshikandjahoololo shaGuinas oshivike sha djako, ovadali ova hokolola tava ti ova taalela eshongo linene lounona vavo ve li momapandaanda. Oshikandjohoololo shaGuinas osho shimwe sha didilikwa shi hadi oshiwana shovayelele. Okwa li ku na omahoololo oukansela oshivike sha dja ko.

Jacob Kaiseb e li oshilyo shelelo lofikola Ondera Combined School okwa ti onghalo yokuhe na omuhandjofikola otai eta ovanafikola va twe ofikola okati.

Okwa ti ova pumbwa omuhandjofikola molwaashi otashi tu ovanafikola omukumo va kale mofikola nosho yo ve lihonge nondjungu.

“Otu na oupyakadi wovanafikola tava ningi omateelelo ndele tava fiye po ofikola,” ta ti.

Ovanafikola hava di kOshivelo ova hokolola tava ti ofikola ove i fiya po molwaashi ova taalela omashongo oikwafifohongo nonghalo yoluhepo. Anne Goseb weedula 72 okwa ti omufyuululwakalo wavo neenghulunghedi ohadi eta ounona va fiye po ofikola.

“Paife otwa kulupa, otwa pumbwa okutonatelwa kounona vetu momaumbo,” ta ti. Eshi a kwatafana naKundana omukulunhuwiliki wehongo moshitukulwa shaShikoto Aletta Eises okwa koleka ta ti ombelewa yaye oya ninga eenghendabala dokukwafela ounona vovayelele va kale mofikola ashike inava hala.

Eises okwa ti moshikandjohoololo shaGuinas omu na eefikola mbali di na omihandjofikola ashike ounona vovayelele otava twikile okufiya po ofikola.

“Ofikola Ondera Combined School oku na oporogalama yokutelekela ovanafikola okatete. Ovanafikola otava twikile okufiya po ofikola molwaashi otava landula omifyuululwakalo davo,” ta ti.

Eises okwa ti omudo 2019 okwa li a lombwela elelo loshiwana shovayelele moGuinas opo va shakene nelalakano lokukundafana kombinga yonghalo yovanafikola tava fiye po ofikola.

“Elelo ola nyamukula nge kutya itali dulu okuninga omutumba naame. Onda kala nokushangela omikanda lwoikando ya yooloka kelelo ashike kemanya ku dja ondwi,” ta ti.

Omukulunhuwiliki wehongo okwa ti ounona vamwe vovayalele kwa li ve li  kofikola Uukumwe Combined School i li kOshivelo okwa li va twalwa kosendofikola Tsumeb SS opo ka twikile ondodo 10 nonhi-11.

“Kosekundofikola yaTsumeb, ounona ova dja ko ndele tava ka kalela ovadali vavo. Oshiwana shovayelele inashi hala okukala mofikola, naashi oshi li eshongo linene,” ta ti.

Okwa weda po ta ti ovakulunhu kave hole okupopya nounona vavo noku va twa omukumo wokukala mofikola.

“Ounona otava kala ve na ohokwe yokukala mofikola ngeenge elelo lopamufyuululwakalo lavo ola ningi omutumba nombelewa yakansela nosho yo nombelewa yange,” ta ti.

Okwa weda po ta ti ehongo ola fimana kokaana keshe Okanamibia.

Omukulunhuwiliki wehongo moshitukulwa shaHangwena, Isak Hamatwi okwa popya ta ti koshikandjohoololo shaMundaungilo nosho yo Okongo okwa didilikwa ounona vovayelele tava fiye po ofikola.

“Eefikola dimwe odi na omihandjofikola nokatete haka telekelwa ovanafikola ashike ounona vovayelele otava di mo mofikola,” ta ti.

fhamalwa@nepc.com.na