New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Ta findilwa kongudi kovatekulu eshi ha kufwa eembongo daye dopeendjela

Ta findilwa kongudi kovatekulu eshi ha kufwa eembongo daye dopeendjela

2022-06-16  Festus Hamalwa

Ta findilwa kongudi kovatekulu eshi ha kufwa eembongo daye dopeendjela

Omukulupe wumwe monooli okwa hokololela Kundana nghene ha kufwa omambabi aye opeendjela, iha mono ko sha sha wana luhapu, noshimaliwa osho e na okulikwafa nasho ohe shi udu kongatana komoilya.

“Ohandi kufwa oimaliwa yange kovatekulu vange va dalwa komukulu wange a xulifa nale. Ohava ningile nge omatilifo tava ti kutya oimaliwa kai shi yange ndele vati oyepata onghee ohava ti kutya oimaliwa yepata ihai danenwa. Ohava ningilenge omatilifo tava ti kutya otava lopota nge kopolifi ngeenge inandi va pa oimaliwa yange.” 

Aa omatumbulu aHelaria Mbutu weedula 73, ta hokolola nghee ta lilile komwenyo efimbo keshe eshi ha kala ta kufwa oshimaliwa shaye shopeendjela kovatekulu vaye.

Mbutu oha di meumbo nomushamane waye weedula 78 momukunda Ombaba moshikandjohoololo Epembe, moshitukulwa shaHangwena.

Onghee ovakulupe ava ohava di ashike meumbo lavo ve li vavali, vo inava pewa omaano oludalo.

Oshikumungu eshi oshe uya kombada konima eshi ovashiinda va lopotela ombelewa yakansela wavo kombinga yomukulupe ou eshi ta monifwa oixuna kovatekulu vaye.

Pefimbo Kundana a talela po eumbo lavo omukulupe okwa hokolola ta ti okudja ashike omudo a tameka okukwata opendjela okwa kala alushe ha ku fwa N$900 keshe komwedi kovatekulu vaye eshi have mu tula mokatoo kutya oshimaliwa otashi ka landa eengobe depata lavo.

“Ovatekulu vange ihava di meumbo letu ashike ohave uya keumbo letu ngeenge nda dja kopeendjela opo va pule nge oshimaliwa shange,” ta hokolola.

Mbutu okwa ti oha xupu ashike mopeendjela yomushamane waye ngeenge a landa oikulya yomeumbo.

“Oshimaliwa shopeendjela shomushamane wange osho ashike hashi longo po oinakuwanifa aishe meumbo omanga oshimaliwa shange hashi ilwa ko kovatekulu vange,” Mbutu ta hokolola.

Onghee okwa ti naashi osha ka eta opo ofamili yomushamane waye i kale tai nyenyeta kutya xekulu ota mono oixuna eshi ha kala ashike oye ta lande oikulya meumbo nokupululifa epya.

“Kandi na eenghaku noshoyo eembindja doutalala. Ovatekulu vange ihava yambidida nge noilonga yomeumbo eshi handi ende oshinamo shile ngeenge handi ka teka omeva,” ta hokolola.

Mbutu okwa ti oha kala ashike ta yambidindwa kovashiinda shaye ngaashi okutwa oilya noshoyo oilonga ya yooloka yomeumbo.

Jonas Hailonga, omushamane wameekulu okwa ti okwa kala nomuholike waye okudja 1990 eshi va hombola ashike paife ovatekulu vomukulupe ova hala okutopola ohombo yavo eshi va hala okukufa mo omuholike waye opo a ka dje komaumbo avo.

“Otava ti kutya Mbutu otava i naye komaumbo avo shaashi va hala okukala tava lile omukulukadi wange oshimaliwa shaye va manguluka. Onghee eshi osha udifa nge nai eshi nda kala efimbo lile nomukulukadi wange ashike paife ovakwapata vaye ova hala oku tu topola,” Hailonga ta holola.

Okwa hokolola ta ti naye ke udite ombili eshi oshimaliwa shomuholike waye eshi hashi kala tashi ilwa ko kovatekulu vaye omanga ihave mu landele oikulya.

Eshi a ninga eenghundafana naKundana, Sylvia Mwashekele oye umwe ou vati ha ka tala ko oshimaliwa shomukulupe, nokwe likala oshiningwanima eshi ta ti kutya opa pita efimbo lile ina ka tala ko oshimaliwa shomukulupe ashike mumwainamati oye ha ka tala ko oshimaliwa osho paife.

“Oshimaliwa shameekulu eshi nde mu kufa onde shi tuvikila kombaanga yange. Meekulu ame onde mu lombwela kutya oshimaliwa otashi ka landa eengobe shaashi ke na ongobe,” Mwashekele ta ti.

Onghee okwa ti nande ovanhu ova kala komavalulilo ombaanga yaye oshimaliwa oko tashi hangika.

Efiku tuu olo ovashiinda ova lombwela Kundana tava ti ovatekulu vaMbutu ove na oipupulu eshi hava kala tava kengelele inakulu.

Ova hokolola tava ti Mwashekele ota popi oipupulu shaashi oshimaliwa okwe shi lya po nale onghee kombaanga yaye kaku na sha ngeenge okwa ka talika.

‘’Ofye ashike twa kala nokuyambidida omukulupe oo, ovatekulu vaye ihave mu kwafele sha. Ohave uya po ashike ngeenge tave uya okuteta oshimaliwa shaye,” ovashiinda tava hokolola. Minista woukashikekookanhu nonghalonawa yookaana Doreen Sioka okwa ti ovanhu tava longifa nai oshimaliwa shopeendjela shovakulupe nava lopotwe keembelewa doukashike kookanhu di li moitukulwa ile kookansela.

“Kansela nava lopotele eembelewa doukashikekookanhu opo ovanhu ovo va kale va katukilwa onghatu diva shaashi kasha li mondjila eshi omukulupe ha kala ta kufwa oimaliwa yaye,” minista ta ti.

Sioka okwa ti omunhu keshe ta ka lopotwa ta longifa nai oshimaliwa shopeendjela ota ka ninga oshihopaenenwa shavakwao eshi ta kala a pewa ehandukilo lopaveta.

“Ounona veefiye, ovanhu ve na oulema novakukulupe nava kale tava lopotele ovashiinda shavo ngeenge oshimaliwa shavo tashi longifwa nai,” Sioka ta ti. 

fhamalwa@nepc.com.na


2022-06-16  Festus Hamalwa

Share on social media